درخت آلبالو
آلبالو نام درخت و میوهای بومی نواحی بین دریای خزر و دریای سیاه است که احتمالاً بذر آن توسط پرندگان به سایر نقاط از جمله اروپا برده شده است. مناطق عمده کشت آلبالو فرانسه، یوگسلاوی و آلمان است. آلبالو از نظر گیاهشناسی بسیار به گیلاس شبیه است. آلبالو گیاهی خزان پذیر با برگهای لوزی بهصورت متناوب روی شاخه قرار دارند. رنگ پوست آن قهوهای روشن تا نقرهای است. میوه آن ترش مزه و سرخ رنگ است. میوه آلبالو دارای دم بلند که بر اساس بلندی یا کوتاهی دم تقسیمبندی میشود و معمولاً ارقام دم کوتاه مرغوبترند. بلندی درخت آن ۳ تا ۱۰ متر است. گلهای آن بهصورت ۵-۳ تایی در یک جوانه ظاهر و گلها دارای ۵ گلبرگ، ۵ کاسبرگ، پرچم و یک مادگی است. برعکس گیلاس آلبالو خود بارور است و برای تلقیح نیازی به ارقام گردهافشان ندارد. گل آلبالو معمولاً دیرتر از سایر میوههای هستهدار باز میشود به همین دلیل معمولاً با خطر سرمازدگی مواجه نمیشود.
کاشت
برای کاشت درخت آلبالو باید از اوایل آبان اقدام به کشت کنید. گلدان حاوی بذر این گیاهان را در فضای سرد نگهداری کنید تا سرمای زمستانی به جوانهزنی آن در بهار کمک کند. ۸-۶ هفته کافی است تا نیاز سرمایی دانه این گیاه برطرف شود. همچنین این نیاز سرمایی را به شکل مصنوعی در یخچال نیز میتوان برطرف کرد. برای کاشت درخت آلبالو میتوان از سه روش استفاده کرد، بذر، پاجوش و پیوند. آلبالوهای معمولی بیشتر بهصورت پاجوش ازدیاد میگردد. ولی ارقام جدید آلبالو از قبیل آلبالو گیسی و آلبالو مجارستان با پیوند روی پایه آلبالو تلخ ازدیاد مییابد.
بعد از کاشت بذر بیشترین روشی که برای کاشت درخت آلبالو استفاده میشود روش کاشت هسته است که از سایر روشها بسیار آسانتر است. برای این کار ابتدا باید هستهی آلبالو را از آن جدا کنید. سپس با دقت هرگونه گوشت آلبالو را از آن جدا کرده و آن را خوب با آب بشویید. سپس یک ظرف شیشهای را تا نصفه از کود گیاهی مرطوب پر کنید. هستههای آلبالو را در ظرف قرار داده و روی آنها را تا چند سانتیمتر با کود گیاهی مرطوب بپوشانید. سپس درپوش ظرف را شل ببندید. هستههای آلبالو را به مدت هشت هفته در درجه حرارت ۴ درجهی سانتیگراد خنک نگهدارید. مرتب لایههای کود گیاهی را با کمک اسپری آب مرطوب کنید. هرگز نباید لایهها خیس شوند فقط باید نمناک باشند. بهمحض اینکه خطر فصل سرما تمام شد هستهها را در فضای باز بکارید. چند هسته را در یک چاله بکارید چون همیشه جوانه نمیزنند یا زمان زیادی میبرد تا جوانه بزنند. چالههای کاشت را به عمقی ۲ برابر عرضشان حفر کنید؛ یعنی اگر برای مثال چالهها هر کدام ۱.۵ سانتیمتر عرض دارند، عمق آنها ۳ سانتیمتر باید باشد. هستههای کاشته شده را خوب با ماسه بپوشانید تا خاک روی آنها سخت نشده و مانع جوانهزنی نگردد. در طی مدت زمانی که در انتظار جوانه زدن گیاه هستید، خاک اطرافش را نمدار، نگهدارید. در طی دو ماه شاهد ظهور جوانهها باشید. زمان انتقال نهال به زمین اصلی از پاییز و پس از ریزش برگها آغاز و تا قبل از باز شدن شکوفهها در بهار ادامه دارد. درخت آلبالو معمولاً دارای شاخههای جانبی است که در موقع کاشت باید این شاخههای جانبی را قطع کرد.
خواص
صد گرم آلبالو ۱۶ گرم مواد قندی، ۰/۸۵ گرم پروتئین و ۸/۶ کالری دارد. بهعلاوه صد گرم آن حدود ۵۰ میلیگرم کلسیم، ۲۰ میلیگرم فسفر، ۱ میلیگرم آهن، ۴۰۰ واحد بینالمللی ویتامین آ، ۰/۱۴ میلیگرم تیامین، ۰/۱۲ میلیگرم ریبوفلاوین، ۵ میلیگرم ویتامین C و نیز مقداری سدیم، منیزیم، پتاسیم، مس، روی و املاح دیگر دارد.
۱- آلبالو سرشار از ویتامین ث و عنصر معدنی آهن است. بنابراین برای افرادی که مبتلا به کمبود ویتامین ث و آهن میباشند مفید است. همچنین در تصفیه خون اثر مثبتی دارد. علاوه بر ویتامینها و مواد معدنی مذکور، در این میوه مفید ویتامینهایی نظیر آ-ب -د و عناصری همچون منگنز، کبالت، روی، فسفر، پتاسیم، سدیم، منیزیم و کلسیم نیز یافت میشود که به این خاطر ارزش آلبالو را چندین برابر افزایش میدهد.
۲- این میوه مدر، اشتهاآور، ضد استفراغ و مقوی نیروی جنسی بوده و همچنین تعداد اسپرم را افزایش داده و حرارت بدن را فرو نشانده و موجب تسکین عطش میشود و ضمناً باعث صافی صدا میگردد.
۳- آلبالو به علت داشتن چند نوع اسید باعث جذب مواد سمی خون و لینت مزاج شده و به دفع سموم بدن از راه رودهها کمک میکند و همچنین سلولهای کبدی را مورد شستشو قرار داده و از بیماریهای کبدی، کیسه صفرا و امراض گوارشی مثل عوارض ناشی از اوره، اسید اوریک و ازدیاد کلسترول در خون جلوگیری میکند.
۴- آلبالو فشارخون را کاهش میدهد و اگر رسیده باشد مانع سوءهاضمه میشود.
۵- خوردن این میوه خوشمزه برای افرادی که مبتلا به ورم معده، طحال، ورم کلیه، دیابت، تصلب شرایین، رماتیسم، نقرس، کلسترول، سوزش مجرای ادرار، خارش پوست، غلظت خون، چاقی، سرفه و ناراحتیهای عصبی و کبدی هستند، مفید است.
۶- از آلبالو میتوان بهعنوان ماسک زیبایی استفاده نموده و به سلامت پوست کمک کرد، صمغ درخت آلبالو و سایر خانواده آن نیز موجب نرمی سینه شده، رنگ چهره را روشن و قلب را جلا میبخشد، توصیه شده است که بهمنظور درمان سرفه، صمغ این درخت با آب نسبتاً سرد میل شود.
۷- آلبالو به علت داشتن اسیدهای مفید بخصوص اسید اگزالیک، در دفع صفرا و فعالیت کبد نقش مهم و درمانی دارد، همچنین باعث سیلان صفرای موجود در کیسه صفرا میشود.
۸- در طب سنتی آمده است که اگر شیر دانه آلبالو را گرفته و با کمی رازیانه مخلوط نموده و سپس میل کنند برای رهایی از بیماریهایی نظیر وجود سنگ در مثانه، حرارت ادرار و سوزش مجاری ادرار اثربخش خواهد بود.
۹- خوردن یک مشت آلبالو میزان ترشح ملاتونین را در خون افزایش میدهد و بنابراین الگوهای طبیعی خواب را در بدن بهبود میبخشد که در عین حال این فرآیند بهطور بالقوه مزایای دیگری نیز برای حفظ سلامت بدن و روان در پی دارد.
مضرات
۱- خوردن این میوه برای افراد سرد مجاز مفید نبوده و اشخاصی که مبتلا به ورم روده و زخم معده هستند مجاز به مصرف آلبالو نمیباشند.
۲- از آلبالو اگر بهعنوان دسر استفاده شود موجب چاقی میشود.
۳- خوردن این میوه بهصورت ناشتا موجب زخم معده و بعد از غذا باعث ناراحتیهای گوارشی میشود.