انار (Punica granatum L.) متعلق به جنس Punica L. و خانواده Punicaceae، یک میوه باستانی بومی آسیای مرکزی در مناطقی از ایران و ترکمنستان تا شمال هند و همچنین در منطقه مدیترانه و خاورمیانه است. باستان شناسان کشف کردهاند که اگزوکارپ های کربن دار انار از عصر برنز اولیه (۳۰۰۰ قبل از میلاد) بهعنوانمثال در اریحا و از اواخر عصر برنز در قبرس سرچشمه گرفته است. انار از قرنها پیش موردتوجه فرهنگهای مختلف بوده است. بهعنوانمثال در مصر باستان این نهتنها بخشی از عرضه میوه برای اقامت فرعون (در حدود سال ۱۶۰۰ قبل از میلاد) بود، بلکه انار بر روی دیوارها و مقبرهها نیز برای نماد زندگی پس از مرگ نقاشی میشد. انار نقش مهمی در ادیان مختلف ازجمله زرتشتی، یهودیت، بودیسم، مسیحیت و اسلام داشت. بهعنوانمثال عهد عتیق کتاب مقدس آن را بهعنوان میوهای مقدس که قدرت باروری، فراوانی و خوش شانسی میبخشد تحسین شد. انار علاوه بر اینکه بخشی از اساطیر است و بهعنوان میوه مصرف میشود، برای مصارف پزشکی نیز شناخته شده است. به عنوان مثال پاپیروس Ebers که مربوط به حدود ۱۵۵۰ سال قبل از میلاد مسیح است، اشاره کرد که از ریشههای درخت انار برای درمان انگلهای کرم نواری استفاده میشود. علاوه بر این انار برای درمان دیابت توسط هندیها و برای کاهش آلودگی به کرم نواری نیز توسط رومیان استفاده شد. اهمیت مداوم استفاده پزشکی از انار را میتوان بهعنوانمثال با این واقعیت نشان داد که در بریتانیای کبیر نشانهای سه همکار سلطنتی و انجمن پزشکی بریتانیا با نقش این گیاه تزئین شده است.
علاوه بر مناطق بومی که از ایران به شمال هند و نواحی مدیترانه و خاورمیانه گسترش مییابد، امروزه انار در مناطق نیمه گرمسیری آفریقا و همچنین در کالیفرنیا، آریزونا و مکزیک کشت میشود، زیرا این گیاه در تابستان نیاز به قرار گرفتن در معرض نور خورشید زیاد دارد و دمای آن کمتر نیست. بیش از ۱۲ درجه سانتیگراد در زمستان. درخت انار حدود ۲ تا ۳ متر بلند، بدون کرک، با تنههای متعدد و ظاهری بوتهای است. سطح برگها صاف و بدون کرک است که در قسمت بالایی برگ ظاهری براق دارد. میوه در عرض ۵ تا ۸ ماه پس از شروع به شکلگیری میرسد. در طی این فرآیند، رنگ قسمت خارجی میوه از زرد، سبز یا صورتی به قرمز، صورتی یا بنفش تیره تغییر میکند. رنگ یک لایه آبدار خوراکی از یک میوه از سفید تا قرمز تیره متغیر است.
انار یکی از اقتصادیترین محصولات کاربردی در جهان است. انار به دلیل سازگاری گسترده با شرایط اکولوژیکی مختلف و محصولی با سود بالا، بهطور گسترده در مقیاس تجاری در تمام مناطق آب و هوایی (آبوهوای معتدل، گرمسیری و نیمه گرمسیری) کشت میشود. تولید، بازاریابی و مصرف میوه انار در سرتاسر جهان رو به رونق است که عمدتاً به دلیل آگاهی بیشتر از ویژگیهای ارتقادهنده سلامت آن است.
انار یکی از قدیمیترین میوههای خوراکی شناخته شده، امروزه بهطور گسترده در سراسر جهان مصرف میشود. میوهها و دانههای آن و همچنین سایر بخشهای تشریحی (بهعنوانمثال گلها و برگها) سرشار از ترکیبات فعال زیستی متعددی هستند و بنابراین، علاقه علمی به این گیاه در سالهای اخیر بهطور مداوم در حال افزایش بوده است. نشان داده شده است که انار و عصارههای آن دارای خواص آنتیاکسیدانی، ضد میکروبی و ضد سرطانی قوی هستند. بررسی حاضر برخی از مطالعات اخیر در مورد انار را خلاصه میکند و بهطور عمده نقش محافظت از عروق آن را برجسته میکند که به وجود تاننهای قابل هیدرولیز، الاژیتانینها و اسید الاژیک و همچنین سایر ترکیبات (مانند آنتوسیانینها و فلاونوئیدها) نسبت داده میشود. این مطالعات نشان داد که مواد بهدستآمده از انار استرس اکسیداتیو و تجمع پلاکتی را کاهش میدهند، جذب چربی توسط ماکروفاژها را کاهش میدهند، بر عملکرد سلولهای اندوتلیال تأثیر مثبت میگذارند و در تنظیم فشارخون نقش دارند. مطالعات بالینی نشان داد که مصرف روزانه آب انار فشارخون را کاهش میدهد و تصلب شرایین را در انسان کاهش میدهد. درمجموع مطالعات بررسیشده به مزایای بالقوه استفاده گستردهتر از انار و ترکیبات آن بهعنوان مکملهای غذایی یا بهعنوان کمکی در درمان بیماریهای عروقی، مانند فشارخون بالا، بیماری عروق کرونر و بیماری شریانهای محیطی اشاره میکنند.