سفیده بزرگ کلم (آفت کلمیان)

منشأ این آفت منطقه آتلانتیک (آسیا و اروپا) است و در جنوب و غرب آسیا، شمال اروپا، انگلستان، کشورهای حوزه دریای مدیترانه و شمال آفریقا انتشار دارد، وجود آن در آمریکا نیز محدود گزارش شده است. در ایران نیز از اغلب استان‌ها به‌ویژه استان‌های شمالی کشور گزارش شده است و از آفات مهم گیاهان تیره کلمیان محسوب می‌گردد. حشرات کامل این آفت قدرت پرواز بالایی دارند و می‌توانند مسافت‌های طولانی تا ۲۰۰ کیلومتر را پرواز نمایند. دمای محیط به‌عنوان یک عامل اکولوژیک محدودکننده برای این آفت شناخته شده است و تخم‌گذاری آن در دماهای بالاتر از ۲۷ درجه سانتی‌گراد و زیر ۱۳ درجه سانتی‌گراد متوقف می‌شود.

Pieris brassicae (L.) Lepidoptera pieridae

Cabbage white butterfly = large white butterfly

گیاهان میزبان این آفت

انواع کلم، شلغم، ترب، تربچه و شاهی

شکل شناسی

حشرات کامل

طول بدن پروانه کامل ۲۰ میلی‌متر و عرض آن با بال‌های باز بین ۴۰ تا ۶۰ میلی‌متر است. بال‌ها سفید رنگ هستند ولی حاشیه جلویی بال‌های جلویی به رنگ سیاه است. به‌علاوه روی هر کدام از بال‌های جلویی در حشرات ماده دو خال یا لکه سیاه رنگ وجود دارد. در امتداد این لکه‌ها و روی لبه هر کدام از بال‌های عقبی نیز در یک لکه مشابه وجود دارد. حاشیه جلویی بال‌های جلویی در حشرات نر نیز سیاه رنگ است ولی روی بال آن‌ها لکه‌های گرد و سیاه رنگ مشاهده نمی‌شود.

تخم و لارو

تخم‌ها مخروطی شکل و شبیه میوه کاج اند و دارای ۱۲ شیار طولی در سطح خود می‌باشند. لاروها به طول ۴۵ تا ۵۰ میلی‌متر و رنگ آن‌ها سبز متمایل به خاکستری که در ناحیه شکمی روشن‌تر از ناحیه پشتی است. در وسط و طرفین بدن لاروها سه نوار طولی زرد رنگ وجود دارد. روی هر کدام از حلقه های بدن لارو دو لکه بزرگ سیاه رنگ در دو طرف و دو لکه سیاه کوچک‌تر در نزدیک نوار وسط دیده می‌شود.

شفیره

شفیره همانند اغلب روزپرک ها از نوع غیرآزاد (Obtect) و فاقد پیله است که به آن Chrysalis گفته می‌شود.

خسارت

لارو این آفت از برگ‌های گیاهان میزبان تغذیه و در تراکم بالای آفت تمام بوته ممکن است عاری از برگ شود. از بین رفتن بر ممکن است باعث ضعیف شدن بوته‌ها یا توقف رشد آن‌ها گردد. فضولات سیاه رنگ برجای مانده از تغذیه لارو می‌تواند کیفیت و بازارپسندی گیاه میزبان را به‌شدت کاهش می‌دهد.

زیست‌شناسی

این آفت زمستان را به‌صورت شفیره در داخل خاک سپری می‌کند. حشرات کامل در اوایل بهار ظاهر می‌شوند و در ساعات آفتابی اقدام به پرواز می‌کنند، پروانه‌های نر و ماده پس از چند روز جفت‌گیری کرده و پروانه‌های ماده تخم‌های خود را در دستجات ۵۰ الی ۱۰۰ تایی بروی برگ قرار می‌دهند. لاروها پس از خارج شدن از تخم به‌صورت گروهی شروع به تغذیه می‌کنند. در تراکم بالای آفت ممکن است تمام سطح برگ خورده شود و فقط رگبرگ‌ها باقی بمانند. دارای ۵ سن لاروی می‌باشد و لاروها پس از کامل شدن نشو و نما با استفاده از تارهای ابریشمی خود را به اشیای مجاور گیاه میزبان می‌چسباند و به شفیره تبدیل می‌شود. این آفت ۲ ال ۳ نسل در سال تولید می‌نماید.

کنترل سفیده کلم

مبارزه زراعی

کاشت گیاهان غیرمیزبان به‌تناوب ۲ تا ۳ ساله می‌تواند باعث کاهش جمعیت آفت شود

جمع‌آوری و از بین بردن علف‌های هرز در تیره کلمیان

مبارزه مکانیکی

جمع‌آوری و انهدام تخم‌ها یا لاروهای سن اول که به‌صورت گروهی هستند

دشمنان طبیعی

زنبور پارازتوئید Apanteles glomeratus. (Hymenoptera: braconidae) قادر است تا ۸۰ درصد لاروهای این آفت را پارازیته کند. زنبورهای پارازیتوئید Diadegma semiclausum نیز در کاهش جمعیت لارو این آفت نقش دارد.

مبارزه شیمیایی

هم‌زمان با خارج شدن لاروهای سن اول می‌توان از یک ترکیب شیمیایی مناسب لاروین (Df80- Dry Flowable) به میزان یک کیلوگرم در هکتار استفاده نمود.