علائم کمبود آهن در گیاهان

آهن عنصری است که در خاک به‌وفور یافت می‌شود ولی ممکن است در برخی مواقع بعضی از عوامل باعث می‌شوند که جذب این عنصر در گیاه کاهش یابد، زردی یا کلروز ایجاد شده در برخی گیاهان باعث مرگ گیاه می‌شود و اگر از این علائم به وجود آمده به‌موقع برای درمان آن اقدام نکنید قطعاً گیاه خود را از دست خواهید داد.

نقش آهن در گیاهان

آهن یک ماده مغذی لازم برای تمام عملکردهای گیاهی است. بسیاری از عملکردهای حیاتی گیاه مانند تولید کلروفیل و آنزیم، تثبیت نیتروژن و رشد و متابولیسم همگی به عنصر آهن وابسته هستند. بدون آهن گیاه نمی‌تواند عملکرد درستی داشته باشد.

شناسایی علائم کمبود آهن در گیاهان

بدیهی‌ترین نشانه کمبود آهن در گیاهان، کلروز یا زرد شدن برگ‌های گیاه است. در زرد شدن ناشی از کمبود آهن زردی برگ‌ها به‌صورتی است که رگبرگ‌های آن سبز می‌مانند. معمولاً کلروز برگ‌ها از نوک برگ‌های تازه شروع می‌شود و درنهایت به برگ‌های قدیمی‌تر می‌رسد. علائم دیگر کمبود آهن ممکن است شامل ضعف رشد و برگ ریزش باشد اما علائم همیشه باید با زردی برگ‌ها همراه باشند.

مهم‌ترین عوامل کمبود آهن در گیاهان

به‌ندرت کمبود آهن در گیاه در اثر کمبود آهن خاک است. معمولاً آهن در خاک به‌وفور یافت می‌شود اما برخی از عوامل باعث می‌شوند جذب آهن توسط گیاه محدود شود. کلروز کمبود آهن در گیاه معمولاً به این ۴ علت رخ می‌دهد: بالا بودن pH خاک، رسی بودن خاک، متراکم بودن یا رطوبت بیش‌ازحد خاک و فسفر زیاد در خاک.

اصلاح کمبود آهن در گیاهان

درصورتی‌که عدم جذب آهن از خاک به علت بالا بودن اسیدیته خاک باشد، باید اسیدیته اصلاح شود. برای اطمینان ابتدا آزمایش خاک انجام بدهید تا بدانید اسیدیته خاک زمینتان چقدر است. اگر پی اچ بالای ۷ باشد توانایی جذب آهن خاک در گیاه کاهش می‌یابد. درصورتی‌که علت کمبود آهن رسی بودن خاک باشد، به این معنی است که مواد آلی کافی در خاک وجود ندارد. کمبود مواد آلی باعث می‌شود گیاه نتواند آهن کافی از خاک رسی دریافت نماید. عناصر کم‌مقدار (عناصری که به مقدار کم موردنیاز هستند) در مواد آلی وجود دارد که برای جذب آهن خاک از طریق ریشه لازم‌اند. درصورتی‌که خاک رسی باعث کلروز شده باشد، اصلاح خاک رسی با افزودن مواد آلی مانند خزه تورب یا پیت ماس و کمپوست انجام می‌شود.

درصورتی‌که مشکل از تراکم و یا زیاد بودن رطوبت خاک باشد، ریشه‌ها نمی‌توانند هوای کافی دریافت کنند تا آهن جذب نمایند. درصورتی‌که خاک بیش‌ازحد مرطوب باشد، باید قابلیت زهکشی خاک بهبود بیاید. درصورتی‌که خاک متراکم و فشرده باشد اصلاح آن دشوارتر از موارد ذکرشده دیگر است. درصورتی‌که نمی‌توانید زهکشی خاک متراکم را اصلاح نمایید می‌توانید از کلات آهن به‌صورت اسپری یا مکمل خاک استفاده کنید. این کار باعث می‌شود محتوای آهن خاک افزایش یافته و آهن بیشتری در دسترس گیاه قرار بگیرد. شاید به این صورت ضعف جذب آهن از خاک جبران شود. درصورتی‌که مشکل کلروز از فسفر زیاد خاک باشد، می‌توان با کاهش فسفر مشکل را اصلاح نمود. فسفر زیاد باعث می‌شود گیاه نتواند آهن کافی از خاک جذب نماید. معمولاً این وضعیت در اثر استفاده از کودهای حاوی فسفر زیاد رخ می‌دهد. برای کود دهی از کودی استفاده کنید که فسفر آن کم باشد تا تعادل به خاک بازگردد.