پوسیدگی ریشه و طوقه فوزاریومی گوجه فرنگی (Fusarium crown and root rot)
عامل بیماری: Fusarium oxysporum f. sp. radicis-lycopersici
علائم بیماری
به‌طور معمول اولین علائم بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه فوزاریومی گوجه فرنگی زمانی که میوه گوجه‌فرنگی به مرحله بلوغ سبز رسیده باشد دیده می‌شود. این علائم شامل زرد شدن برگ‌های پیر و پایینی بوده که به‌مرور زمان به جوان‌ترین برگ‌ها نیز سرایت می‌کند. در صورت شدت بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه فوزاریومی، گیاه پژمرده شده و از بین می‌رود.
در صورت پیشرفت بیماری، تمام قسمت‌های سیستم ریشه به قهوه‌ای تغییر رنگ داده و قسمت‌های نوک ریشه شروع پوسیدگی می‌کند. این لکه‌های قهوه‌ای تا نزدیکی سطح خاک توسعه پیدا کرده و به درون سیستم آوندی گیاه نفوذ می‌کنند. قهوه‌ای شدن سیستم آوندی تا ۵۲ سانتیمتری از سطح خاک بالاتر نمی‌رود که این امر برای تشخیص این بیماری از پژمردگی فوزاریومی بسیار مؤثر است.
شرایط گسترش بیماری
عامل بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه فوزاریومی گوجه فرنگی می‌تواند در خاک، گیاهان آلوده و روی ریشه گیاهان میزبان دیگری مانند بادمجان، فلفل و چندین گیاه زراعی لگومینوزه برای چندین سال بقا خود را حفظ کند. کنیدی‌های این قارچ با استفاده از ابزار و تجهیزات کشاورزی، آب آبیاری و هوا به‌راحتی می‌تواند درون خاک انتقال یابد. آلودگی از طریق ریشه‌های مویی و زخم‌های ایجاد شده در زمان تشکیل ریشه‌های ثانویه، رخ می‌دهد. خاک با دمای ۰۲ درجه سانتی‌گراد مساعد برای توسعه بیماری است. در شرایط گلخانه‌ای، آلودگی معمولاً در محل پیوندهای گیاهان و ساقه‌های زیرزمینی و محل هرس گیاهان مشاهده می‌شود. همچنین خاک‌های با زهکشی ضعیف و خاک‌های غرقاب شرایط را برای گسترش بیماری فراهم می‌کند.
کنترل بیماری
استفاده از ارقام و پایه‌های مقاوم به پوسیدگی ریشه و ساقه فوزاریومی
استفاده از یک برنامه‌های بهداشتی منظم برای کارگران و تجهیزات کشاورزی
رعایت فاصله کشت
عدم استفاده از کشت مخلوط
حفظ PH خاک بین ۶ تا ۷
حذف گیاهان آلوده به همراه ریشه از مزرعه
شخم یا حذف بقایای گیاهی آلوده
اجتناب از ایجاد زخم در نشاها در هنگام کاشت
