بیماری شانکر سیتوسپورایی گردو و مبارزه با آن
بیماری شانکر سیتوسپورایی گردو از گذشته بهطور پراکنده در ایران شیوع داشته است که هماکنون در بیشتر درختهای گردو شایع است. گاهی درختان ۵ تا ۶ ساله بیمار بهطور کامل خشک میشوند.
علائم بیماری
سرشاخههای درختان مبتلا بر اثر بیماری میخشکند و در سطح آنها برجستگیها مخروطی بهاندازه ته سنجاق به وجود میآید و رنگ پوست آنها تیره میشود. پوست شاخههای چندساله گردو نیز بر اثر ابتلا به این بیماری به رنگ قهوهای تیره در آمده شاخهها میخشکند.
عامل بیماری
دو گونه قارچ میتواند عامل شانکر سیتوسپورایی گردو باشد، Cytospora juglandicola و C. juglandina استرومای چند حفرهای و پیکنیددار قارچ عامل این بیماری زیر پوست سرشاخهها و شاخهها، بسیار سطحی تشکیل میشوند. جدار حفرههای پیکنید تکامل یافته بهتدریج از بین میروند و حفره بزرگ پیکنید مملو از مایع غلیظ زرد شفاف، محتوی میلیونها پیکنیدیوسپور قلوهای میشود. در شکل جنسی پریتس های قارچ به تعداد ۸ تا ۱۰ عدد در یک استروما تشکیل میگردند. گردن پریتس ها کشیده بوده منفذهای آنها در سطح دیسک به شکل نقاط سیاه برجسته ظاهر میشوند.
چرخه بیماری
قارچ عامل بیماری شانکر سیتوسپورایی گردو به شکل پیکنیدیوسپور و بهندرت آسکوسپور درون پیکنید و پریتس مستقر در استروماهای تشکیل شده در زیر پوست شاخههای مبتلا زمستان گذرانی میکند. هر وقت باران ببارد و دما مناسب باشد، پیکنیدیوسپورهای قارچ همراه با باد و قطرات باران به قسمتهای مختلف درخت منتقل میشوند. عفونت از راه زخمهای ایجاد شده بر اثر هرس، شکستگی شاخهها، آفتابزدگی، نیش حشرات و یا ترکهای ریز ایجاد شده بر اثر سرما و گرما روی میدهد. قارچ عامل بیماری پس از استقرار و توسعه در پوست اندامهای تولیدمثل غیرجنسی به تعداد زیاد و بهندرت استروماهای پریتس دار تولید میکند. خنکی و رطوبت عوامل پیدایش و شدت یافتن بیماری هستند.
مبارزه با بیماری
تقویت درخت و جلوگیری از زخمی شدن یا شکستن یا خورده شدن پوست توسط حشرات پوست خوار.
بریدن و سوزاندن شاخههای بیمار تا ۱۲ سانتیمتر پایینتر از بافتهای آلوده، تکرار این کار در سراسر سال.
هرس تمام شاخههای خشکیده و مریض بعد از ریزش برگها، سمپاشی درختها بعد از هرس با مخلوط بردوی ۲٫۱ درصد، در صورت امکان پانسمان محل قطع شاخههای هرس شده با خمیر والزا که حاوی ۳ درصد تیوفنات متیل است.