بیماری پوسیدگی فیتوفتورایی طوقه و ریشه گردو
![](https://zerafat.com/mag/wp-content/uploads/2020/03/243-780x470.jpg)
بیماری پوسیدگی فیتوفتورایی در بیشتر کشورهای میوه خیز جهان شیوع دارد. در باغهای میوههای دانهدار، هستهدار و خشکباری مخصوصاً پسته، بادام و گردو شیوع دارد و خسارت هنگفتی به آنها میزند. در ایران نخستین بار در استان فارس و سپس در استان کرمان دیده شد. این بیماری در ایران درحالتوسعه و گسترش است.
علائم بیماری
نشانههای پوسیدگی فیتوفتورایی در ریشه، طوقه و بن تنه و علائم ثانوی آن روی اندامهای هوایی ظاهر میشوند. روی اندامهای هوایی سبب ضعف عمومی و کم برگ شدن و زردی خفیف در برگهاست. پوست طوقه و گاهی تنه ترک خوردن شیرابه سیاهرنگی از آن محل ترشح میگردد. بافت زیرپوست تنه در محل شانکر به رنگ قهوهای مایل به سیاه درمیآید. ریشههای اصلی و فرعی تیرهرنگ شده بعداً بر اثر فعالیت دیگر میکروارگانیسمها به رنگ سیاه درمیآیند. درختهای بهشدت بیمار ممکن است خشک شوند.
عامل بیماری
قارچ Phytophthora cactorum سبب این بیماری است. اسپورانز این قارچ ریز و دارای پاپیل است. آنتریدیوم و اُاُگونیوم یک پایه، آنتریدیوم پراماده و اُاسپور ناپرساز است. در کرمان P. Citrophthora نیز از درختان بیمار جدا شده است. در خارج ده گونه مختلف فیتوفتورا از درختان مبتلا جداسازی شده است.
چرخه بیماری
مایه این قارچ همراه با خاک، آب و مواد گیاهی آلوده وارد باغها میشود. آب آبیاری که از رودخانهها، کانالها یا استخرها تأمین میشود در بیشتر موارد آلوده است. قارچ میتواند سالها بهصورت پودهرست در خاک باغ و اندامهای عفونی به بقای خود ادامه دهد. پیدایش و شدت این بیماری به رطوبت خاک بستگی دارد. بخشهایی از خاک باغ که از آب اشباع باشند، موجب افزایش تولید، خروج و حرکت زئوسپورها میشوند. زئوسپورها عامل اصلی پیدایش عفونت در سیستم ریشه هستند.
مبارزه با بیماری
به حداقل رساندن مدت اشباع خاک، بهویژه در محلهای نزدیک ریشه
احداث باغ در زمینهای بدون زه آب، زهکشی و تهویه خاکهای زه آبدار و مرطوب باغهای احداث شده
کاشت درختان روی خاک پشتههای کم ارتفاع بهگونهای که هنگام آبیاری آب، اطراف طوقهها را فرانگیرد
استفاده از ارقام مقاوم مثل دورگه پارادوکس که مقاومتر از گردوی ایرانی و گردوی سیاه است.
استفاده از قارچکشهای سیستمیک جهت کنترل بیماری (برای پیشگیری کاربردی ندارد) مانند فوزتیل آلومینیوم، پاشیدن حدود ۱۲۰ گرم گرانول ۱۵ درصد فوزتیل آلومینیوم (آلیت) ۱٫۵ متر دور تنه درخت و شخم زدن آن با بیل تا سم به زیر خاک منتقل شود سپس آبیاری کردن درختان تیمار شده. تیمار با آلیت باید ۴ دفعه در سال سه دفعه در بهار و دفعه چهارم در پاییز تکرار شود.
تراشیدن قسمتهای عفونی تنه، طوقه و ریشهها و انهدام آن.
اندودن محلهای تراشیده شده با مایعی غلیظ حاوی پودر و تابل ۸۰ درصد آلیت، پودر تالک و آب؛ جلوگیری از آبگرفتگی و خیس شدن قسمتهای عفونیشده توسعه بیماری در درختان بیمار را کاهش داده و مرگ آنها را به تأخیر میاندازد.