ماسوی پسته در سال ۱۳۴۳ از استان کرمان گزارش شد. نوع بیماری و علل ظهور آن نامعلوم بود. این بیماری همچنین از مناطق پسته خیز دامغان، فارس و قزوین و کرمان در همین سال گزارش شد. باغداران رفسنجان آن را ماسو (ماست مانند) نامیدند. این بیماری فقط به مغز دانه پسته خسارت میزند و باعث فساد مغز پسته می‌شود.
علائم بیماری
علائم بیماری ماسوی پسته فقط در مغز دانه پسته بروز می‌کنند و در سایر اندام‌های درخت دیده نمی‌شوند. مغز میوه‌ها تغییر شکل یافته، می‌خشکند یا لکه‌های بافت مرده روی آن‌ها ظاهر می‌شوند و زمانی در مغز میوه‌های نارس آلوده، ماده‌ای چسبناک و بی‌رنگ متمایل به سفید، ماست مانند، بین پوست مغز و لپه‌ها مشاهده می‌شود. این ماده ماست مانند موقع تکامل مغز سفید و سفت می‌شود. در این حالت نیز مغز میوه بدشکل و ناقص است.
Timor Leste NAQS Survey March 2005
Green vegetable bug Nezara viridula, Natarbora (Timor Leste) Images stored in Job # 376/05
عامل بیماری
عامل ماسوی پسته Nematospora coryli است که از تیره Eremotheciaceae و راسته Saccharomycetales است. پرگنه قارچ در محیط کشت PDA لزج لعاب‌دار و بی‌رنگ بوده، میسلیوم های کوتاه و کم پشت در آن ایجاد می‌شوند. این قارچ حالت دو شکلی دارد. آسک های قارچ، استوانه‌ای و کشیده با جدار بسیار نازک هستند که ۸ آسکوسپور دوکی شکل، دوسلولی و تاژک‌دار دارند. برخی مطالعات انجام شده نشان دادند که Eremothecium cymbalaria هم از دانه‌های مبتلا به ماسو جدا می‌شود.
چرخه بیماری
قارچ عامل بیماری روی شیارهای خرطوم سن‌ها مستقر شده، در همان جا همراه با دیاپوز سن‌ها زمستان گذرانی می‌کنند. سن‌های ناقل عامل بیماری در تمام مدت رشد میوه پسته قادر به انتقال قارچ به داخل مغز پسته هستند. باید دانست که تغذیه سن از میوه‌های ریز تازه تشکیل شده باعث ریزش آن‌ها می‌شود و انتقال قارچ بیشتر موقعی است که دانه‌ها به‌اندازه نخود هستند تا آغاز سخت شدن پوست شاخی انجام می‌گیرد. هنگام تغذیه سن‌ها قارچ عامل بیماری به مغز منتقل شده رشد و نمو کرده ماده غلیظ و لزجی را به وجود می‌آورد که باعث پیدایش ماسو می‌شود
مبارزه
این بیماری در برخی شرایط خاص شیوع پیدا می‌کند و همه ساله در باغات پسته شیوع ندارد.
- میوه‌های پوک و دارای مغز آلوده به ماسو جمع‌آوری و منهدم شود.
- علف‌های هرز باغات پسته با دقت وجین شده، به خارج از باغ منتقل گردند.
- در صورت مشاهده سن‌های ناقل به تعداد زیاد باغ‌های پسته را باید سم‌پاشی کرد. حشره‌کش‌های لبایسید، گوزاتیون و تیودان روی این سن‌ها بسیار مؤثرند.
