عارضه خشکیدگی خوشه خرما نخستین بار در سال ۱۳۶۸ از منطقه قلعه گنج شهرستان کهنوج روی درخت خرمای مضافتی گزارش شد. این بیماری در سال‌های اخیر زیان هنگفتی به محصول خرمای مناطق مختلف به‌ویژه جیرفت، بم، کهنوج، بوشهر، هرمزگان و خوزستان وارد کرده است.
نشانه‌های بیماری
پژمردگی ناگهانی حبه‌های خرما در مرحله تبدیل خارک به رطب و به دنبال آن خشکیدن حبه‌ها، بروز لکه‌های قهوه‌ای روی محور اصلی خوشه در محل اتصال به درخت و سرانجام سوختگی خوشک‌ها از نشانه‌های بارز این بیماری‌اند. در بعضی از موارد، نوارهایی به رنگ قهوه‌ای در سطح فوقانی دم خوشه‌ها نیز مشاهده می‌شود. نشانه‌های پژمردگی و خشکیدگی خوشه خرما روی خوشه‌های نر خرمای مضافتی، کلوته، مرداسنگ، خاصی، کبکاب، بریم و برخی دیده شده‌اند.
عامل بیماری
بررسی‌های انجام‌شده تاکنون نشان می‌دهند که خشکیدگی خوش خرما معلول عوامل زنده بیماری‌زا نیست، بلکه شرایط نامساعد اقلیمی یعنی دمای بیش‌ازحد، کمی رطوبت نسبی هوا و وزش بادهای گرم و خشک، در دوره بحرانی تبدیل میوه از خارک به رطب سبب اصلی این بیماری است. بررسی‌های شتاب بوشهری (۱۳۸۵) نشان می‌دهند که ارتباط مستقیمی بین بروز پژمردگی و خشکیدگی خوشه‌های خرمای خاصی در بهبهان با افت ناگهانی رطوبت نسبی به زیر ۲۰ درصد و افزایش دمای بیشینه به بیش از ۴۵ درجه سانتی‌گراد و افزایش تبخیر روزانه وجود دارد.
مبارزه
اقدام‌هایی مانند میانه کاری نخلستان با یونجه و سورگوم، پوشش خوشه‌های خرما با سبد حصیری قبل از رنگ گرفتن حبه‌ها، آبیاری مناسب و به‌موقع و تغذیه مناسب درختان راهکارهای عملی هستند که برای پیشگیری و کاهش خسارت این بیماری پیشنهاد شده‌اند.
