برای برداشت بهترین محصول پیاز یا سیر، وجود تعادل صحیحی بین ریزمغذیها و درشتمغذیها ضروری است. کمبود هر یک از مواد مغذی موجب کاهش محصول میشود، از سوی دیگر مقدار هر یک از این مواد باید متناسب با نیازهای گیاه باشد. مروری بر جذب و دفع مواد مغذی توسط گیاه مشخص میکند که چه موادی در چه مرحلهای از رشد نیاز است، همچنین نقش هریک در رشد و ادامه حیات گیاه تعیین میشود.
درشتمغذیهای موردنیاز پیاز
برای به حداکثر رساندن رشد و محصولدهی پیاز، نیتروژن (ازت) و به دنبال آن پتاسیم باید در مقادیر زیاد به گیاه داده شود.
نیتروژن
برای بیشترین رشد و محصولدهی پیاز، نیتروژن (ازت) باید به مقادیر زیاد در دسترس گیاه قرار گیرد. اوج نیاز گیاه در اواخر تولید برگ است و نسبت به سایر درشتمغذیها، جذب نیتروژن زودتر صورت میگیرد. در مرحله تشکیل گل پیاز مقدار نیاز ۳ کیلوگرم بر تن است. پیازهای سالادی (پیازچه) که در مرحله سبز برداشت میشوند نیاز بیشتری به نیتروژن دارند. عمق ریشه گیاه پیاز کم است، بنابراین نرخ بالایی از نیتروژن برای رفع نیاز گیاه لازم است. همچنین برای به حداکثر رساندن جذب و کاهش خسارت به خاک، مقادیر کمی از نیتروژن باید بهطور مرتب وارد خاک شود. اغلب نیتروژنی که توسط پیاز جذب میشود در گل آن است. با این حال بهتر است که در استفاده از نیتروژن افراط نشود، بهخصوص در پیازهایی که بهصورت گل مصرف میشوند. در غیر این صورت بلوغ به تأخیر میافتد، گل پیاز نرم باقی میماند و ذخایر نیتروژن از بین میروند.
کلسیم
کلسیم نیز در مقادیر نسبتاً بالا در حدود ۰٫۸ کیلوگرم بر تن موردنیاز است. اوج نیاز گیاه به کلسیم، نیاز به پتاسیم را در اوج گلدهی پیاز و اوایل توسعه گیاه آشکار میسازد. زمانی که وجود کلسیم برای رشد برگها ضروری است، مقادیر کمی از آن در گل پیاز یافت میشود که موجب حفظ کیفیت محصول و چگالی گل میگردد. مانند نیتروژن، به علت اینکه وجود کلسیم برای رشد خوب برگها اهمیت دارد، با برداشت سبز (پیازچه و ترهفرنگی) محصول مقادیر نسبتاً بیشتری از کلسیم از خاک برداشت میشود.
گوگرد
در پیاز خشک برداشت گوگرد کم است و در حدود ۱۰٪ میزان برداشت کلسیم است. اوج جذب این ماده در اواخر مرحله بلوغ گل است. بنابراین، برای برداشت پیازهای شیرینتر بهتر است که برداشت محصول در اوایل صورت گرفته یا میزان ذخیره گوگرد در خاک در مقدار حداقل خود نگهداشته شود. به دلیل مشابه، برداشت زودهنگام محصول، مانند پیازچه، میزان جذب گوگرد کمتری داشته و تندی کمتری نیز دارند. تنها مقادیر اندکی از منیزیم موردنیاز گیاه است. بیشترین جذب این ماده نسبتاً دیرهنگام اتفاق میافتد. جذب این مواد مغذی همگی به شکل عنصر صورت میگیرد.
فسفر
اغلب فسفر موردنیاز گیاه در مرحله رشد و نمو است در نتیجه رشد ریشه بهخوبی صورت میگیرد و استقامت گیاه بالا میرود. بیش از ۷۰٪ از فسفری که توسط گیاه جذب میشود در گل آن یافت میشود. روش مرسوم کوددهی فسفر استفاده از پیشکاشت فسفات یا کود آغازین است.
پتاسیم
پتاسیم نیز به مقدار زیادی برای گیاه پیاز لازم است. در گل پیاز، در حدود ۲ کیلوگرم بر تن از خاک پتاسیم برداشت میشود. در طول تشکیل گل، اوج نیاز پتاسیم پس از نیتروژن است. روش اصلی استفاده از پتاسیم بر پایه کاربرد مکرر آن در طول فصل زراعی است. بخش زیادی از پتاسیمی که توسط گیاه جذب میشود توسط برگها به مصرف میرسد. به همین علت در پیازچه میزان برداشت پتاسیم از خاک بالاتر میرود.
ریزمغذیهای موردنیاز پیاز
با اینکه مقادیر کمی از ریزمغذیها برای برآوردن رشد و افزایش کیفیت محصول پیاز لازم است، حفظ تعادل در همین مقادیر اندک نیز اهمیت ویژهای دارد. همه ریزمغذیها در رشد برگ و جوانهزنی نقش دارند. اگر برگها تولید و عملکرد مناسبی نداشته باشند، رشد کند شده و محصول دچار خسارت میشود. تحلیل بافت برگها برای تعیین میزان نیاز به ریزمغذیها ما را قادر میسازد که هرگونه کمبودی از این مواد را در گیاه تشخیص دهیم و با رفع آن به تولید حداکثری پیاز بپردازیم.
بور
پس از آهن، بور یکی از ریزمغذیهای کلیدی است که به مقدار زیاد در مراحل رشد پیاز لازم است. تأثیر بور در محصولدهی و کیفیت آن مشخص میشود.
مس
اگرچه این ماده به مقدار بسیار کم موردنیاز گیاه است، برای اتمام رشد پوسته گیاه و رنگ آن ضروری است.
آهن
در مراحل رشد و تولید پیاز آهن بهعنوان یک ریزمغذی به مقدار زیاد موردنیاز است.
روی
روی در جوانهزنی بذر نقش مهمی را ایفا میکند.