کاشت و پرورش کدو تنبل
کدو تنبل یکی از مشهورترین انواع کدو از خانواده کدو (Cucurbitaceae) است که با پوست سخت، رنگ پرتقال همراه با شیارها مشخص میشود. کدو تنبل معمولاً برای مصرف انسانی، خوراکی دامی و برای تزئین کاشته و پرورش داده میشود. سابقه کشت کدو تنبل به تقریباً ۵۰۰۰ سال قبل در آمریکای شمالی برمیگردد. کدو تنبل نیاز به تغذیه زیادی دارد و نگهداری آن آسان است.
خصوصیات فیزیکی
کدو تنبل بهصورت جداگانه یا دو یا سه تایی بر روی تپههای کوچکی به فاصلهی ۲٫۵ تا ۳ متر (۸ تا ۱۰ فوت) کاشته میشوند. از نظر گیاهشناسی میوه کدو تنبل که به نام پپو (pepo) شناخته میشود بهطورکلی بزرگ است و دارای وزنی بین ۴ تا ۸ کیلوگرم (۹ تا ۱۸ پوند) حتی بیشتر است. اگرچه برخی انواع آن کوچک هستند ولی کدو تنبلهای بزرگ ممکن است تا ۳۴ کیلوگرم (۷۵ پوند) یا بیشتر وزن داشته باشند. حجیمترین کدو تنبلهایی که تا به حال رشد کردهاند از ۹۰۷ کیلوگرم (۲۰۰۰ پوند) فراتر رفتهاند. کدو تنبل اغلب زرد تا نارنجی رنگ است و از شکلی به کروی تا مستطیلی متفاوت است. برخی دارای پوست سفید هستند. پوست صاف و معمولاً بهآرامی شیاردار یا آجدار است. ساقه میوه سخت و چوبی، برآمدگی و زاویهدار است. میوهها در اوایل پاییز بالغ میشوند و میتوانند برای چند ماه در مکانی خشک و بالاتر از دمای انجماد نگهداری شوند.
در اروپا و آمریکای جنوبی کدو تنبل عمدتاً بهعنوان سبزی سرو میشود و بهجای دیگر کدوهای زمستانی استفاده میشود. در ایالات متحده و کانادا پای کدو تنبل یک دسر سنتی شکرگزاری و کریسمس است. کدو تنبل کنسرو شده معمولاً از C. moschata تهیه میشود و ممکن است با سایر کدوهای زمستانی مانند کدو حلوایی مخلوط شود.
کدو تنبل از جمله تزیینات محبوب پاییزی است. در برخی از مناطق، کدو تنبل بهعنوان تزئینات هالووین معروف به فانوس جک استفاده میشود که در آن قسمت داخلی کدو تنبل تمیز میشود و نوری وارد میشود تا از طریق صورت حکشده در دیواره میوه بتابد. دانههای همه گونههای کدو تنبل خوراکی هستند و معمولاً بوداده میشوند. در ایالات متحده آنها بهعنوان pepitas شناخته میشوند.
کاشت
مکانی را در آفتاب کامل با فضایی برای بوتههای پراکنده (۵۰ تا ۱۰ فوت مربع برای هر بوته) انتخاب کنید. اگر فضا محدود است، در لبه باغ بکارید و رشد بوته را در سراسر چمن یا مسیرها هدایت کنید. بوتهها تنها برای چند هفته آزاردهنده خواهند بود. در یک فضای بسیار محدود کدو تنبل را در سطلهای ۱۰، ۱۲ و ۱۵ گالن (بسته به تنوع) بکارید یا انواع مینیاتوری را امتحان کنید. کدو تنبل تغذیه کنندههای سنگینی هستند. اضافه کردن کود دامی یا کمپوست به خاک بسیار مهم است.
زمان کاشت
کدو تنبل به سرما حساس است. تا زمانی که خطر یخبندان از بین رفته است و دمای خاک به ۱۸ تا ۳۵ درجه سانتیگراد نرسیده، بذرها را مستقیماً در خاک نکارید. اگر دمای خاک بالاتر از ۲۱ درجه سانتیگراد باشد، نهالها باید طی ۵ تا ۱۰ روز ظاهر شوند. برای آبوهوای خنکتر، این اغلب در اواخر ماه اردیبهشت است. برای برداشت کدو تنبل برای جشن هالووین، به بسته بذر برای چند روز برای برداشت نگاه کنید. از یک هفته یا بیشتر قبل از هالووین به عقب بشمارید تا بدانید چه زمانی بذرها را بکارید. در مناطقی که فصل رشد بسیار کوتاه است، ۲ تا ۴ هفته قبل از یخبندان بهاره بذرها را در سینی نشا کاشته و بعد از نهال شدن به خاک منتقل کنید.
نحوه کاشت
بذرها در ردیفهایی به فاصله ۶ تا ۱۰ فوت از هم بکارید. یا در تپههایی به فاصله ۴ تا ۸ فوت از هم بکارید. تپه به این معنی نیست که خاک باید تپه شود. این یک نقطه حاوی گروهی از گیاهان یا دانهها است. تپهها خاک را بهسرعت گرم میکنند (بنابراین بذرها سریعتر جوانه میزنند) و به زهکشی و کنترل آفات کمک میکند. تپهها را با کندن ۱۲ تا ۱۵ اینچ و مخلوط کردن با مقدار زیادی کود یا کمپوست آماده کنید. در ردیفها، بذرها را به فاصله ۶ تا ۱۲ اینچ از هم بکارید. هنگامی که نهالها ۲ تا ۳ اینچ بلند شدند، هر ۱۸ تا ۳۶ اینچ یک بوته کم کنید. در تپهها، دانهها را به عمق ۱ اینچ با چهار یا پنج دانه در هر تپه قرار دهید. بذرها را تا زمان جوانه زدن مرطوب نگه دارید. هنگامی که بذرها ۲ تا ۳ اینچ ارتفاع دارند، با جدا کردن گیاهان ناخواسته به دو یا سه اینچ در هر تپه کم میشوند.
اگر در داخل سینی نشاء کاشت میکنید، نهالها را قبل از پیوند در خاک گرم و کهنه شده با کود دامی غنی شده با کمپوست بکارید.
مراقبتها
از پوششهای ردیفی برای محافظت از گیاهان در اوایل فصل و جلوگیری از مشکلات حشرات استفاده کنید. با این حال به خاطر داشته باشید که قبل از گلدهی پوششها را بردارید تا گرده افشانی شود.
زنبورها برای گرده افشانی ضروری هستند، بنابراین هنگام استفاده از حشرهکشها برای از بین بردن حشرات یا قارچکشها برای کنترل قارچ مراقب باشید. اگر باید از آن استفاده کنید، فقط در اواخر بعدازظهر یا اوایل عصر، زمانی که شکوفهها برای روز بسته هستند، استفاده کنید. برای جذب زنبورهای بیشتر، سعی کنید یک خانه زنبورعسل در باغ خود قرار دهید. یا گلهای رنگارنگ را در نزدیکی تکه پرورش دهید.
کدو تنبل در هفته به ۱ اینچ آب نیاز دارد. صبحها و بعدازظهرهای بسیار گرم مخصوصاً در هنگام میوهخوری بهصورت عمیق آبیاری کنید. از آبیاری شاخ و برگ و میوه خودداری کنید مگر اینکه روز آفتابی باشد. رطوبت باعث پوسیدگی و بیماری میشود.
برای حفظ رطوبت، سرکوب علفهای هرز و جلوگیری از آفات، در اطراف کدوهای خود مالچ اضافه کنید.
بهآرامی علفهای هرز را بکنید؛ کدو تنبل ریشههای کم عمقی دارد که بهراحتی آسیب میبیند. همچنین مراقب باشید که به بوتههای ظریف آسیب نرسانید. کیفیت میوه به آنها بستگی دارد.
برای گونههای کوچک کدو میتوان داربست بست. ساقههای گونههای بزرگتر را نیز میتوان برای حمایت از میوهها، معمولاً با توری یا جورابهای قدیمی به سمت بالا هدایت نمود.
کدو تنبل نیاز زیادی به کود پوسیده یا کمپوست مخلوط با آب دارند. زمانی که گیاهان حدود ۱ فوت ارتفاع دارند، درست قبل از اینکه بوتهای کدو شروع به رشد کنند، بهطور منظم با کود حاوی نیتروژن بالا کوددهی کنید. قبل از دوره گلدهی، به کوددهی با کود حاوی فسفر بالا بپردازید.
اگر اولین گلهای شما میوه نمیدهند، طبیعی است. شکوفههای نر و ماده هر دو باید باز شوند. صبور باشید.
چگونه یک کدو تنبل بزرگتر پرورش دهیم
پس از تشکیل چند کدو تنبل، انتهای هر بوته را کور کنید تا رشد بوته متوقف شده و توان گیاه روی میوه متمرکز شود. هرس بوتهها میتواند به فضاسازی و تشکیل میوه کمک کند. کدو تنبل بوته اصلی (از پایه/مرکز گیاه)، کدوهای ثانویه از بوتههای اصلی و کدوهای درجه سوم از بوتههای فرعی تولید میکند. همه ممکن است گل داشته باشند. هنگامیکه میوه شروع به رشد کرد، بوتههای اصلی و فرعی را تا ۱۰ تا ۱۵ فوت هرس کنید و در صورت تمایل کدوهای درجه سوم را بردارید. نوکهای بریده شده را در خاک دفن کنید. همانطور که میوه رشد میکند، با احتیاط زیادی که به بوته یا ساقه آسیب نرساند آنها را بچرخانید تا شکل یکنواختی ایجاد کنید. یک تخته نازک یا سنگ یا تکه مش پلاستیکی را زیر کدو تنبل قرار دهید تا از پوسیدگی آنها در خاک محافظت شود.
برای پرورش یک کدو تنبل غول پیکر، انواع جامبو «Dill’s Atlantic Giant» را امتحان کنید. میوه میتواند تا ۲۰۰ پوند در بوته ۲۵ فوتی رشد کند. گیاهان به ۱۳۰ تا ۱۶۰ روز نیاز دارند تا بالغ شوند، بنابراین نهالها را در داخل خانه شروع کنید، سپس به بهترین ۱ یا ۲ برای گیاه نازک کنید. بهشدت تغذیه کنید و بهصورت سطحی کشت کنید. دو یا سه گل ماده اول را بردارید تا قبل از اینکه گیاه میوه دهد، سطح برگ بیشتری ایجاد شود. اجازه دهید یک میوه رشد کند. تمام گلهای ماده دیگر را بردارید.
انواع کدو
هر کدو تنبلی بهترین هدف را دارد. وقتی نوبت به انتخاب کدو تنبل میرسد، به این فکر کنید که میخواهید با آن چهکاری انجام دهید. همه کدو تنبلها از نظر فنی خوراکی هستند، اما گیاهان زینتی برای حکاکی و سایر کدوها برای پختوپز بهتر هستند.
کدو تنبل مینیاتوری
کدو تنبلهای مینیاتوری بسیار مولد هستند و بهراحتی رشد میکنند، گاهی اوقات تا دوازده میوه در هر بوته تولید میکنند. Jack Be Little یک گونه مینیاتوری دومنظوره است. We-B-Little و Munchkin از دیگر انواع کدو تنبلهای مینیاتوری زیبا هستند.
کدو تنبل مناسب حکاکی
کدو تنبل زرد تا نارنجی رنگ برای کندهکاری، کارهای تزئینی و فانوسهای شکلک دار بسیار مناسب هستند.
کدو تنبل غولپیکر
انواع کدو تنبل «Dill’s Atlantic Giant» میتواند تا ۲۰۰ پوند رشد کند. برای کسانی که میخواهند یک کدو تنبل غولپیکر پرورش دهند عالی است. بوته آن تا ۲۵ فوت گسترش مییابند، بنابراین فضا ضروری است. روزهای تا رسیدن ۱۳۰ تا ۱۶۰ روز است، بنابراین زودتر بکارید. به بهترین یک یا دو گیاه نازک کنید. بهشدت تغذیه کنید اما کشت را کمعمق نگهدارید. ۲ یا ۳ گل ماده اول را بعد از شروع به شکوفه دادن گیاهان جدا کنید تا گیاهان بزرگتر با سطح برگ بیشتری قبل از میوه دادن رشد کنند. به یک میوه اجازه دهید رشد کند و تمام گلهای ماده را که بعدازاینکه این میوه روی گیاه رشد میکند بچینید. Big Max، Big Moon، Jack O’ Lantern و Funny Face ازجمله بهترین کدو تنبلهای غولپیکر برای کندهکاری هستند.
کدو تنبل مناسب پای
کدوی Sugar Treat برای پختوپز و پخت عالی است. مدت زمان رشد آن معمولاً ۱۰۰ تا ۱۲۰ روز است. Hijinks و Baby Bear از دیگر کدوهای مناسب برای پای کدو تنبل است. کدوی کالسکه سیندرلا (Cinderella’s Carriage) نیز برای تهیه کیک یا سوپ عالی است. کدو تنبل Peanut Pumpkin نیز گوشت بسیار شیرینی تولید میکند و میتواند در پای کدو تنبل یا پوره کدو تنبل عالی باشد.
برای پرورش این کدو در زمستان دو امکان باید وجود داشته باشد: ۱) داشتن فضای مناسب برای رشد آنها (بهطور ایده آل ۱۰۰۰ فوت مربع برای هر بوته) و ۲) داشتن یک فصل رشد طولانی (بهطورکلی ۷۵ تا ۱۰۰ روز بدون سرما).