شناخت رایجترین بیماریهای و آفات کاهو و روش کنترل آنها
برای ملاحظه و خرید انواع سموم و آفت کش های کشاورزی اینجا را کلیک نمایید.
یکی از سبزیجات پرمصرف و رایج در سرتاسر جهان کاهو است و از آن بهعنوان سبزی پایه در بیشتر سالادها استفاده میشود. این محصول به دلیل داشتن ویتامینها و مواد معدنی مختلف برای سلامت انسان بسیار مفید است. کاهو نیز مانند دیگر گیاهان موردحمله آفات و بیماریهای مختلف قرار میگیرد که در این مقاله به مهمترین آنها و راههای کنترل مؤثر آنها اشاره خواهد شد.
بیماری لکه قهوهای کاهو
بیماری لکه قهوهای کاهو ازجمله مهمترین بیماریهای کاهو میباشد که باعث کاهش کیفیت کاهو میگردد. قارچ عامل بیماری علاوه بر کاهو به پیاز، موسیر، تره و اسفناج نیز خسارت میزند. علائم بهصورت لکههای بیضیشکل بر روی برگها ظاهر میشود. برگها ابتدا قهوهای روشن بوده که بهتدریج قهوهای تیره میشوند. در صورت شدت بالای بیماری، برگهای آسیبدیده جمع شده و حالت چروکیده به خود میگیرد.
روشهای مبارزه با کنترل بیماری لکه قهوه کاهو
بهترین راه مبارزه با بیماری لکه قهوهای کاهو، شخم زدن عمیق و از بین بردن بقایای گیاهی باقی مانده است که باعث میشود اندامهای قارچی موجود در این بقایا از بین بروند. قارچ مذکور رطوبت دوست بوده و کاهش آبیاری نیز در کنترل آن تا حدی مؤثر و کاربردی است.
پوسیدگی نرم کاهو
قارچ عامل این بیماری یکی از مخربترین بیماریهای کاهو میباشد که به آن پوسیدگی سفید تیز گفته میشود. برگهای بیرونی کاهو اولین علائم بیماری پوسیدگی را با پژمردگی نشان میدهند. بهتدریج تودههای پنبهای مانند که اندام رویشی قارچ است روی کاهوی آسیبدیده ظاهر میشود. پس از مدتی کاهو خم شده و سیستم آوندی را مختل میکند که سرانجام باعث افتادن کاهو میشود.
روشهای مبارزه با پوسیدگی نرم کاهو
حذف کاهوهای آلوده، تناوب کشت، عدم استفاده از آبیاری بارانی، جلوگیری از گردش آب از مزرعه آلوده به مزرعه سالم و ضدعفونی کردن خاک با محلول فرمال دهید و واپام منجر به کنترل بیماری میگردد.
پوسیدگی طوقه کاهو
قارچ پوسیدگی طوقه کاهو نیز یکی از مهمترین و شایعترین بیماریهای کاهو محسوب میشود که بهتدریج سبب مرگ گیاهچه از قسمت سر شده و باعث افتادن آنها میشود. گاهی اوقات نیز در قسمت لکههای قهوهای بهویژه در محل رگبرگ اصلی، شیره ترشح میشود.
روشهای مبارزه با بیماری پوسیدگی طوقه کاهو
حذف بقایای آلوده بهعنوان منبع بیماری، همراه با شخم زدن عمیق، استفاده از ارقامی که سطح تماس کمتری با خاک دارند و ضدعفونی کردن خاک با پنتو کلرونیتروبنزن مؤثر است.
سفیدک پودری کاهو
بیماری سفیدک پودری (حقیقی یا سطحی) کاهو از شایعترین بیماریهای قارچی در گلخانه به شمار میرود. بسته به سن کاهو و رقم مورداستفاده شدت بیماری نیز متفاوت میباشد. بدینصورت که برگهای قدیمی و بالغ ابتدا علائم را بهصورت لکههای سفید پودر مانند در بخش پشتی و رویی برگ به حالت پراکنده نشان میدهند. در صورت شدت بالای بیماری علائم گسترش یافته و برگهای جوان نیز آلوده میشوند و بهتدریج کاهوی کشتشده از بین میرود.
مبارزه با سفیدک پودری کاهو
انتخاب ارقام مقاوم، پایش مداوم برگهای کاهو بهویژه برگهای زیرین که قابلرؤیت نیستند، تهویه مناسب گلخانه و افزایش جریان هوا، استفاده از آبیاری قطرهای در جلوگیری از کاهش رطوبت برگ، ضدعفونی کردن بذور با ترکیبات مس و استفاده از قارچکشهایی همانند توپاس که برای گلخانه نیز توصیه شدهاند، پیشنهاد میشود. لازم به توضیح است در صورت استفاده از سم توپاس دوره کارنس ۲۰ روزه نیز حتماً باید رعایت گردد.
سفیدک داخلی کاهو
عامل بیماری سفیدک داخلی (دروغی یا کرکی) لکههای زرد کمرنگ و کپک مانندی بهصورت زاویهدار در محل رگبرگ اصلی و در قسمت رویی برگهای مسن ایجاد مینماید که بهتدریج لکهها قهوهای میشوند و سپس ناحیه آلودهشده از بین میرود.
روشهای مبارزه با سفیدک داخلی
جمعآوری برگهای آلوده، رعایت فواصل کشت در جهت کاهش رطوبت، کاشت ارقام مقاوم و کاربرد سم شیمیایی توپاس در راستای کاهش بیماری سفیدک داخلی کاهو مفید و مؤثر است.
بیماری ویروس موزاییک کاهو
ازجمله بیماریهای ویروسی کاهو در سرتاسر جهان میباشد که باعث زیانهای گسترده به محصولات کشاورزی شده است. بیماری موزاییک کاهو از طریق شتهها و بذر قابلانتشار هستند. لکههای ایجادشده بهصورت سبز و زرد کل برگهای مسن را فراگرفته و برگهای جوان حالت پیچخورده پیدا میکنند که بهتدریج باعث توقف رشد گیاه میشود که به دنبال آن درصد فروش کاهوی آلودهشده کاهش مییابد.
روشهای مبارزه با بیماری موزاییک کاهو
جمعآوری بقایایی آلوده، کنترل حشرات با سموم دیازینون، کنفیدور و مالاتیون بهمنظور کاهش انتشار، پرورش گیاهان جذبکننده شتهها و انتخاب ارقام مقاوم بسیار مؤثر است.
شتهها
از مهمترین و شایعترین آفات کاهو شمرده میشود که علاوه بر خسارت حاصل، باعث انتشار بیماریهای مختلف دیگر نیز میگردد. شتهها با خوردن شیره گیاهی کاهو باعث پیچخوردگی برگهای جوان و درنتیجه کاهش بازارپسندی کاهو میشوند.
کنترل شتهها
جلوگیری از ورود گیاه آلوده به مزرعه، شخم زدن خاک قبل از کشت، کنترل علفهای هرز، استفاده از ارقام مقاوم، استفاده از حشرات شکارگر مانند کفشدوزک و سرانجام مصرف حشرهکشهایی همانند کنفیدور، مالاتیون و دیازینون در کاهش آلودگی بسیار مؤثر است.
تریپس
تریپس ها نیز از حشرات زیانبار دیگر کاهو بوده که در تمام دوره رشد کاهو و حتی در سردخانه نیز میتوانند روی کاهو تأثیر گذاشته و با تغذیه از کاهو باعث بدشکلی، پژمردگی و کاهش کیفیت محصول شوند. علاوه بر این تریپس ها باعث انتقال بیماری ویروسی لکه حلقوی نکروتیک نیز میشوند.
روشهای مبارزه با تریپس ها
برای کنترل حشره تریپس پایش باید مداوم انجام گیرد و گیاهان آلوده از محل کشت خارج گردند، علفهای هرز و هرگونه گیاهی که میزبان تریپس هستند باید حذف گردند، استفاده از آبیاری بارانی در جهت کاهش جمعیت و استفاده از سموم دینوتفوران نیز مؤثر است.