نشا گل ماهور (خرگوشک)

گل ماهور یکى از انواع گیاهان دارویى است که خواص دارویى و درمانى بسیارى دارد. منشأ آن اروپا، آفریقای شمالی و غرب و مرکز آسیا است. این جنس دارای ۳۶۰ گونه است که بیشتر آن‌ها دوساله و تعداد کمی از آن‌ها یک‌ساله، چندساله یا بوته‌ای همیشه‌سبز یا نیمه همیشه‌سبز هستند. ارتفاع این گیاه متغیر و بین ۱ تا ۳ متر است. گیاهان به‌طورمعمول مودار بوده و دارای برگ‌های بزرگ متناوب، ساده و صاف یا لبه‌دار یا دندانه‌دار بوده که به‌صورت طوقه‌ای در پائین گیاه تشکل می‌شوند. برگ‌های روی ساقه گل دهنده کوچک‌تر و بدون دم برگ هستند. بیشتر یک یا چند ساقه گل دهنده بلند افراشته به طول ۳۰ تا ۱۰۰سانتی‌متر تشکیل می‌دهند که گل‌ها به‌صورت سنبله یا خوشه فشرده روی آن قرار دارند. اما گاهی خوشه گل در مرکز برگ‌های طوقه‌ای تشکیل می‌شوند. این گیاه از طریق بذر، تقسیم ریشه و قلمه زدن تکثیر می‌شود. به این گل خرگوشک نیز می‌گویند. گل‌هاى ماهور به‌صورت برافراشته و خوشه‌ای به طول ٣٠ تا ١٠٠ سانتیمتر هستند و منظره زیبایى را پدید می‌آورند. گل‌هاى این گیاه رنگ‌های مختلفى همچون زرد، قرمز، ارغوانى و سفید دارد که رنگین‌کمانی از رنگ‌ها را تشکیل می‌دهد. بذر ماهور حاوى گل‌هایى با عمر کوتاه است. هر یک از گل‌ها به‌تنهایی عمر کوتاهی دارند اما گلدهی به مدت طولانی ادامه دارد به‌طوری‌که در انتهای خوشه گل‌های جدید بازشوند و در پائین آن گل‌ها بذر می‌روند. این گیاه ریشه‌ای استوار و ضخیم و مخروطى شکل دارد. ساقه آن ضخیم و مستقیم است. ارتفاع ساقه به شرایط اقلیمى محل رویش گیاه بستگى دارد و بین ۶٠ تا ٢٠٠ سانتیمتر متغیر است. استفاده از این گیاه از قدیم در طب سنتی برای معالجه سرماخوردگی، آنژین و برونشیت و تسکین حالت‌های عصبی، اضطراب، اختلال‌های ضربان قلب و ناراحتی‌ های معده و همچنین درد مفاصل و بهبود زخم‌ها و سوختگی رواج داشته است.

کاشت

گل ماهور از طریق بذر، تقسیم ریشه و قلمه تکثیر می‌شود. بذر این گیاه را معمولاً در اوایل فصل پاییز کشت می‌کنند. اگر قصد دارید در فصل بهار این گیاه را بکارید تیمار چینه سرمای برای تسریع در جوانه‌زنی این گیاه ضروری است. درکشت بذری قبل از کشت زمین مورد کشت را آماده کنید. سپس بذرهای را به مدت ۲۴ ساعت در آب ولرم خیس کنید و به‌صورت ردیفی بکارید پس از کاشت بذر غلتک نرمی روی آن انجام دهید. سپس گیاه را آبیاری کنید طوری که مرطوب شود. تا زمان جوانه‌زنی باید سطح خاک مرطوب نگه داشته شود. پس از مدتی گیاه جوانه می‌زند و شروع به رشد می‌کند و در اوایل فصل بهار به گل می‌نشیند. در تقسیم ریشه نیز ریشه این گیاه را به چند قسمت تقسیم کنید و بکارید. در روش قلمه‌زنی از گیاهان دوساله قلمه تهیه کنید و شاخ و برگ اضافی آن را جدا کنید و بکارید. فاصله کاشت بذر بین ۴۰ تا ۶۰ سانتی‌متر است. عمق کاشت بذر بین ۵/۰ تا ۱ سانتی‌متر می‌باشد. ماهور برای رشد خاک قلیایی، ضعیف و حاصلخیز را ترجیح می‌دهد. خاک باید از زهکشی مناسبی برخوردار باشد. دمای مناسب برای رشد این گیاه بین ۱۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد است. در برابر سرما مقاوم است. گل ماهور اگر در اوایل فصل پاییز کاشته شود در اوایل فصل بهار گل می‌دهد. به آبیاری متوسطی نیاز دارد. از گیاهان آفتاب دوست است که برای رشد به نور زیاد خورشید نیاز دارد.