بذر کاهو خالدار

کاهو گیاهی یک‌ساله است. کاهو برای اولین بار توسط مصریان باستان کشت شد که آن را از یک علف هرز که دانه‌هایش برای تولید روغن استفاده می‌شد به دست آوردند. کاهو بعدها به روم و یونان نیز گسترش یافت که آنان نام لاکتوکا به آن دادند که کلمه کاهو در انگلیسی از ریشه همین کلمه است. کاهو بیشتر در سالاد استفاده می‌شود. اگرچه می‌توان آن را در تعدادی از غذاها همچون سوپ‌ها، ساندویچ‌ها و غیره مشاهده کرد؛ هم‌چنین می‌توان آن را سرخ نمود. کاهو منبع خوبی از ویتامین آ، ویتامین کا و پتاسیم است که ویتامین آ موجود در برگ‌های سبز تیره بیشترین بخش را به خود اختصاص داده است. همچنین دارای مقادیر زیادی فیبر غذایی، کربوهیدرات، پروتئین و مقدار کمی چربی است. به غیر از نوع سردسیری کاهو حاوی مقادیر فراوانی ویتامین سی، کلسیم، آهن و مس و دیگر مواد معدنی و ویتامین‌هاست که بیشتر در برگ‌ها متمرکز شده‌اند. کاهو به‌صورت طبیعی حاوی مقادیر زیادی لیتیم نیز هست.

کاهو خالدار زیبایی ظاهری خاصی دارد ولی این تنها ویژگی منحصربه‌فرد آن نیست. ترد بودن، شیرین بودن، دوره رشد کوتاه، عطر عالی، مقاوم بودن در برابر بیماری‌ها از ویژگی‌های دیگر این کاهو است. کاهو خال‌دار گیاهی دوساله است و معمولاً راست‌قامت است و اندازه متوسطی دارد. برگ‌های آن صاف و بدون کرک و دارای شیارهای ریزی در حاشیه می‌باشد. این کاهو را می‌توان در بهار و تابستان و هم‌چنین در پاییز کاشت، آب‌وهوای معتدل و کمی خنک را ترجیح می‌دهد. کاهو یکی از پرمصرف‌ترین سبزی‌های جهان است که به دلیل مصرف بالای آن تمامی فصول به‌صورت فضای باز و گلخانه‌ای کشت می‌شود. مقاومت این رقم از کاهو نسبت به سرما و تغییرات دما بالا بوده و مناسب کاشت برای تمامی فصول بخصوص پاییز است (دمای ایده آل برای جوانه‌زنی ۲۰ تا ۲۵ درجه و دمای رشد ۱۵ تا ۱۸ درجه است. البته در دماهای نزدیک به این ارقام هم رشد خوبی دارد). طول دوره رشد این کاهو ۵۵ تا ۶۰ روز می‌باشد.

شرایط آب‌وهوایی کاشت بذر

دما

کاهو نسبت به سبزی‌های دیگر تحمل سرمای بیشتری را دارد و در آب‌وهوای خنک نتیجه بهتری دارد. درنتیجه در شهرهای خنک کاشت بهاره و در شهرهای با آب‌وهوای گرم کاشت پاییزه و زمستانه آن بهتر است. البته برای کاشت خانگی در هر شرایط آب‌وهوایی می‌توان کشت نمود. گرما، کم‌آبی و خشکی باعث می‌شود کاهو زودتر به گل برود و در نتیجه کیفیت آن کاهش پیدا کند. کاهو دمای کمتر از صفر درجه را نیز تحمل می‌کند ولی اگر سرما پایدار باشد باعث بد فرم شدن برگ‌ها و جمع شدن آن‌ها و باعث تغییراتی در رنگ برگ کاهو می‌شود.

خاک

کاهو در اکثر خاک‌ها قابل رشد است ولی در خاک‌های فقیر عملکرد و کیفیت محصول کاهش می‌یابد. بهترین نتیجه را در خاک‌های نیمه سبک و غنی دارد. برای کاشت خانگی خاک‌های نیمه سبک عملکرد خوبی دارد. خاک رسی شنی یا ترکیبی از کود حیوانی و خاک باغچه یا خاک‌برگ گزینه‌های مناسبی است. (اگر گلدان را در پشت پنجره و در خانه نگه‌داری می‌کنید بهتر است از کمپوست آماده استفاده کنید). قبل از کاشت در باغچه می‌توانید کود حیوانی را در سطح خاک پخش و خاک را زیرورو کرده و سپس اقدام به کاشت بنمایید.

آموزش کاشت بذر

کاهو را در مناطق گرم که زمستان ملایمی هم دارند در پاییز و زمستان کاشته می‌شود و در شهرهای سرد که زمستان سردی دارند در بهار اقدام به کاشت آن می‌کنند. در کاشت پاییزه بذرها را در شهریور ماه می‌کارند. در کاشت بهاره در اردیبهشت یا خرداد اقدام به کاشت آن می‌کنند. البته برای کاشت خانگی در باغچه یا گلدان در تمامی طول بهار و تابستان می‌توان اقدام به کاشت نمود که در ادامه به آن می‌پردازیم. بذرها را با فاصله ۱۵ تا ۳۰ سانتی‌متر از یکدیگر می‌کارند و بر روی آن لایه‌نازکی از خاک نرم می‌ریزند و به‌آرامی آبیاری می‌کنند به‌طوری‌که بذرها جابه‌جا نشوند. بذرها بعد از گذشت ۳ تا ۵ روز از خاک بیرون می‌آیند. کاهو را می‌توان در سینی نشاء یا زمینی دیگر یا گلدانی نشاء کرد و سپس بعد از رشد آن به زمین و محل اصلی انتقال داد و با فاصله‌های یکسان و مرتب کاشت. در روشی دیگر می‌توان بذرها را به‌صورت دست پاش کاشت و بعد از رشد آن و رسیدن به طول ۵ سانتی‌متر اقدام به تنک کردن بوته‌ها و کاهش تراکم آن‌ها نمود.

کاشت بذر در منزل

بهتر است کاهو در اوایل بهار یا پاییز که هوا خنک است کاشته شود. اگر خواستار کاشت در فصل گرم یا در داخل آپارتمان یا پشت پنجره هستید باید نیاز سرمایی بذرها را برطرف کنید. این عمل درصد موفقیت را بسیار بالا می‌برد که در ادامه به آن می‌پردازیم. برای کاشت کاهو در داخل آپارتمان و پشت پنجره منزل یا در فصلی که هوا گرم است برای موفقیت بیشتر در کاشت باید ابتدا نیاز سرمایی بذرها را برطرف کنیم تا درصد جوانه‌زنی بالاتر برود. برای این کار تمامی بذرهای موجود را بین چند لایه دستمال خیس گذاشته و داخل پلاستیک فریزر قرار می‌دهیم و در طول روز داخل یخچال و در قسمتی که امکان یخ زدن وجود ندارد می‌گذاریم (طبقه پایین یخچال) و شب آن را بیرون قرار می‌دهیم، این عمل را تا ۲۰ روز انجام می‌دهیم و با مشاهده جوانه زدن بذرها اقدام به کاشت آن‌ها می‌کنیم.

برای کاشت در باغچه بعد از آماده‌سازی خاک، بذر کاهو را در گودال‌های نیم سانتی‌متری با فاصله ۱۵ سانتی‌متر به‌صورت خطی بکارید. کاهو را باید در مکانی کاشت تا روزانه حداقل ۶ ساعت آفتاب بخورد. خاک گلدان یا محل کاشت باید نیمه سبک، غنی و دارای زهکشی بالا باشد. سطح خاک باید همیشه مرطوب باشد ولی غرق آبی نباشد. برای کاشت در گلدان، گلدانی را انتخاب کنید که حداقل ۱۰ سانتی‌متر باشد. بذرها را با فاصله چند سانتی‌متر (۲ تا ۳ سانتی‌متر) بر روی گلدان قرار دهید و بر روی آن به اندازه نیم سانتی‌متر خاک نرم بریزید و سپس به‌آرامی آبیاری کنید. گلدان را باید در جای نورگیر قرار دهید و تا قبل از جوانه‌زنی اجازه ندهید خاک خشک شود. وقتی کاهوها رشد کردند می‌توانید بوته‌ها را تنک کنید (بوته‌های اضافی را حذف کنید) تا فضای بیشتری برای باقی کاهوها باشد. کاهوهایی که تنک کرده‌اید را می‌توانید در گلدانی یا محلی دیگر به‌صورت جداگانه بکارید. برای اینکه کاهو طعم و کیفیت بالایی داشته باشد باید خاک آن همیشه مرطوب باشد. البته نباید خاک را خیس نگه داشت بلکه باید مرطوب باشد. اگر هوا گرم شد بهتر است گلدان کاهو را در نیم‌سایه قرار دهید. اگر کاهو دیر برداشت شود برگ‌ها بد فرم شده و به گل می‌روند.