بذر گل مینا پاکوتاه زرد

بذر مینا با نام علمی Chrysanthemum leucanthemum L یکی از زیباترین و بهترین گل‌ها را برای باغچه به ارمغان خواهد آورد. کاشت و نگهداری از آن در باغچه و گلدان به آسانی میسر است و مانند بسیاری دیگر از انواع بذر گل‌های زینتی نیازی به تمهیدات ویژه برای کاشت و نگهداری نخواهد داشت. از مزایای این گیاه باغچه‌ای گل‌های زیبای آن، جذب پروانه‌ها، تحمل بالای گیاه در برابر خشکی و آسان بودن رشد و پرورش آن است. گل مینا پاکوتاه زرد یک گل چندساله است که معمولاً به‌صورت 2 یا 3 ساله کشت می‌شود و گلبرگ‌های درخشان و ستاره‌ای شکل دارد. گل مینا پاکوتاه زرد از گل‌های فصل تابستان است که شکل زیبای گل‌های آن جلوه بسیار زیبایی به بستر کاشت می‌دهد. گل مینا پاکوتاه زرد علاوه بر جنبه زینتی، مصارف درمانی گسترده‌ای داشته و در طب سنتی و صنعت داروسازی کاربرد دارد. بذر زینتی مینا پاکوتاه زرد در ایران به‌وفور کاشت شده و در برخی نقاط کشور مانند شمال و دشت‌های غرب کشور به‌صورت وحشی و خودرو رویش می‌نماید.

گل مینا پاکوتاه زرد یکی از انواع گیاهان مقاوم است که دارای مقاومت بسیار خوبی نسبت به کم‌آبی بوده و به این راحتی‌ها باغ و باغچه را رها نخواهد کرد. در اواخر تابستان و پاییز که بسیاری از گل‌ها از بین می‌روند، گل‌های مینا پاکوتاه زرد زنده هستند. این گل به سرما نیز مقاوم است و در فصل پاییز همچنان بر روی گل قرار دارد. به دلیل همین مقاومت کشت بذر آن نیز به‌راحتی قابل انجام بوده کسانی که به کاشت بذر زینتی چه برای تجارت و چه برای زیبایی آن در خانه و باغ خود علاقه دارند، می‌توانند به‌راحتی این گیاه را پرورش دهند.

گل مینا پاکوتاه زرد شباهت زیادی با گل آفتابگردان دارد و برگ‌های آن سبز روشن و کرکدار بوده و طول ساقه گل مینا پاکوتاه زرد از 20 تا 60 سانتی‌متر متغیر است. برخی از انواع این گل می‌توانند تا ارتفاع 180 سانتی‌متر رشد کنند و شما می‌توانید در تیرماه به میزان یک‌سوم از ارتفاع این گیاه را کوتاه کنید تا گیاه جمع‌وجور و پرپشت باقی بماند. اما معمولاً این گل‌ها در دو نوع پاکوتاه (20 تا 30 سانتی‌متر) و پابلند (60 سانتی‌متر تا یک متر) رایج هستند. گل‌های این گیاه به رنگ‌های سفید، قرمز، آبی، صورتی و بنفش است. تمام گونه‌های مینا در پاییز گل نمی‌دهند بلکه برخی در تابستان گل‌دهی می‌کنند. برخی از انواع این گل بلندند و بیش از 60 سانتی‌متر رشد می‌کنند.

شرایط اکولوژیکی

خاک

خاک لومی برای کاشت گل مینا پاکوتاه زرد با زهکشی مناسب است. همچنین می‌توان از خاک‌های سبک غنی از کود و مواد آلی نیز برای کاشت گل مینا پاکوتاه زرد در گلدان استفاده شود.

دما

مناسب‌ترین شرایط آب و هوایی برای گل مینا پاکوتاه زرد آب‌وهوای معتدل است. دمای مناسب رشد و جوانه‌زنی بذر مینا پاکوتاه زرد 21 تا 22 درجه سانتی‌گراد است. این گیاه نسبت به سرما مقاوم است و قدرت تحمل سردی هوا تا منفی 6 درجه سانتی‌گراد را دارد ولی بهتر است در معرض باد‌های سرد و خشک قرار نداشته باشد. اندام‌های هوایی (برگ و گل) گل مینا پاکوتاه زرد در فصل زمستان و یخ‌بندان از بین می‌رود ولی ریشه و طوقه آن سالم مانده و با گرم شدن هوا دوباره رشد می‌کند.

نور

برای داشتن رشد بهینه گل مینا پاکوتاه زرد نیازمند نور کامل خورشیدبه مدت 6 تا 7 ساعت در روز است و لازم است حداقل چهار ساعت در روز در معرض نور مستقیم آفتاب قرار داشته باشد. این گیاه سایه جزئی را نیز تحمل می‌کند.

آبیاری

گل مینا پاکوتاه زرد به خشکی مقاوم است ولی برای برخورداری از رشد کافی و زیبایی بوته و گل‌ها باید به‌طور منظم آبیاری شود.آبیاری یک تا دو بار در هفته برای گیاه مناسب است. از سوی دیگر علاوه بر آبیاری کم، آبیاری بیش از نیاز این گل بوته‌ها را بدشکل می‌کند. توجه شود خاک گلدان در فاصله دو آبیاری خشک باشد. در صورت بالا بودن دما می‌توان دو بار گل مینا پاکوتاه زرد را در روز غبارپاشی نمود.

کوددهی

کوددهی سالیانه با استفاده از کود کمپوست در اطراف ریشه گل مینا پاکوتاه زرد باعث می‌شود این گیاه رشد بهتری داشته باشد.

کاشت و تکثیر

گل مینا پاکوتاه زرد به دو روش کاشت مستقیم بذر در زمین و کاشت غیرمستقیم در ظروف خاص مانند سینی نشاء قابل تکثیر است. کاشت مستقیم بذر در زمین در فصل بهار انجام می‌گیرد. آماده‌سازی خاک بستر کشت اولین مرحله این روش است. خاک باغچه، پیت ماس یا کوکوپیت همراه با کود دامی پوسیده ترکیب مناسبی برای کشت بذر گل مینا پاکوتاه زرد است. سپس خاک آماده شده با آبپاش خیس نموده و پس از گذشت چند ساعت از آبیاری، بذرها در فاصله 10 تا 20 سانتی‌متر از یکدیگر در عمق 2 تا 3 سانتی‌متری قرار داده و بر روی آن خاک می‌ریزیم. قبل از کاشت، بذرها را داخل آب ولرم به مدت چند ساعت (حداقل 3 تا 10 ساعت) قرار داده تا خیس بخورند تا پوست خارجی بذرها نرم و شکسته شده و جوانه‌زنی سریع‌تر انجام گیرد. کاشت مستقیم در فضای باز و باغچه بعد از پایان سرما و گرم شدن هوا و در دمای 15 تا 25 درجه امکان‌پذیر است.

در کاشت مستقیم بذر در گلدان بایستی در ته گلدان سوراخ‌های مناسبی برای خروج آب وجود داشته باشد. سپس به ارتفاع 4 سانتی‌متر کف گلدان ماسه درشت ریخته شده و گلدان را با ترکیب خاکی که در بالا گفته شد پر و طوری آبیاری گردد تا خاک نشست کرده و آب از ته گلدان خارج شود. بعد از آن بذرها را در عمق 2 برابر طول بذر (حدوداً 0٫5 تا 1 سانتی‌متر) و در فواصل 5 تا 10 سانتی‌متری کاشته شده و روی آن را با کمپوست پوسیده یا همان ترکیب خاک اصلی پر و به آرامی آبیاری می‌شود. برای جلوگیری از جابجا شدن بذرها بهتر است آبیاری با اسپری صورت گیرد. در صورت خیلی گرم نبودن هوا تا قبل از جوانه‌زنی بذرها برای بالا رفتن رطوبت و دما و جوانه‌زنی سریع‌تر، می‌توان گلدان را با مشما شفاف پوشاند. تا قبل از جوانه‌زنی بذرها نبایستی خاک خشک شود و باید همیشه مرطوب باشد.آبیاری گیاه باید هر چند روز یک بار هنگامی که سطح خاک کمی خشک شد انجام شود.

در روش غیرمستقیم در اواخر زمستان برای گلدهی این بذر در فصل بهار می‌توان اقدام نمود. درصورت کاشت در گلدان کاشت مستقیم توصیه می‌شود ولی برای کاشت در باغچه و برای منظم بودن فواصل کاشت نشاء کردن بذرها مناسب است. بذرها را می‌توان در سینی نشاء یا گلدان و حتی لیوان‌های یک‌بار مصرف نشا نمود. برای نشاء کردن بذر، ظرف کشت با خاک پر شده سپس آبیاری شود تا آب از انتهای ظرف کشت خارج گردد و خاک نشست کند. سپس سوراخی ریز به عمق 0٫5 تا 1 سانتی‌متر ایجاد شده و یک یا دو عدد بذر را داخل آن قرار شود و سپس با خاک ورمی کمپوست روی بذرها پوشانده گردد. البته می‌توان از همان ترکیب خاک نیز بر روی بذر ریخته شود ولی استفاده از کمپوست باعث به وجود آمدن نشاءهایی قوی‌تر می‌شود. دمای ایده آل برای کاشت بذر 15 تا 25 درجه است و نیاز به محیطی خیلی گرم ندارد. بستر کاشت و با اسپری خوب آبیاری گردد تا آب به بذرها برسد و خاک کاملاً مرطوب شود.

سطح خاک تا قبل از جوانه زدن بذرها نباید خشک شود. در صورت در معرض آفتاب مستقیم قرار داشتن بستر کشت باید مراقب بود تا خاک رطوبتش را از دست ندهد. چون بذر در عمق کمی کاشته شده که به‌سرعت ممکن است در مقابل آفتاب خشک شود و جوانه بمیرد. بعد از اینکه نشاء چهار برگه شد و رشد کافی کرد نشاءها به گلدان یا باغچه منتقل شود. در صورت نگه‌داری گلدان در منزل حتماً محیطی پرنور را برایش در نظر شود. پشت پنجره جنوبی با حداقل 8 ساعت نور در روز ایده آل است. اگر عدو امکان فراهم کردن از نورهای کمکی (فلورسنت) استفاده شود. برای این کار چراغ فلورسنت در فاصله 8 تا 10 سانتی‌متری گیاه قرار گیرد.

آفات و بیماری‌ها

گل مینا پاکوتاه زرد به حلزون، کنه، شته و نماتد حساس است و در صورت مشاهده این آفات برای نابودی آن‌ها اقدام شود.

خواص دارویی

گل مینا خواص دارویی متعددی دارد. روغن این گل که از دانه آن گرفته می‌شود کاربردهای درمانی زیادی دارد. از این روغن که با مواد مفید دیگری مانند ویتامین E ترکیب می‌شود برای درمان مالتیپل اسکلروز، سندرم پیش‌قاعدگی، درد پستان (ماستالژی)، اگزمای آتوپیک صبح و شب و بی‌اشتهایی و از پماد آن برای معالجه انواع آلرژی‌ها و تحریکات پوستی استفاده می‌شود. همچنین گل مینا برای درمان سردردهای میگرنی قابل‌استفاده است. در این رابطه یک قاشق چای‌خوری از پودر گیاه در یک استکان آب جوش دم شده و استفاده شود.

نام فارسی	گل مینا پاکوتاه زرد
نام انگلیسی	bellis perennis, Lawn Daisy, English daisy
نام علمی	Chrysanthemum leucanthemum L
خانواده	کاسنی ها (Asteraceae)
رنگ گل	زرد
رنگ برگ	سبز