بیماری شانکر پوستی گردو و نحوه مبارزه با آن
در ایران این بیماری ابتدا در زاغمرز (نکا) و ساری توسط رحیمیان در سال ۱۳۶۸ گزارش شد. این بیماری در مناطق مرطوب و پرباران ایران بهشدت شیوع دارد و خسارت زیادی به درختان گردو وارد میکند. به این بیماری Walnut bark canker هم گفته میشود.
نشانههای بیماری
نشانههای شانکر پوستی گردو ابتدا بهصورت لکههایی بدون شکل هندسی، به رنگ قهوهای متمایل به تیره در قسمتهای خارجی پوست تنه و شاخههای اصلی بروز میکنند و پس از مدتی این علائم در سطح اپیدرم پدیدار میشوند. با تراشیدن اپیدرم تنهها و شاخههای عفونی، قهوهای شدن بافتهای خارجی پوست کاملاً عیان میگردد. در تابستان با پیشروی بیماری، پوست محل لکهها شکاف برداشته، ازآنجا شیرابهای قهوهای تا سیاهرنگ خارج میشود و سرانجام حالت شانکر پیدا میکند. شانکرها بافتهای سطحی پوست را در برمیگیرند و گاهی به لایه زاینده میرسند.
اندازه شانکرها متفاوتاند و گاهی نواحی بزرگی از تنه و شاخههای اصلی را فرا میگیرند. در بن تنه بعضی از درختان کاملاً بیمار که رو به خشکیدن میروند، پاجوشهای متعدد میرویند که آنها نیز بهشدت مبتلا به بیماری میشوند. در شرایط مرطوب، روی پاجوشهای آلوده نوارهایی تیرهرنگ و کمی فرورفته پدیدار شده، به رنگ سیاه در آمده سرانجام پاجوشها میخشکند. هر گاه پوست این پاجوشهای مبتلا به بیماری بهطور سطحی تراشیده شود رگههای قهوهای متمایل به سیاه و منقطع به فراوانی دیده میشوند.
عامل بیماری
در ایران بیمارگر شانکر پوستی گردو Brenneria nigrifluens تشخیص داده شده است. نام قبلی آن Erwinia nigrifluens بود. این باکتری میلهای شکل، گرم منفی و پیرا تازگی است و تعداد تارکهای آن از ۳ تا ۵ عدد تغییر میکند. سویههای جداشده این باکتری در مناطق مختلف مازندران بیهوازی اختیاری، کاتالاز مثبت و اکسیداز منفی بوده، با هم همگنی دارند.
مبارزه با بیماری
درختان بیمار را نمیتوان معالجه کرد. قطع شاخهها، پاجوشها و قسمتهای خشکیده درختان بیمار کمی دورتر از محلهای عفونی، تراشیدن شانکرهای تنه و شاخههای اصلی بعد از ریزش برگها در پاییز و بلافاصله سمپاشی درختان با مخلوط بردوی ۱٫۲ درصد و پانسمان محل زخمها با چسب باغبانی در جلوگیری از توسعه و تشدید بیماری و به تعویق انداختن مرگ درختان بیمار مؤثرند.