مشاهده کرم پروانه دم چلچله ای در مزرعه کرفس
شاید کرمهای درشتی که از برگهای کرفس تغذیه میکنند دیده باشید. جالب است بدانید این نوع کرمهای عاشق گیاه کرفس، لارو پروانه دمچلچلهای (swallowtail butterfly) سیاه هستند. باغبانان برای از بین بردن این حشرات، بیشتر مواقع دچار تردید میشوند و به علت زیبایی خاص و منحصر بودن آنها علاقه کمتری به از بین بردن آنها دارند.
لاروهای پروانه دمچلچلهای سیاه شرقی با نام علمی Papillo polyxenes asterius گاهی اوقات در مزرعه و باغ سبزیجات در حالی دیده میشود که با ولع سبزیجاتی مانند هویج، کرفس و زردک میخورد. یا این که ممکن است این کرمها را در مزرعه سبزی در حال سبزی خوردن ببینید. این کرمها بسته به این که در چه مرحلهای از زندگی خود قرار دارند، شکلشان متفاوت است. کرم کرفس جوان ممکن است شبیه به فضله پرنده به نظر برسد. بهمرور زمان که سن کرم بیشتر میشود نوارهای تیره روشن روی بدن آن ایجاد میشود که با خالهای زرد روشن تزئین شده است. برای راهنمایی بهتر میتوانید تصویر پایین که نمایانگر سیکل زندگی این حشره هست را مشاهده کنید.
یکی از مشخصترین ویژگیهای این کرمها، اوسمتریوم نارنجی روشن است که شبیه به یک جفت شاخ یا شاخک به نظر میرسد. این غده شاخک مانند در پشت سر او پنهان شده است اما هنگامی که احساس خطر میکند، اوسمتریوم خود را بیرون میآورد و در همین زمان بوی نامطبوعی منتشر میکند. اگر این کار برای دور کردن شکارچی کفایت نکند، میتواند از آرواره خود دو تکه فضله بیرون بیندازد. هنگامیکه لارو پروانه دمچلچلهای سیاه را در حال خوردن کرفس میبینید ممکن است سردرگم شوید آیا باید آن را از بین ببرید یا باید لارو را به حال خود رها کنید و خطر از دست دادن سبزیجات خود را بپذیرید درحالیکه میتوانید بهراحتی گیاهتان را نجات دهید؟ یکی از نکاتی که در این مواقع باید یادتان باشد این است که اگرچه بسیاری از گونههای پروانهها در خطر انقراض هستند اما این پروانه درخطر نیست. اگر نمیخواهید کرفس شما خورده شود میتوانید کرم پروانه را از بین ببرید چون کشتن چند پروانه تأثیری بر انقراض گونه آن نخواهد داشت.
اما باید بدانید لاروهای پروانه که کرفس میخورند، مشکل جدی برای این گیاه ایجاد نمیکنند. پروانه دمچلچلهای شرقی جمعیت زیادی ندارد و لازم نیست بابت از بین رفتن محصول خود نگران باشید و احتمالاً تنها چند کرم لاروی بیشتر ندارید. اگر میخواهید مطمئن شوید نگاه دقیقتری به کرم و گیاه بیندازید تا ببینید تا چه حد به آن صدمه زده است.
درهرصورت اگر نمیخواهید زمین کشاورزیتان میزبان این لاروها و پروانهها باشد، روش مقابله با آن در همه محصولات کشاورزی مشابه است. اگر چند کرم بیشتر نمیبینید آنها را با دست بگیرید و از بین ببرید. دستکش بپوشید و کرمها را در ظرف حاوی آب صابونی بیندازید تا بمیرند. اگر گرفتن کرمها برایتان جالب نیست، میتوانید از آفتکش طبیعی بی تی (مخفف باسیلوس تورنجینسیس) استفاده کنید. اسپری بی تی بر روی لاروها باعث میشود نتوانند غذا را گوارش کنند و به این ترتیب از بین میروند. البته چند روز طول میکشد تا کرمها بمیرند اما از زمان اسپری کردن آفتکش دیگر نمیتوانند چیزی بخورند. این روش برای لاروهای کم سن بهترین عملکرد را دارد. یک روش طبیعی دیگر برای مقابله با این نوع کرم کرفس، روغن چریش است که برای لاروهایی که سن بیشتری دارند کارآمد است.