پنج روش ارگانیک کنترل سفیدبالک ها گلخانه
زمانی که فصل کشت گوجه و کلم فرامیرسد، خطر افت زدگی توسط سفیدبالک ها قوت میگیرد. در ابتدای نوشته قصد داریم روش شناسایی سفیدبالک ها را بهصورت مختصر توضیح دهیم. سفیدبالک ها شبیه به شتهها است اما اندازه کوچکتری دارد در حدود ۱ تا ۲ میلیمتر طول دارد بدن آنها حالت سه ضلعی دارد و بهترین عادت آنها که مناسب برای شناسایی است زمانی است که در آشفتگی و لمس شدن توسط دست باشند که بهسرعت فرار میکنند. این ویژگیها از ویژگیهای تجربی است و از نظر حشرهشناسی شناسایی سفیدبالک ها در این رابطه قرار نمیگیرد. درست مانند شتهها، آنها یک عسل چسبناک تولید میکنند که در واقع مدفوع آنها است. این عسلکها میتوانند باعث بروز بیماریهایی مانند black sooty moulds بروی گیاه شوند که توسط مکیدن مکرر سفیدبالک ها گیاه ضعیف شده است.
سفیدبالک ها برخلاف اندازهشان بسیار خطرناک هستند، هر حشره بالغ میتواند صدها تخم بروی گیاه بگذارد و با این حجم از تولید لارو بروی گیاه باعث ایجاد زردی و زخم شود و در نتیجه رشد احسن گیاه را به خطر میاندازد و این میزان رشد را کاهش میدهد. علاوه بر خانواده کلم و گوجه فرنگی، سفیدبالک ها به گیاهانی هم چون فلفل، بادمجان، توت فرنگی، خیار، کدوتنبل، بامیه و سیب زمینی شیرین علاقه دارند و حتی در بیرون از محل گلخانه نیز به آنها بهشدت حمله میکنند.
روشهای کنترل ارگانیک سفیدبالک ها
سفیدبالک ها در اواسط تابستان به مزرعه حمله میکنند و این نشان از قدرت تطبیقپذیری آنها با شدت گرمای هوا را دارد، بنابراین زنگ خطری است برای گلخانهها، چرا که آنها در زمستان به علت بالا بردن دما، مکان مناسبی برای سفیدبالک ها هستند و میتوانند محل زندگی آنها باشند. نیازی به گفتن نیست، اولین خط کنترل این است که به محض اینکه ظاهر شد اقدام کنند. در اینجا پنج تکنیک برای کمک به شما در حذف طبیعی سفیدبالک ها وجود دارد:
پرانش (به پرواز درآوردن)
میتوانید با یک شلنگ آب با فشار مناسب و یا با داشتن دستکشهای مخصوص مرطوب با کشیدن بر سطح گیاه سفیدبالک ها را از روی گیاه به پایین انداخته و باعث از بین رفتن آنها شوید این کار باید زمانی صورت بگیرد که سفیدبالک¬ها هنوز به قادر به پروازهای طولانی مدت نیستند و پس از این کار از گرسنگی و عدم دسترسی به گیاه خواهند مرد.
تهیه و استفاده یک حشرهکش خانگی
با تهیه یک حشرهکش آلی و اسپری کردن آن بروی اندامهای گیاهی که محل استقرار سفیدبالک است، توجه فرمایید که زمان اسپری باید در روزی صورت گیرد که دمای آن روز کمترین دمای آن هفته را داشته باشد و چند روز بعد با توجه به جمعیت سفیدبالک این کار را تکرار فرمایید. از یک صابون ظرفشویی مایع ملایم استفاده کنید. از صابونهای معطر آنتی باکتریال (ضد باکتری) و دیگر صابونهای تخصصی استفاده نکنید زیرا ممکن است به گیاهان شما آسیب برسانند. یک قاشق غذاخوری مایع ظرفشویی را با یک فنجان روغن پختوپز در یک کاسه مخلوط کنید. از روغن کانولا یا روغنهای گیاهی استفاده کنید. ۱۲ میلیلیتر (۲/۵ قاشق چاییخوری) از این ترکیب را به یک فنجان آب اضافه کنید و آن را بهخوبی مخلوط کنید.
ترکیب جدید و باقیمانده ترکیب قبلی را به درون یک آبپاش بریزید و با هم مخلوط کنید. آفتکش را روی بخش کوچکی از گیاه امتحان کنید. با این کار مطمئن میشوید که آسیب بیشتری به گیاه وارد نمیشود. اگر قسمتی از گیاه که آفتکش را روی آن امتحان کردهاید پژمرده شد و یا تغییر رنگ داد از صابونهای معمولی دیگر برای درست کردن این آفتکش استفاده کنید. در صورتی که گیاه به این آفتکش حساسیت نداشت آن را به کل گیاه خصوصاً زیر برگها اسپری کنید. بر نقاطی که حشره تخمگذاری کرده است تمرکز کنید زیرا این آفتکش تخم حشرات و حشرات نابالغ را خیلی سریع از بین میبرد. روش دیگر تهیه این حشرهکش استفاده از آب لیمو و چند قطره مایع ظرفشویی است که با آب ترکیب شده و درون دستگاه اسپری قرار میگیرد.
خلأ
در یک طغیان و شیوع شدید یک خلأ دستی میتواند در مکیدن توده سفیدبالک ها از برگهای متورم بسیار مؤثر باشد. این کار را چندین روز تکرار کنید.
استفاده از چسبهای حشره گیر
کارتهای چسبی حشره گیر مناسب برای به دام انداختن حشرات بالغ در محیط گلخانه است شما هم میتوانید این چسبها را خریداری کرده و یا خودتان در منزل نسبت به ساخت آنها اقدام نمایید. سفیدبالک ها به رنگ زرد علاقه زیادی دارند بنابراین این رنگ میتواند انتخاب مناسبی برای گیر آوردن آنها باشد
پارازیتها
Encarsia formosa ممکن است بهعنوان نام لاتین یک انگور زیبا ظاهر شود، اما در واقع نوع خاصی از زنبور شکارگر انگلی است که تخمکهای خود را در داخل لاروهای سفیدبالک قرار میدهد و لاروها از خارج شده از تخم، لارو سفیدبالک را از بین میبرند. آنها به دمای نسبتاً گرم حداقل ۲۱ درجه سانتیگراد نیاز دارند (۷۰ درجه فارنهایت) و واقعاً میتوانند در محیطهای محصور شده استفاده شوند.
در نهایت یکی دیگر از راههای مبارزه با این حشره آفت در گلخانه استفاده از حشرات شکارگری مثل کفشدوزک و … مؤثر هستند ولی کارایی کمتری دارند. حتی میتوانید از گیاهان تله و کاهنده جلب توجه و گیاهانی که جلب کننده این حشرات هستند هم در گلخانه استفاده کنید.