ازآنجایی‌که امروزه آبیاری بخش مهمی از کشاورزی مدرن را شامل می‌شود، بدین منظور انواع مختلفی از روش‌های آبیاری وجود دارد. با داشتن روش آبیاری مناسب می‌توان حتی باوجود دوری از منابع آبی یا ناکافی بودن نزولات آسمانی، مساحت نامحدودی از زمین را بارور نگه داشت. به‌منظور تصمیم‌گیری در خصوص بهترین روش آبیاری برای هر مزرعه باید مقداری برنامه‌ریزی داشت و در زمینه‌ی روش‌های آبیاری مزرعه اطلاعات به دست آورد.
دسته‌بندی‌های انواع آبیاری کشاورزی
امروزه از روش‌های آبیاری متنوعی در مزرعه استفاده می‌شود که در چهار گروه اصلی از جمله غرق‌آبی، بارانی، زیرسطحی و قطره‌ای (میکرو) طبقه‌بندی می‌شوند.
آبیاری غرق‌آبی
روش‌های ذیل آب را به روش غرقابی توزیع می‌کنند:
آبیاری جویچه: آب درون جویچه‌ها فرستاده می‌شود که معمولاً به‌منظور حداکثر یکپارچگی، شیب ملایمی دارد. آب جویچه‌ها از لوله‌های پی‌وی‌سی روی زمین با هر «دریچه» مخصوص هر جویچه تأمین می‌شود. برای تنظیم جریان آب می‌توان میزان گشودگی هر دریچه را تغییر داد. در بعضی مواقع، لوله‌های پلی با قطر زیاد و دیواره‌ی نازک به‌کار گرفته و برای تأمین آب هر جویچه، سوراخ‌هایی روی آن تعبیه می‌شود.
آبیاری شیاری: از جویچه‌های کم عمقی برای هدایت آب در بین پشته‌های کم ارتفاع استفاده می‌شود. به‌منظور حداکثر یکپارچگی، امتداد هر پشته با شیبی تدریجی کشیده است. معمولاً آب از سمت مرتفع‌تر با لوله‌های زیرسطحی وارد پشته‌ها می‌شود.
آبیاری بارانی
از روش آبیاری بارانی می‌توان برای آب دادن به زمین‌هایی با هر اندازه، شیب یا شکل استفاده کرد. در زیر، روش‌های مختلف آبیاری بارانی مورداستفاده از روش‌های آبیاری مزرعه به‌منظور توزیع آب در زمین نام برده شده است.
جابجایی دستی لوله: آب‌پاش‌ها به انتهای بخش ۹ الی ۱۲ متری لوله آلومینیومی یا پی‌وی‌سی متصل هستند. این لوله‌ها نیز در کنار هم به شکل ردیف یا در بخشی از زمین نصب شده‌اند و لوله‌های لاترال خطاب می‌شود. معمولاً فاصله‌ی این لوله‌های لاترال از هم چیزی در حدود ۱۲ متر است.
ثابت: لوله‌های پی‌وی‌سی زیرسطحی دائمی در کل زمین نصب می‌شود که لوله‌ای قائم با سر آب‌پاش از آن جدا می‌شود. فواصل بین آب‌پاش‌ها می‌تواند بسته به اندازه و نوع‌شان بین ۱۲ الی بیش از ۳۰ متر باشد.
روش‌های آبیاری عقربه‌ای یا دیگر روش‌های متحرک مکانیکی دیگر: آب‌پاش‌ها در این روش آبیاری در کنار دستگاهِ معلق روی شیلنگ آب‌پاش نصب هستند. معمولاً آب‌پاش‌ها در بالای محصولات قرار دارند، ولی در بعضی از روش‌های آبیاری مزرعه می‌توان آن‌ها را در نزدیکی زمین نیز نصب کرد.
سیستم قرقره شیلنگ جمع کن یا تفنگ آب‌پاش سیار: یک آب‌پاش بزرگ روی ارابه‌ای نصب می‌شود که آن نیز به لوله قرقره‌ی شیلنگ وصل است. ارابه به تراکتور متصل شده است و برای شروع، باز کردن لوله از قرقره، به طرف دیگر زمین کشیده می‌شود. هنگام جریان آب در این سیستم، آب‌پاش فعال می‌شود و قرقره می‌چرخد، لوله را جمع می‌کند و هم‌زمان آب‌پاش و ارابه را به طرف خود می‌کشاند.
آبیاری زیرسطحی
این نوع آبیاری شامل استفاده از لوله‌های پلی با قطر کوچک همراه با قسمت تراواست و برای آبیاری بخش کوچکی از زمین و مستقیماً در محدوده‌ی ریشه‌ی محصول استفاده می‌شود. تراواها را می‌توان با دست روی لوله‌ها نصب کرد تا آب فقط به درخت یا گیاه خاصی برسد. همچنین از لوله‌های تراوایی استفاده می‌شود که در کارخانه قسمت‌های تراوا به فواصل خاصی نصب شده است تا هزینه‌های نصب کاهش پیدا یابد. روش‌های زیرسطحی را می‌توان روی زمین نیز نصب کرد یا اینکه به‌منظور کاهش صدمات به لوله آن را درون زمین قرار داد. نوار زیرسطحی نیز نوعی از آبیاری زیرسطحی است که تراواها روی نوار بسیار نازکی نصب شده‌اند که به‌صورت کویل یا نواری به فروش می‌رسد. فاصله تراواها می‌تواند بین ۱۵ الی ۳۰ سانتیمتر از هم باشد. معمولاً از نوارهای زیرسطحی برای آبیاری سبزیجات و باغچه‌ها استفاده می‌شود، درحالی‌که برای آبیاری محصولاتی نظیر پنبه و ذرت می‌توان آن را در زیر زمین قرار داد.
آبیاری قطره‌ای (میکرو)
آبیاری قطره‌ای (میکرو) شامل استفاده از آب‌پاش‌های کوچک و کم‌حجم موسوم به آب‌پاش‌های میکرو در روش‌های آبیاری مزرعه است که برای باغات و تاکستان‌ها به‌کار می‌رود. در اغلب موارد، آب‌پاش میکرو در کنار پایه‌ی درخت قرار می‌گیرد تا فقط همان درخت را آبیاری کند. در بعضی موارد نیز بین دو درخت نصب می‌شود. با برخورداری از لوله‌های پلی‌اتیلن یا پلی یا با لوله‌های پی‌وی‌سی مدفون شده می‌توان آب موردنیاز این آب‌پاش‌ها را تأمین ساخت.
تصمیم‌گیری در مورد بهترین سیستم برای نصب در مزرعه یا آبیاری زمین مستلزم توجه کشاورز به مسائل فراوانی است، از جمله منبع آب، بودجه، محصول، ملزومات آبیاری، نصب و راحتی کار و عوامل تعدد دیگر.
