تأثیر مقدار و شوری آب بر شوری خاک کشاورزی
هنگامی که نمکها بهتدریج در خاک یا در محیط رشد افزایش مییابند، غلظت آنها ممکن است بیشازاندازه شود. نمکها با آب آبیاری و کودهای بکار برده شده اضافه میشوند. بکار بردن آب بیشتر از مقدار موردنیاز محصول زراعی در زمان رشد گیاهان، نمک را در زیر منطقه ریشه، در ناحیه عمیقتر خاک یا خارج از محیط رشد را افزایش میدهد. دانستن مقدار و زمان آبشویی مهم است.
نیاز آبشویی
نیاز آبشویی میتواند از معادله زیر تخمین زده شود:
LR=ECw/[5*ECe – Ecw]
LR: حداقل نیاز آبشویی برای محصول زراعی
ECw: رسانایی الکتریکی آب آبیاری در دِسی زیمنس در متر (شوری آب آبیاری)
EC:ECe تحمل شده خاک توسط محصول زراعی که در استخراج اشباع شده خاک اندازهگیری شده است.
مقدار کل آب آبیاری که باید برای برآوردن (مقدار) تقاضای محصول زراعی و نیاز آبیاری بکار برده میشود از معادله زیر تخمین زده میشود:
AW=ET/(1-LR)
AW مقدار آب آبیاری است که باید بکار برده شود، ET (مقدار) تقاضای آب محصول زراعی و LR نیاز آبشویی محاسبه شده است.
برای مثال
(مقدار) تقاضای آب محصول زراعی – ۳۰ مترمکعب در هکتار در روز
ECe = 2.5 ds/m, ECw = 1.2 (دِسی زیمنس در متر)
LR = 1.2/(5*2.5-1.2)=0.1
AW = 30/(1-0.1)=33.33 (مترمکعب در هکتار در روز)
فواصل زمانی آبیاری
دانستن مقدار کل آب آبیاری برای مدیریت شوری کافی نیست. فواصل آبیاری نیز باید در نظر گرفته شود. فواصل آبیاری نه تنها به (مقدار) تقاضای آب محصول زراعی بلکه به عواملی مانند آستانه شوری محصول زراعی و ظرفیت خاک برای نگهداری آب بستگی دارد. بکار بردن مقدار یکسان آب برای دو خاک با مشخصات متفاوت باعث ایجاد الگوها و عمقهای مختلف مرطوب شدن میشود. عمق آبیاری در خاک سنگین کمتر از خاک شنی است، زیرا خاکهای سنگین آب بیشتری نسبت به خاکهای شنی دارند.
بنابراین در مقایسه با خاکهای شنی، خاکهای سنگین در فواصل زمانی طولانیتر بهمنظور جلوگیری از تجمع نمکهایی که آستانه شوری آنها از محصول زراعی تجاوز میکند، به مقدار آب آبیاری بیشتری نیاز دارند. به هر حال لازم به ذکر است که در نتیجه جذب آب محصول زراعی و تبخیر آب از خاک، شوری در ناحیه ریشه بین آبیاریها افزایش مییابد. زمانبندی آبشویی در صورتی که از آستانه شوری محصول زراعی فراتر نرود، مهم نیست.