پوسیدگی ریشه و میوه گوجه فرنگی (Buckeye fruit and root rot)
عامل بیماری: Phytophthora capsici, Phytophthora drechsleri, Phytophthora nicotianae var. parasitica
علائم بیماری
بیماری پوسیدگی ریشه و میوه گوجه فرنگی تمام قسمتهای گیاه را تحت تأثیر قرار میدهد. عامل این بیماری سبب مرگ گیاهچه، پوسیدگی ریشه و طوقه، پوسیدگی میوه و پژمرده شدن شاخ و برگ میشود. علائم بیماری پوسیدگی بهصورت لکههای بزرگ آب سوخته و فرورفته و به رنگ قهوهای بر روی ریشههای ثانویه و اولیه مشاهده شده که با پیشرفت بیماری این علائم به سمت ساقه نیز کشیده میشوند.
همچنین با پیشرفت بیماری ریشههای کوچکتر از بین میروند و پوسیده میشوند. با یک برش عرضی در ناحیه ریشه اصلی، سیستم آوندی به رنگ قهوهای شکلاتی دیده میشود. در صورت آلودگی شدید، گیاه پژمرده شده و در نهایت میمیرد.
علائم بر روی برگهای آلوده در ابتدا بهصورت لکههای نامنظم و آب سوخته بوده که بهسرعت خم شده و خشک میشوند. علائم روی ساقه در تمام قسمتهای ساقه ممکن است دیده شود، اما علائم در نزدیکی سطح خاک بیشتر به چشم میآید. لکههای آلودگی روی ساقه در ابتدا بهصورت نواحی به رنگ سبز تیره و آب سوخته بوده و در نهایت خشک و قهوهای میگردند.
لکههای روی ساقه میتوانند پخش شده و دورتادور ساقه را دربر گیرند و باعث قهوهای شدن بافت مغزی ساقه شوند. علائم بر روی میوهها نیز در ابتدا بهصورت لکههای آب سوخته و به رنگ خاکستری مایل به قهوهای ظاهر شده که خیلی سریع گسترش یافته و تشکیل حلقههای متحدالمرکز قهوهای رنگ میدهند. در صورت آلوده شدن میوههای نابالغ علائم بیماری تا نواحی مرکزی میوه پیش میرود ولی در میوههای بالغ سبب پوسیدگی میوه میگردد.
شرایط گسترش بیماری
عامل بیماری ریشه و میوه گوجه فرنگی دامنه میزبانی بسیار زیادی دارد و میتواند برای مدت دو سال در خاک باقی بماند. عامل این بیماری میتواند از طریق تجهیزات کشاورزی، آبیاری و بارندگی بهراحتی انتقال پیدا کند. رطوبت متوسط خاک و دمای ۲۰ درجه سانتیگراد برای ایجاد آلودگی اولیه مناسب میباشند. بارندگی و آبیاری زیاد و خاک سنگین برای توسعه این بیماری مؤثر است.
کنترل بیماری
استفاده از قارچکش مناسب
کشت گوجه فرنگی در زمینهایی با بافت مناسب
کاشت بر روی پشتههای بلند
اجتناب از فشرده شدن خاک و اجتناب از کشت گوجه در خاکهای با زهکشی ضعیف
رعایت تناوب سه ساله با سایر محصولات غیر از خانواده سولاناسه
استفاده از مالچ و یا قیم برای جلوگیری از تماس میوه با خاک
کمتر کردن مدت زمان آبیاری بهمنظور جلوگیری از اشباع شدن خاک