نشا رزماری

رزماری گیاهی خشبی، چندساله، بوته‌ای و با برگ‌ها و گل‌های معطر و همیشه سبز و بومی مناطق مدیترانه و کشور اروگوئه است. این گیاه خواص دارویی و درمانی زیاد دارد و به‌عنوان یکی گیاه دارویی شناخته می‌شود. رزماری از خانواده Lamiaceae (نعناع) بوده، رزماری (rosemary) از واژه لاتین dew به معنای شبنم (Ros) و Sea به معنای دریا (marinus) گرفته شده است. dew of the sea به معنای شبنم دریا می‌باشد. گاهی این گیاه آنتوس (anthos) نامیده می‌شود که از کلمه یونانی باستان (ἄνθος) به معنای گل گرفته شده است.نام شبنم دریا احتمالاً به توانایی رشد این گیاه در مناطق ساحلی (صخره‌های دریایی) اشاره دارد که گیاهان گاهی اوقات آب حاصل از غبار اقیانوس را دریافت می‌کنند. بذر رزماری در دسته بذر گیاهان دارویی قرار گرفته که به فرم بوته‌ای است. این گیاه را با نام اکلیل کوهی نیز می‌شناسند. گیاهی همیشه سبز می‌باشد. جزء خانواده نعناعیان است.

بذر گیاه رزماری شاخه‌هایی بالارونده به طول ۱۵ تا ۹۰ سانتی‌متر داشته و در خاک‌های لومی شنی قابل کشت است. ساقه این گیاه به‌صورت مستقیم با انشعابات فراوان می‌باشد. ساقه‌ای جوان این گیاه به رنگ سبز و ساقه‌های قدیمی‌تر به رنگ قهوه‌ای است. زمان کاشت رزماری فصل بهار بوده و مناسب کشت خانگی نیز می‌باشد. رزماری گیاهی چندساله و معطر بوده که با ارتفاع ۴۰ تا ۶۰ سانتی‌متر در فصل تابستان گلدهی دارد. این گیاه دارای گل‌هایی به رنگ بنفش بوده که قابل خوراکی است و مصرف دارویی دارد. برگ‌های این گیاه باریک کشیده می‌باشد. قسمت بالایی این گیاه بدون کرک و به رنگ سبز است و قسمت پایینی برگ‌ها نیز کرکدار و کم‌وبیش به رنگ سفید است. برگ‌های این گیاه به‌صورت متقابل رو به روی هم قرار می‌گیرند. ریشه این گیاه مستقیم می‌باشد که انشعابات زیادی از آن به وجود می‌آید. ریشه‌های این گیاه نیز به رنگ سفید و قهوه‌ای است. میوه این گیاه فندقه مانند و به رنگ قهوه‌ای است. در ساخت دارو، وسایل آرایشی و بهداشتی، عطر، اودکلن مواد غذایی، نوشابه و … استفاده می‌شود. این گیاه مقاومت بالایی به شوری و خشکی دارد و همچنین مقاوم به سرماست بنابراین امکان پرورش و کاربرد آن در فضای سبز شهری را نیز دارد.در بیشتر مناطق ایران این گیاه رشد می‌کند. در جهان کشورهای شمال آفریقا بخصوص مراکش و تونس، کشورهای جنوب اروپا مانند فرانسه و ایتالیا جزو تولیدکنندگان عمده آن به‌حساب می‌آیند.

بیشترین مواد مؤثر در هنگام گل‌دهی و از شاخه‌های جوان رزماری استحصال می‌شود. این اندام دارای اسانس (بورنئول، کامفن، کامفور وسینئول)، تانن، فلاونوئید (آپی جنین و دیوسمین)، اسید رزمارینیک، رزماریسین و دی ترپن پیکروسالوین است از این گیاه حدود ۵/۱ درصد اسانس تقریباً بی‌رنگ با چگالی ۹/۰ حاصل می‌گردد. از برگ‌های تازه و خردشده رومارن (رزماری) به دلیل داشتن اسانس معطر و روغن فرار و همچنین تانن در سالاد و در تهیه خوراک‌های مرغ و ماهی استفاده می‌شود. پودر برگ‌های خشک‌شده اکلیل کوهی به‌تنهایی یا همراه با سایر ادویه به‌عنوان چاشنی برای خوش طعم کردن غذاها به‌خصوص سس سالاد به کار می‌رود. روغن رزماری محرک است و از نظر رایحه و اثر، گرم و نافذ است. اثر محرک رزماری روی سیستم اعصاب مرکزی بسیار برجسته است. از این گیاه در نمایشنامه‌های شکسپیر نام برده شده‌است. اسپانیولی‌ها رزماری را یکی از گیاهانی می‌دانند که پناهگاه مریم مقدس بودند. مردم اسپانیا و ایتالیا هم معتقدند این گیاه از انسان در برابر نیروهای جادویی و شیطانی محافظت می‌کند. در قرون وسطی رزماری استفاده زیادی در مراسم عروسی داشت. تاجی از رزماری بر سر عروس قرار داده می‌شد و داماد و مهمانان هرکدام شاخه کوچکی از رزماری، بر لباس خود داشتند. در اروپا و استرالیا به‌عنوان سمبل یادکرد و به یادسپاری در مراسم یادبود جنگ‌ها و مراسم عزاداری استفاده می‌شد. در مراسم عزاداری به هر کدام از عزاداران شاخه‌ای از این گیاه می‌دادند. تا وقتی تابوت را در قبر گذاشتند آن را روی تابوت بیندازند. در بیمارستان‌های فرانسوی مرسوم بود که رزماری را به همراه سرو کوهی می‌سوزاندند تا هوا را ضدعفونی و از بروز مجدد عفونت جلوگیری کند.

کاشت

گیاه رزماری به‌راحتی از طریق قلمه، خوابانیدن و بذر تکثیر می‌شود که البته قلمه گرفتن بسیار ساده و رایج‌تر از راه‌های دیگر است. بذر رزماری را بهتر است ابتدا در دمای ۲۰ تا ۲۵ درجه و در بستر مناسب نشاء کنید و بعد از رسیدن گیاه به ارتفاع ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر اقدام به انتقال آن‌ها به گلدان بزرگ‌تر یا زمین اصلی نمایید. در روش قلمه زدن بعد از اتمام فصل گلدهی یا قبل از شروع آن و در فصل بهار یا پاییز اقدام به گرفتن قلمه از سرشاخه‌ها به ارتفاع ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متری کنید و در بستری ماسه‌ای و خیس بکارید تا ریشه بدهد سپس به گلدان یا زمین اصلی مدنظر برای کاشت انتقال بدهید.

بهترین زمان برای کاشت بذر رزماری اوایل بهار یا نیمه دوم اسفندماه است که البته باید به دمای محیط توجه داشت. برای کاشت خانگی و گلدانی بهتر است بعد از رفع سرمای بهاره اقدام به کاشت نمود ولی برای کاشت تجاری دو ماه قبل از بهار بذرها را در خزانه بکارید و بعد از رفع سرما به زمین اصلی منتقل و به فاصله ۶۰ تا ۷۰ سانتی‌متر از یکدیگر بکارید. برای کاشت بذر رزماری به‌صورت خانگی در فصل بهار یا تابستان بذرها را ۲۴ ساعت در آب خیس نمایید سپس در سینی نشاء یا لیوان‌های یک‌بار مصرف که با خاک تمیز ترجیحاً ترکیب (کوکوپیت + پرلیت + پیت ماس) پرشده در عمق ۰٫۵ تا ۱ سانتی بکارید. تا قبل از جوانه‌زنی بذرها و همچنین در اوایل رشد گیاه بستر همیشه مرطوب باشد، بعد از رشد کامل گیاه آبیاری هنگامی انجام شود که خاک کاملاً خشک شده است. بعد از رشد گیاهان و رسیدن به ارتفاع ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر لیوان یک‌بارمصرف را پاره نموده و گیاه را به همراه خاک به زمین اصلی یا گلدانی با سایز حداقل ۱۶ سانتی‌متر منتقل کنید (اگر در سینی نشاء کاشته‌اید به‌آرامی گیاه را همراه خاک خارج کنید).

برای کاشت ردیفی گیاه رزماری در مزرعه فواصل بین دو بوته را ۶۰ تا ۷۰ سانتی‌متر و فواصل بین ردیف‌ها را ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر در نظر بگیرید. برای کاشت خانگی و به‌صورت محدود در تمامی طول بهار و تابستان می‌توان اقدام به کاشت در باغ (باغچه) و گلدان نمود یا در کل طول سال با ایجاد شرایط کاشت اقدام به پرورش این گیاه نمود. بعد از رشد جوانه‌ها و آماده شدن نشاءها یعنی رسیدن گیاه به ارتفاع ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر، آن‌ها را به محل اصلی کاشت (گلدان یا باغچه) به فواصل ۶۰ سانتی‌متر از یکدیگر منتقل کنید.

برای کاشت گیاه آماده رزماری در باغچه و مزرعه ابتدا خاک (بستر کشت) را به عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر زیرورو کنید و با کود حیوانی پوسیده یا کمپوست مخلوط کنید. تا قبل از جوانه‌زنی بذر، بستر کشت همیشه باید مرطوب باشد ولی غرق آبی نشود. برای تسریع در جوانه‌زنی بذرها می‌توانید بر روی بستر کشت یک مشما شفاف بیندازید، توجه کنید که با این کار دما زیر مشما بالا می‌رود و درصورتی‌که هوا خیلی گرم باشد از انجام این کار پرهیز کنید و تنها مراقب باشید که خاک خشک نشود. علف‌های هرز را از همان ابتدا حذف کنید. وجود علف هرز باعث رقابت در جذب مواد مغذی خاک میان گیاه و علف هرز می‌شود و باعث کاهش مواد دریافتی موردنیاز گیاه و کاهش اسانس گیاه می‌شود.

کوددهی در پاییز هر سال با استفاده از کودهای حیوانی به میزان ۱۰ الی ۱۵ تن در هکتار انجام می‌شود که بین ردیف‌های کشت کودها به خاک داده می‌شود و در فصل رشد تنها از کودهای ازتی و یا کود کامل (تمام عناصر) جهت تکمیل عناصر غذایی موردنیاز گیاه در ۲ الی ۳ نوبت استفاده می‌شود. معمولاً مزارع اسطوخودوس و رزماری به‌صورت جوی و پشته است که معمولاً بوته‌های روی پشته‌ها کاشته می‌شود. برای آبیاری در جوی‌ها آب می‌اندازند که به بوته‌ها آب نرسد.

کاشت از بذر معمولاً ما را به برداشت در سال دوم می‌رساند. رزماری معمولاً برای مصرف خوراکی یا اسانس گیری برداشت می‌شود، بهترین زمان برای برداشت فصل گلدهی است. در فصل گلدهی سرشاخه‌ها را هنگامی‌که نیمه چوبی هستند از ارتفاع ۳۰ تا ۳۵ سانتی‌متری قطع نموده و در سایه خشک می‌کنند. از هر ۱۰۰ کیلوگرم سرشاخه‌های برداشت شده رزماری ۵۰ تا ۲۰۰ گرم اسانس رزماری استخراج می‌شود که در صنایع داروسازی، لوازم آرایشی، عطرسازی و… مورداستفاده قرار می‌گیرد. رزماری بعد از سال دوم سالانه سه بار برداشت می‌شود، هرس‌های به‌موقع باعث ازدیاد شاخه‌ها و افزایش محصول در فصل برداشت می‌شود، در هر هکتار زمین تحت کت رزماری به‌طور میانگین ۱۳ تن محصول تازه برداشت می‌شود.

خواص

رزماری هم از جمله گیاهانی است که خواص بسیاری دارد. «رزماری برای حافظه خوب است: دعا کن، عشق بورز، به یاد داشته باش.» این خط از هملت نشان می‌دهد که شکسپیر، نویسنده‌ی مشهور، برخی از مزایای جادویی رزماری را می‌دانسته است. مدت‌ها پس از زمان شکسپیر، مطالعات مختلف دیگری نیز بسیاری از خواص رزماری را تائید کردند، خواه به‌صورت تازه مصرف شود، خواه به‌صورت خشک یا به شکل روغن. رزماری دارای آنتی‌اکسیدان‌های قوی است و خاصیت ضدعفونی‌کننده، ضد سرطان، ضدالتهاب دارد. این گیاه همچنین چند نوع ویتامین و مواد معدنی، مانند ویتامین A و C، تیامین (ویتامین ب ۱)، ریبوفلاوین (ویتامین ب ۲)، فولات، آهن، منیزیم، فسفر، روی و مس دارد.

رایحه‌ی چوب‌های معطر و عطر شبیه به مرکبات روغن رزماری در محصولات زیبایی یافت می‌شود و در آروماتراپی مورداستفاده قرار می‌گیرد. رزماری به غیر از کاربردی که برای سلامتی و زیبایی دارد، گیاه محبوبی برای آشپزی است. این گیاه را می‌توان به‌صورت تازه یا خشک به سوپ، ساندویچ، سالاد و دیپ‌ها اضافه کرد و حتی برای ساخت روغن جذب‌شده از آن استفاده کرد. به‌علاوه چای رزماری یک نوشیدنی محبوب است. در این نوشتار با خواص رزماری برای سلامتی، زیبایی و درمان آشنا خواهید شد:

۱. حافظه را تقویت می‌کند.

رزماری به‌عنوان یک محرک شناختی مؤثر عمل می‌کند و برای بهبود حافظه و تمرکز ذهنی مفید است. این گیاه حتی در افزایش فعالیت امواج مغزی و حفاظت در برابر اختلالات عصبی مانند بیماری آلزایمر مؤثر است. دو تا سه قطره روغن رزماری را به دستمال‌تان اضافه کنید یا در دستگاه بخور بریزید و عطر آن را استنشاق کنید. همچنین می‌توانید چای رزماری تهیه شده از برگ‌های تازه یا خشک بنوشید. برای تهیه‌ی این چای، یک تا یک و نیم قاشق چای‌خوری از این گیاه را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید، روی فنجان را بپوشانید و اجازه دهید به مدت ۵ دقیقه دم بکشد.

۲. جریان خون را تحریک می‌کند.

رزماری یک گیاه بسیار عالی برای بهبود گردش خون است. این گیاه به نوبه‌ی خود به تأمین مواد مغذی حیاتی برای همه‌ی اندام‌های حیاتی کمک می‌کند و فعالیت‌های متابولیکی را در بدن‌تان افزایش می‌دهد. برای بهبود گردش خون‌تان به‌صورت منظم چای رزماری بنوشید. اگر اغلب به علت گردش خون ضعیف دائماً دست و پای‌تان سرد است، آن‌ها را مدام با روغن جذب شده‌ی رزماری ماساژ دهید.

۳. با استرس و اضطراب مقابله می‌کند.

عطر شیرین رزماری ذهن‌تان را آرام می‌کند و باعث می‌شود از استرس رها شوید. طبیعت آرام‌بخش آن حتی به شل شدن عضلات منقبض کمک می‌کند. برای مبارزه با استرس و اضطراب، چند قطره اسانس رزماری در دستگاه بخور یا رایحه‌درمانی بریزید.

۴. سردرد را تسکین می‌دهد.

ضد درد و ضدالتهابی بودن نیز خاصیت رزماری است؛ بنابراین می‌تواند به درمان سردرد کمک کند. این گیاه حتی می‌تواند به کاهش درد و شدت میگرن کمک کند. خیلی راحت پیشانی و شقیقه‌های‌تان را با چند قطره روغن رزماری مخلوط با ۱ قاشق غذاخوری روغن حامل ماساژ دهید. حتی استشمام عطر رزماری موجب تسکین سردرد می‌شود. برای سردرد‌های همراه با احتقان بینی یا سرماخوردگی، چند قطره روغن رزماری را به یک وان آب داغ اضافه کنید و بخارآب را استنشاق کنید.

۵. موجب تحریک رشد مو می‌شود.

این گیاه دارویی فوق‌العاده همچنین موجب تحریک رشد مو می‌شود. رزماری گردش خون را در پوست سر بهبود می‌دهد و این باعث می‌شود که مواد مغذی بیش‌تری به فولیکول‌های مو برسند و رشد مو تقویت شود. یک مشت رزماری تازه را به ۲ تا ۳ فنجان آب گرم اضافه کنید و اجازه دهید به مدت ۱۵ دقیقه دم بکشد. آن را صاف کنید و اجازه دهید که این مایع خنک شود. سپس چند بار در هفته آن را برای آبکشی موهای‌تان استفاده کنید. همچنین می‌توانید چند قطره اسانس رزماری را به روغن زیتون یا نارگیل گرم اضافه کنید و ۲ یا ۳ بار در هفته پوست سرتان را با آن ماساژ دهید. حتی می‌توانید قبل از شستن موهای‌تان، چند قطره روغن رزماری را به شامپوی‌تان اضافه کنید.

۴ قاشق چای‌خوری روغن هسته‌ی انگور، ½ قاشق چای‌خوری روغن جوجوبا، ۳ قطره روغن رزماری و ۳ قطره روغن اسطوخودوس، ۲ قطره روغن آویشن و دو قطره روغن چوب سدر را با هم ترکیب کنید. پوست سرتان را با این ترکیب ماساژ بدهید. روی موهای‌تان را با یک حوله گرم بپوشانید. اجازه بدهید تمام شب یا دست کم ۴۰ دقیقه روی موهای‌تان بماند. صبح روز بعد، مثل همیشه موهای‌تان را شامپو کنید. این کار ۲ یا ۳ بار در هفته انجام دهید.

۶. التهاب را کاهش می‌دهد.

رزماری به لطف خواص ضدالتهابی و ضد دردی که دارد، برای کاهش درد و التهاب مفید است. این گیاه به تسکین درد آرتریت (التهاب مفصل)، درد عصب سیاتیک، درد نقرس، درد پشت و گردن کمک می‌کند. با توجه به خاصیت رزماری در ضداسپاسمی بودن، همچنین می‌تواند به کاهش درد قاعدگی کمک کند. ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون را در مایکروویو به مدت چند ثانیه گرم کنید. ۲ تا ۳ قطره روغن رزماری را با آن مخلوط کنید. منطقه‌ی آسیب‌دیده را به مدت ۵ دقیقه با این روغن ماساژ دهید. ۲ تا ۳ بار در روز این عمل را تکرار کنید تا زمانی که تسکین بیابید. ۱ تا ۲ فنجان چای رزماری آماده کنید، یک لیف حمام را در آن خیس کنید و آن را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی منطقه آسیب‌دیده قرار دهید. برای درمان درد عضلانی، این کار را چند بار در روز انجام دهید.

۷. سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.

دیگر خاصیت رزماری این است که کمک‌تان می‌کند تا در برابر بیماری‌ها و عوامل بیماری‌زای مختلفی که ممکن است تأثیر منفی روی سیستم ایمنی بدن‌تان بگذارند، دفاع قدرتمندی داشته باشید. این گیاه شامل مواد شیمیایی گیاهی مانند رزمارینیک اسید، بتولینیک اسید، کارنوسول و کافئیک اسید و همین‌طور آنتی‌اکسیدان و خواص ضد سرطان و ضدالتهابی است. این ترکیبات نقش مهمی در خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد که می‌توانند باعث بروز استرس اکسیداتیو و آسیب سلولی شوند، بازی می‌کنند. ۱ تا ۲ فنجان چای رزماری به‌صورت روزانه بنوشید تا سالم و سلامت بمانید و از سرماخوردگی، سرفه و سایر مشکلات بهداشتی دوری کنید.

۸. مشکلات تنفسی را درمان می‌کند.

شما همچنین می‌توانید این گیاه دارویی معطر را به دلیل خواص آرامش‌بخش، ضد باکتری و ضداسپاسم آن برای درمان عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا و عفونت سینوس و آسم استفاده کنید. رزماری همچنین بوی بد دهان را از بین می‌برد. چند قطره روغن رزماری را با ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون و یا هر روغن حامل دیگری مخلوط کنید. قفسه سینه‌تان را با این روغن چند بار در روز ماساژ دهید. ۲ یا ۳ قطره روغن رزماری را روی یک دستمال کاغذی بریزید و عطر آن را برای رهایی از مشکلات تنفسی استنشاق کنید. گزینه‌ی دیگر این است که ۲ یا ۳ بار در روز چند قطره روغن رزماری را در یک کاسه آب داغ بریزید و بخار آن را استنشاق کنید.

۹. باعث بهبود فرآیند هضم می‌شود.

رزماری برای معده‌تان عالی است چرا که ترشح صفرا را تنظیم می‌کند و پاتوژن‌های منتقله از غذا را مهار می‌کند. از جمله خواص رزماری این است که این گیاه همچنین اشتها را تحریک می‌کند، سوء هاضمه را درمان می‌کند و نفخ شکم، باد معده و یبوست را از بین می‌برد. ۱ تا ۲ قاشق چای‌خوری رزماری خشک را در یک فنجان آب گرم بریزید. اجازه بدهید به مدت ۵ دقیقه دم بکشد. این چای گیاهی را ۲ یا ۳ بار در روز بنوشید. برای از بین بردن یبوست نیز می‌توانید چند قطره روغن رزماری را با ۲ قاشق غذاخوری روغن حامل ترکیب کنید و ناحیه شکم‌تان را با آن ماساژ دهید.

۱۰. از بالا رفتن قند خون جلوگیری می‌کند.

افراد مبتلا به دیابت می‌توانند از این خاصیت رزماری در تنظیم سطح قند خون‌شان استفاده کنند. عصاره‌ی رزماری می‌تواند قند خون پلاسما در حالت ناشتا و سطح کلسترول را پایین بیاورد؛ این امر به کنترل دیابت نوع ۲ و دیگر اختلالات سوخت و ساز بدن کمک می‌کند. روزی یک فنجان چای رزماری بنوشید. زمانی که این گیاه را برای کنترل دیابت مصرف می‌کنید، حتماً سطح قند خون‌تان را کنترل کنید. همچنین، مصرف داروهای تجویز شده‌ی خود از سوی پزشک‌تان را ادامه دهید.

۱۱. دردهای عضلانی و ماهیچه‌ای را تسکین می‌دهد.

رزماری به دلیل داشتن کارنوسول یک داروی ضددرد، ضدالتهاب و ضد تورم محسوب می‌شود. حتماً از قدیم الایام پمادهای موضعی با بوی تند رزماری را خاطرتان هست که پدر بزرگ و مادربزرگ ها به دست‌وپایشان می‌مالیدند. این گیاه به‌طور سنتی به‌عنوان یک درمان برای کاهش درد عضلانی، درد مفاصل و درمان علائم آرتریت و روماتیسم استفاده شده است.

۱۲. سرفه، سرماخوردگی و آنفولانزا را درمان می‌کند.

عامل مشترک سرفه سرماخوردگی و آنفولانزا ویروسی است که وارد بدنتان شده و مشغول خرابکاری است و رزماری توانایی مبارزه با این ویروس را دارد و هنگام استنشاق رزماری انواع عفونت‌ها و باکتری‌ها و ویروس‌ها را از شما دور می‌کند.

۱۳. به مبارزه با سرطان کمک می‌کند.

تحقیقات زیادی در حال انجام است تا اثر روغن رزماری بر سرطان را آزمایش کند. کارنوزول که یکی از اجزای روغن رزماری است، اثرات امیدوارکننده‌ای در مبارزه با سرطان نشان داده است. تحقیقات گسترده‌ای اثر مثبت رزماری برای درمان سرطان‌های روده بزرگ، پانکراس، پستان، پروستات، گردن رحم، مثانه، تخمدان و لوسمی را ثابت کرده است. همچنین نشان داده شده که رزماری مانع گسترش کارسینوم کبدی شده و منجر به کاهش رشد تومورها شده است.

۱۴. نابودکننده هر بوی بدی است.

همه ما می‌دانیم که روغن رزماری یک رایحه دوست داشتنی را به فضا می‌بخشد که با هر عطر و بوی دیگر متفاوت است؛ اما آنچه شما احتمالاً نمی‌دانید این است که ترکیبات رزماری از عنصر میرسن مشتق شده است که باعث این عطر خوشایند است. روغن رزماری به‌طور گسترده‌ای در شمع‌های معطر، خوشبوکننده‌های هوا، هواسازها و نیز انواع و اقسام لوازم آرایشی و بهداشتی و مخصوص حمام استفاده می‌شود.

۱۵. از بروز بیماری‌های مقاربتی و آمیزشی جلوگیری می‌کند.

اسانس رزماری شامل دو ترکیب بسیار مهم بتا-پینن و لیمونن است که دارای خواص ضدویروسی هستند. این دو عنصر برای تخریب عفونت ویروس هرپس که منجر به بیماری‌های مقاربتی می‌شوند واقعاً شگفت‌انگیز عمل می‌کنند.

۱۶. سلامت دهان و دندان را افزایش می‌دهد.

مخلوط نصف قاشق چای‌خوری روغن رزماری در یک فنجان آب به‌عنوان دهان‌شویه عالی عمل می‌کند. فعالیت ضد باکتری روغن رزماری کمک می‌کند تا از فضای دهان، لثه‌ها و ایجاد پلاک روی دندان‌ها به‌خوبی محافظت به عمل آید. جلوگیری شود. حتی رزماری از انتشار باکتری استرپتوکوک سابرینوس را هم که باعث گسترش پوسیدگی در ریشه دندان می‌شود جلوگیری می‌کند.

۱۷. به سم‌زدایی از کبد و تقویت عملکرد آن کمک می‌کند.

تحقیقات متعدد نشان داده است که خواص آنتی‌اکسیدانی رزماری در بهبود سلول‌های آسیب‌دیده کبدی بسیار مؤثر است. همچنین گسترش سلول‌های سرطانی را در سلول‌های کبدی در شرایط آزمایشگاهی متوقف می‌کند و از طرفی به سم زدایی از کبد و بهبود عملکرد این عضو مهم بدن کمک بسیار زیادی می‌کند.

۱۸. عملکردهای شناختی را بهبود می‌دهد.

دفعه بعدی که مشغول درس خواندن یا فراگیری چیزی بودید چند قطره روغن رزماری را در فضای اتاقتان پخش کنید یا مقداری از آن را به قسمتی از بدنتان بزنید که با هر حرکت عطر و رایحه اش در هوا پخش شود. خواهید دید که چگونه عطر این گیاه فوق العاده به تمرکز بیشتر شما و افزایش قدرت حافظه تان کمک خواهد کرد.

۱۹. جلوی فشارهای عصبی و خستگی و کسالت را می‌گیرد.

استنشاق روغن رزماری هنگامی که شما احساس خستگی یا تنش و فشار عصبی می‌کنید به‌عنوان یک محرک قوی عمل می‌کند و به افزایش فشارخون، ضربان قلب و میزان تنفس کمک می‌کند. همچنین باعث می‌شود شما احساس مثبت‌تری نسبت به خودتان پیدا کنید و با انرژی و پرطراوت شوید.

۲۰. به‌عنوان داروی ضدافسردگی عمل می‌کند.

یکی دیگر از خواص رزماری که عالی و منحصربه‌فرد است کمک به سلامت روحی شما است. رزماری به‌عنوان یک داروی ضدافسردگی عمل می‌کند. اسید کارنوزول و بتولینیک موجود در روغن رزماری اثرات ضدافسردگی ایجاد می‌کنند. در رایحه درمانی با کمک اسانس رزماری علائم افسردگی و خستگی و اندوه را از افراد دور می‌کنند.

۲۱. آکنه و علائم پیری را از بین می‌برد.

کاربرد موضعی روغن رزماری برای کاهش التهاب ناشی از آکنه و همچنین از بین بردن پف و سیاهی اطراف چشم یکی از خواص عالی رزماری است. ترکیبات رزماری باعث افزایش گردش خون در زیر پوست صورتتان می‌شود و از پیری و فرسودگی پوست جلوگیری می‌کند.

۲۲. منجر به دفع پشه‌ها و حشرات موذی از اطراف شما می‌شود.

داشتن عنصر لیمونن در رزماری باعث دفع هر نوع حشره‌ای مخصوصاً پشه می‌شود. کافی است هنگام خواب چند قطره از رزماری را در دستگاه هواساز یا بخور بریزید و بگذارید عطرش در تمام فضای اتاق پخش شود. یا اینکه قسمت‌های بدون لباس بدنتان را با روغن رزماری آغشته کنید و حتم داشته باشید هیچ پشه‌ای جرات نزدیکی به شما را ندارد.

۲۳. باعث تیرگی رنگ مو می‌شود.

۳ قاشق چای‌خوری برگ‌های خشک شده‌ی رزماری را با ۱ لیوان آب داغ مخلوط کنید و بعد آن را بجوشانید. پس از آن، این مخلوط را صاف کنید و بگذارید خنک شود. بعد موهای‌تان را شامپو کنید و مخلوط را به موهای‌تان بمالید. حالا، موهای‌تان را ماساژ بدهید و به مدت ۵ دقیقه صبر کنید. در نهایت آن را با آب بشویید.

۲۴. تاندونیت (التهاب تاندون) را درمان می‌کند.

۲۵۰ سانتیمتر مکعب الکل اتیلیک و ۲۵ گرم رزماری را مخلوط کنید. حالا مخلوط به دست آمده را داخل یک بطری بریزید و درب آن را محکم ببندید. سپس، بگذارید ۷ روز بماند و بعد آن را صاف کنید. در نهایت ناحیه‌ی آسیب‌دیده را با محلول حاصله ماساژ بدهید.

۲۵. گری (جرب) را درمان می‌کند.

خواص ضدالتهابی و ضد میکروبی این گیاه از عفونت بیشتر ناحیه‌های آسیب‌دیده جلوگیری می‌کند. به‌علاوه، رزماری می‌تواند احساس حساسیت و ناراحتی را کاهش و سرعت فرایند درمان را افزایش دهد. شما برای انجام این درمان به رزماری و آب نیاز خواهید داشت.

۲۶. باعث تقویت رشد موی صورت می‌شود.

روغن رزماری و روغن نارگیل بکر را به نسبت ۱ به ۱۰ با هم مخلوط کنید. بعد، از گلوله‌های پنبه‌ی تمیز برای مالیدن آن روی پوست‌تان استفاده کنید. بگذارید این مخلوط به مدت ۱۵ یا ۲۰ دقیقه بماند. نهایتاً پوست‌تان را با آب بشویید. از این مخلوط دو مرتبه در روز استفاده کنید تا موهای صورت‌تان پرپشت شود.

۲۷. به کاهش وزن کمک می‌کند.

چند قطره روغن رزماری را به روغن نارگیل یا روغن زیتون اضافه و آن‌ها را با هم مخلوط کنید. سپس این مخلوط را روی ناحیه‌ای که چربی بیشتری دارد به مدت ۳۰ دقیقه ماساژ بدهید. بعد، مخلوط روغن را با آب تمیز بشویید.

۲۸. ترک دست‌ها را درمان می‌کند.

یک دوم فنجان روغن زیتون را داغ کنید و بگذارید خنک شود. بعد چند قطره رزماری به آن اضافه کنید. سپس این مخلوط را روی ناحیه‌ی آسیب‌دیده ماساژ بدهید. به مدت ۳۰ دقیقه منتظر بمانید و سپس دست‌های‌تان را با آب ولرم بشویید.

۲۹. بوی بد پا را از بین می‌برد.

ابتدا، داخل یک لگن یا تشت آب جوش بریزید. ۱ قاشق چای‌خوری از هر یک از برگ‌های رزماری و مریم گلی را به آب تمیز اضافه کنید. حالا بگذارید خیس بخورد و به‌صورت طبیعی گرم شود. بعد پای‌تان را حداقل به مدت ۳۰ دقیقه درون لگن بگذارید. از این درمان دو بار در روز استفاده کنید.

۳۰. پوست شکم را سفت می‌کند.

رزماری به بهبود جریان خون در کل بدن کمک می‌کند که این امر برای سفت کردن پوست اطراف شکم بعد از کاهش وزن مفید است. برای آماده کردن این درمان به رزماری، عسل و فندق افسونگر نیاز دارید.

۳۱. عفونت زرد زخم را درمان می‌کند.

۲ فنجان آب تمیز را بجوشانید و یک‌چهارم فنجان از هر یک از برگ‌های رزماری و آویشن به آن اضافه کنید. جوشاندن آن را به مدت ۱۵ دقیقه ادامه دهید. از این محلول برای پاک کردن ناحیه‌ی مبتلا شده‌ی کودکان به زرد زخم استفاده کنید.

۳۲. موی آسیب‌دیده را ترمیم می‌کند.

برای انجام این درمان، به روغن کرچک، روغن زیتون، روغن رزماری، روغن ریحان مقدس و روغن گزنه نیاز دارید. ابتدا روغن کرچک و روغن زیتون را مخلوط و گرم کنید. در مرحله‌ی دوم روغن رزماری، روغن ریحان مقدس و همچنین روغن گزنه را به این مخلوط اضافه کنید. سپس از این مخلوط برای ماساژ دادن پوست و موی سر استفاده کنید. بگذارید حدود یک ساعت بماند. نهایتاً موهای‌تان را مثل همیشه شامپو کنید و بشویید. این مراحل را حداقل یک بار در هفته انجام دهید. هر هفته به انجام این کار ادامه دهید تا زمانی که ناراحتی و مشکل‌تان برطرف شود.

۳۳. خارش واژن را درمان می‌کند.

کمی برگ‌ رزماری را در آب جوش به مدت ۱۵ دقیقه بخیسانید. بعد، این آب را صاف کنید و بگذارید خنک شود. حالا از این آب برای شستشوی ناحیه‌ی تناسلی (واژن) خود چند بار در هفته استفاده کنید.

۳۴. احتقان سینه را درمان می‌کند.

می‌توانید از بخار روغن‌های معطر برای درمان احتقان سینه استفاده کنید. برای انجام این درمان باید روغن نعناع فلفلی، روغن رزماری، روغن اکالیپتوس و آب جوش فراهم کنید. ابتدا، کاسه‌ای بزرگ را از آب جوش پر کنید و بعد تمام روغن‌های معطر فوق‌الذکر را درون آن بریزید. سپس، صورت‌تان را روی کاسه بگیرید و سرتان را با یک حوله بپوشانید تا بخار هدر نرود. حالا عمیقاً نفس بکشید. یا اینکه، می‌توانید مرتباً حمام یا دوش آب داغ نیز بگیرید.

۳۵. بی‌حسی (کرختی) را درمان می‌کند.

چند قطعه روغن رزماری را به میوه یا سالاد موردعلاقه‌ی خود اضافه کنید و از آن بخورید. گزینه‌ی دیگر این است که می‌توانید ناحیه‌ی بی‌حس شده را با این روغن ماساژ بدهید. این فرایند را هر روز و تا ۲ ماه تکرار کنید تا از این مشکل رهایی یابید.

۳۶. سلولیت را درمان می‌کند.

روغن رزماری و رازیانه را با هم مخلوط کنید و بعد آن را بر روی ناحیه‌ای از پوست‌تان که آسیب‌دیده است بمالید. تا زمانی که عفونت‌تان به‌طور کامل درمان می‌شود به استفاده از این ترکیب ادامه بدهید.

۳۷. باعث لختی (صاف شدن) مو می‌شود.

نصف فنجان ژل گرفته شده از برگ آلوئه ورا تهیه کنید و نصف فنجان روغن زیتون گرم شده به آن اضافه کنید. همچنین می‌توانید ۶ قطره روغن رزماری و روغن چوب صندل به آن اضافه کنید. حالا آن‌ها را درون یک کاسه با هم مخلوط کنید و این ماسک را روی پوست سرتان بگذارید. از یک کلاه حمام برای پیچیدن مو‌های‌تان استفاده کنید و ۱ تا ۲ ساعت منتظر بمانید. نهایتاً آن را کاملاً با آب سرد و شامپو بشویید. این روش را به‌طور منظم یک بار در هفته و به مدت چند هفته تکرار کنید تا صاحب موهایی صاف و لخت بشوید.

۳۸. رگ به رگ شدگی یا پیچ‌خوردگی مچ پا را درمان می‌کند.

ابتدا، برگ‌های رزماری را حسابی ریزریز کنید و بعد برگ‌های خرد شده را داخل یک ظرف شیشه‌ای بریزید. حالا الکل خالص روی آن بریزید و روی ظرف را با درپوش بپوشانید. بعد آن را به مدت حداقل یک ماه در جایی خنک قرار دهید. بعد از آن با توری مخصوص پنیرزنی برگ‌ها را صاف کنید. بعد تنتور به دست آمده را در یک بطری تیره رنگ ذخیره کنید. حالا می‌توانید هر وقت لازم شد از این تنتور برای مالش غوزک پای رگ به رگ شده استفاده کنید.

۳۹. باعث جوان سازی پوست می‌شود.

برای هیدراته کردن پوست‌تان آن را با روغن رزماری ماساژ بدهید. این کار چین و چروک و پف‌کردگی‌های روی پوستتان را از بین می‌برد، در نتیجه آن را سالم و زیبا نگه می‌دارد. خواص جوان‌سازی سلول‌ها در روغن رزماری به درمان مشکلات پوستی آشکار و جایگزین کردن بافت‌های آسیب‌دیده کمک می‌کند که در کاهش زخم‌ها و لکه‌ها مؤثر است.

۴۰. چربی مو را برطرف می‌کند.

۲ قاشق غذاخوری برگ رزماری یا یک چای کیسه‌ای را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید و آن را برای حدود ۲۰ دقیقه بخیسانید. بگذارید خنک شود و چای به دست آمده را بعد از شامپو کردن موهای‌تان روی آن‌ها بمالید تا کم‌کم چربی موهای‌تان برطرف شود.

عوارض و مضرات رزماری

۱. از مصرف روغن رزماری در دوران بارداری پرهیز کنید و همچنین اگر دچار صرع، فشارخون یا اختلالات خونریزی هستید، نباید این گیاه را مصرف کنید.

۲. اگر داروهای هومیوپاتی مصرف کنید، این گیاه را استفاده نکنید.

۳. قبل از این‌که روغن رزماری را روی پوست‌تان استفاده کنید. برای رد احتمال واکنش آلرژیک روی قسمت کوچکی از پوست‌تان آن را امتحان کنید.

۴. از مصرف مقادیر زیاد رزماری بپرهیزید، چرا که ممکن است سبب ایجاد التهاب معده و روده و همچنین آسیب کلیوی شود.

نگهداری رزماری

رزماری را در یک ظرف دردار و در یک محل خنک، تاریک و خشک نگهداری کنید.

نام فارسی	رزماری
نام انگلیسی	Rosemary
نام علمی	Rosmarinus officinalis
خانواده	Lamiaceae