بذر کنار

درخت کنار در عربی و گاه فارسی سدر نیز نامیده می‌شود و در ایران معمولاً برگ‌های کوبیده آن را سدر می‌نامند؛ اما سدر خود درختی متفاوت و مدیترانه‌ای از تیره مخروطیان است که شباهت زیادی با کاج دارد. عربستان، فلسطین، جنوب و جنوب غرب ایران، جنوب پاکستان، مغرب، هند، افغانستان، لبنان و شرق آفریقا مناطق انتشار کنار هستند. برگ‌های کنار کوچک و قلبی شکل و کشیده با سه رگبرگ برجسته است که گوشوارک آن به خار تبدیل شده است. گونه‌های متعدد از جنس zizyphus در مناطق مختلف دنیا خصوصاً نواحی گرمسیری و همچنین نواحی مدیترانه‌ای رشد می‌کنند، درخت کنار نیز یکی از این گونه‌هاست که در نواحی مختلف جنوب کشور رویش می‌کند و دارای ارقام متعدد نیز است. این درخت به‌صورت وحشی و نیمه وحشی و زراعی در اغلب مناطق خشک و نیمه خشک کشور دیده می‌شود. مقاوم به شوری و بالا بودن سطح آب زیرزمینی و خشکی زیاد می‌باشد. در شرایطی که درختان انبه و مرکبات قادر به رشد نیستند می‌تواند رشد کند. برای رشد و نمو بهتر، خاک‌های شنی عمیق و لوم با زهکش خوب را ترجیح می‌دهد. PH خاک خنثی و یا کمی قلیایی را بهتر تحمل می‌کند. درختان را اگر در فصل میوه دهی آبیاری کافی نمایند محصول بهتری خواهند داد و برای درخت سودمند خواهد بود.

مناسب‌ترین دما جهت رشد درخت کنار در دمای بین ۳۵-۲۵ درجه سانتی‌گراد است و در دمای بالاتر از این تشکیل میوه کاهش می‌یابد. کنار به‌خوبی تا ارتفاع ۸۰۰ متر از سطح دریا رشد می‌کند. درجه حرارت‌های زیر صفر و یخبندان باعث آسیب رسیدن به شاخه‌های جوان و میوه‌های در حال توسعه می‌شود و باعث کاهش قابل‌توجه محصول و کاهش میزان رشد درخت می‌گردد. گونه‌های کنار گرمادوست بوده، برای مناطق گرم‌تر بسیار مناسب هستند. درختان کنار به‌راحتی وزش بادهای سنگین را تحمل می‌نمایند و در اغلب موارد از آن‌ها به‌عنوان بادشکن استفاده می‌شود. کنار درختی است که مقاوم به خشکی می‌باشد و ریشه‌های عمیق آن درخت را قادر می‌سازد تا در شرایط استرس رطوبتی شدید و حتی در زمانی که خاک سطحی کاملاً خشک شود زنده بماند. گونه Ziziphus Nummularia حتی در مناطق دارای بارندگی سالانه کمتر از ۱۰۰ میلی‌متر در سطح وسیعی گسترش یافته است. کنار درختی است که تحمل به آلودگی کِنار جاده‌ها را دارد و یا حتی بعد از آتش‌سوزی، اکثر گیاهان کنار در طول سه ماه جوانه می‌زنند. کنار به خاطر سیستم ریشه قوی و گسترده آن می‌تواند در خاک‌های ضعیف و غیر حاصلخیز که برای درختان میوه و سایر محصولات زراعی مناسب نیست کشت شود. خاک‌های خنثی یا کمی قلیایی جهت رشد و تولید کنار بسیار مناسب هستند. درختان کنار تا EC حدود ۶/۱۸ دسی زیمنس بر متر قادر به ادامه حیات است.

مراحل احداث باغ کنار

۱ ـ جهت احداث باغ کنار می‌بایست آب‌وهوای منطقه، خاک و آب آن منطقه را موردبررسی قرار دهیم و سپس رقم تجاری سازگار با شرایط آب و هوایی منطقه و عملکرد بالا و کیفیت بازارپسندی مطلوب که از نکات کلیدی در احداث باغ کنار می‌باشد را موردتوجه قرار دهیم.

۲ ـ تهیه بستر کاشت که شامل: شخم عمیق و دو بار دیسک عمود بر هم و ماله‌کشی است با استفاده از دوربین نقشه برداری که نقاط گوده‌ها مشخص گردیده را انجام می‌دهیم.

۳ ـ سیستم کاشت مربعی جهت احداث باغ کنار توصیه می‌شود.

۴ ـ فواصل کشت بسته به شرایط آب و هوایی و رقم کنار متفاوت است که معمولاً فاصله بین درختان از ۷×۶ تا ۸×۷ متر در مناطق مختلف متفاوت است.

۵ ـ ابعاد گوده‌ها پس از پیاده کردن نقشه کاشت با ابعاد ۶۰×۶۰×۶۰ تهیه می‌شوند.

۶ ـ زمان و نحوه پر کردن گوده‌ها: پر کردن گوده‌ها معمولاً حدود یک ماه قبل از زمان کاشت انجام می‌شود، جهت پر کردن چاله‌ها خاک سطحی با ۲۰ کیلوگرم کود حیوانی مخلوط می‌گردد و ۵ گرم سم کلروپیریفوس جهت حفاظت در برابر موریانه نیز با خاک مخلوط می‌گردد و بعد از اینکه خاک به‌خوبی نشست کرد کشت انجام می‌شود و نهال‌ها بلافاصله آبیاری می‌گردند و آبیاری هر ۲ یا ۳ روز برای دو ماه اول بعد از کاشت توصیه می‌گردد.

تکثیر درخت کنار: روش‌های تکثیر به‌صورت جنسی (بذر) ـ غیرجنسی ـ قلمه ـ پیوند است که رایج‌ترین شیوه در کنار استفاده از پیوند جوانه می‌باشد.

تولید پایه: ساده‌ترین و ارزان‌ترین روش تولید پایه بذری جهت پیوند استفاده از بذور رسیده کنار است که بیشترین درصد سبز شدن بذور در زمانی می‌باشد که پس از خارج کردن از میوه به مدت ۲-۱۲ ماه در محیط مناسب انبار شوند.

نهال‌های بذری گونه‌های زیر به‌عنوان پایه برای کنار مورداستفاده قرار می‌گیرند:

Ziziphus Spina-christi

Ziziphus numularia

Ziziphus Mauritana

Ziziphus Xylopyrus

Ziziphus Joazeiro

که در ایران معمولاً از پایه‌های Z.spina-christi و Z.Mauritana استفاده می‌شود.

تکثیر به‌وسیله بذر کنار

بذر باید از ارقام مرغوب انتخاب شود، بذر مناسب باید از نظر کیفیت مطلوب، از نظر اندازه قابل‌ملاحظه و درشت باشد، طعم و مزه خوب داشته باشد. نسبت گوشت به هسته زیاد باشد. تحمل گیاه نیز زیاد باشد. میوه‌ها باید کاملاً رسیده باشند، حدود ۵۰ تا ۷۰% میوه‌هایی که ریزش می‌کنند بذر زنده و قابل رویش نیستند. هسته‌ها را می‌توان در محلول ۱۷ تا ۱۸% نمک قرارداد. در این حالت بذرهایی را که شناور می‌شوند باید جدا کرده و دور ریخته شود می‌توان پوسته سخت بذرها را با استفاده از وسایل گوناگون شکسته و یا در آن‌ها ترک ایجاد کرد که در این صورت در مدت یک هفته بذور کاشته شده سبز می‌شوند ولی در غیر این صورت ممکن است ۳ تا ۴ هفته وقت برای سبز شدن آن‌ها نیاز باشد.

هدف از کاشت بذرهای مناسب به‌منظور تهیه کردن پایه برای انجام عملیات پیوند است. بذرها را مستقیماً می‌توان در زمین اصلی کاشت تا از عملیات جابجایی نشاءها خودداری شود و یا اینکه بذرها را در خزانه روی ردیف‌هایی با فواصل ۶۰ سانتی‌متر از یکدیگر و ۲۳ سانتی‌متر روی ردیف‌ها کشت می‌کنند. همچنین بذرها را می‌توان در کیسه‌های پلاستیکی نیز کشت کرد کاشت بذر در گلدان‌های ۲۳ × ۲۸ سانتی‌متری نیز موفقیت‌آمیز بوده است. پس از ۳ تا ۴ ماه قطر پایه‌ها به حدود ۱۲ میلی‌متر می‌رسد که مناسب برای انجام عملیات پیوند می‌باشد.

عوامل مؤثر بر جوانه‌زنی بذر

۱-قوه نامیه: بذور میوه‌های ریزش کرده دارای جوانه‌زنی ضعیفی می‌باشند. این بذور در محلول ۱۸-۱۵ درصد آب نمک شناور مانده و قابل جداسازی می‌باشند. شرایط نگهداری بذر تأثیر بسیار زیادی بر میزان جوانه‌زنی بذور دارد و نگهداری در شرایط دمای پائین ۵/۴ درجه سانتی‌گراد در پاکت‌های پلاستیکی سوراخ‌دار باعث حفظ قوه نامیه به مدت طولانی می‌گردد.

۲ ـ تیماردهی بذور: بذور کنار فقط پس از یک دوره پس‌رسی جوانه خواهند زد. یک یا دو ماه پس از استخراج جوانه‌زنی افزایش پیدا می‌کند و بذور یک‌ساله جوانه‌زنی بهتری دارند. حذف اندوکارپ و خیساندن هسته در آب باعث بهبود جوانه‌زنی بذر می‌شود. جوانه‌زنی بذور استخراج شده توسط شکستن هسته در عرض یک هفته آغاز می‌گردد؛ اما بذور سالم پس از ۴-۳ هفته بعد از کشت شروع به جوانه‌زنی می‌کنند، نهال‌هایی که از طریق کشت بذر تولید شده قوی‌تر و زودتر به ضخامت قابل پیوند می‌رسند.

۳ ـ تیمار با تنظیم کننده‌های رشد: خیساندن بذور کنار در محلول جیبرلیک اسید به غلظت ۱۰۰ پی پی ام جوانه‌زنی را افزایش می‌دهد.

۴ ـ دما: حداکثر جوانه‌زنی بذور در دمای ۳۰ درجه سانتی‌گراد است و بهترین فصل کشت بذور در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری در فصل بهار تا اوایل تابستان می‌باشد. جوانه‌زنی در دمای پائین تر از ۲۵ درجه و بالاتر از ۳۵ درجه کاهش می‌یابد.

۵ ـ محیط کشت: مخلوطی از ماسه ـ رس و مواد آلی پوسیده به نسبت مساوی جهت تولید نهال مناسب می‌باشد. شوری در محیط کشت باعث تأخیر یا ممانعت از جوانه‌زنی بذور کنار می‌گردد (کود حیوانی تابستانه به دلیل تغذیه از علف‌های شور، شور است و کود حیوانی زمستانه بهترین کود می‌باشد).

پیوند: پیوند متداول‌ترین روش تکثیر تجاری کنار است. پیوند جوانه به دلیل درصد موفقیت بیشتر و آسان بودن متداول‌تر می‌باشد. از بین روش‌های پیوند جوانه پیوند پوستی به‌ویژه T معکوس و پیوند وصله‌ای از درصد گیرایی بالایی برخوردار است.

پایه پیوندک: معمولاً در حد قطر یک مداد باشد.

تهیه پیوندک: مناسب‌ترین پیوندک در کنار شاخه‌های فصل جاری رسیده باشد پیوندک را می‌توان در دوره رشد فعال درخت و در اواسط بهار یا اواخر تابستان تهیه نمود. جوانه شاخه‌های گل دهنده، جوانه‌های نابالغ و توسعه نیافته بخش بالایی شاخساره های جدید و جوانه‌های خیلی رسیده برای پیوند مناسب نمی‌باشند. پیوندک از جوانه‌های قسمت میانی، شاخساره های جدید انتخاب می‌شود.

نحوه نقل‌وانتقال پیوندک: شاخه‌ها درصورتی‌که تحت شرایط تهویه شده در پارچه‌های کنفی مرطوب پیچانده شود قوه نامیه خود را به مدت ۴-۳ روز حفظ خواهد کرد.

زمان پیوند: بهترین زمان پیوند زدن موفقیت‌آمیز در طول دوره رشد فعال است. دوره رشد فعال از طریق جدا شدن آسان و واضح پوست از چوب هم در پایه و هم در پیوندک مشخص می‌گردد. حداکثر گیرایی جوانه ۸۷ تا ۸۰ درصد در دمای محیطی ۳۰ تا ۳۴ درجه سانتی‌گراد و در رطوبت نسبی ۴۵ تا ۵/۷۳ درصد مشاهده شده است. گیرایی جوانه در رطوبت نسبی پائین تر از ۳۶ درصد و دمای کمتر از ۲۰-۵/۱۸ درجه سانتی‌گراد کاهش می‌یابد.

پیوند جوانه: مناسب‌ترین زمان پیوند شهریور و مهر است و مناسب‌ترین روش پیوند T معکوس می‌باشد که بهترین جوانه پیوندک معمولاً با ارتفاع ۵/۱ سانتیمتر است. پیوند جوانه تا حد امکان باید نزدیک به سطح زمین زده شود تا منطقه ظهور نرک­ها را از ناحیه پایه پیوند به حداقل برساند، فاصله تا خاک معمولاً ۲۰-۳۰ سانتیمتر است. قبل از عملیات پیوند در زمین اصلی پایه‌های بذری باید از ارتفاع ۵۰-۴۵ سانتیمتری سر برداری شود. نهال‌های پیوندی تهیه شده در کیسه‌های پلاستیکی حدود ۳۰ روز پس از پیوند زدن آماده انتقال می‌باشند.

سرشاخه کاری: درختان غیر مثمر و کم بازده و مسن کنار را می‌توان از طریق سرشاخه کاری با استفاده از پیوندک ارقام مطلوب بارده نمود، درختان موردنظر از ارتفاع یک متری کلیه شاخه‌های درخت را قطع می‌کنیم و وقتی که جوانه جدید شروع به رشد کرد روی یکی از آن‌ها که شاخه بهتری است عملیات پیوند انجام می‌دهیم و بقیه را قطع می‌کنیم.

زمان کاشت نهال کنار: نهال بذری یا نهال‌های پیوندی کنار را در فصل بهار یا پائیز می‌توان کشت نمود، در مناطق خشک هم‌زمان با آغاز دوره بارندگی است.

آبیاری پس از کشت: نهال‌ها بلافاصله پس از کشت آبیاری باید گردد، آبیاری معمولاً با فواصل ۲ یا ۳ روز برای دو ماه اول بعد از کاشت توصیه می‌گردد.

پوشش و حفاظت از نهال‌ها: به‌منظور حفاظت از سرما و گرما و همچنین جلوگیری از خسارت حیوانات پوشش نهال‌ها با استفاده از برگ‌های سالم نخل توصیه می‌شود.

تربیت و هرس کنار: تربیت کنار در مهروموم‌های اول و تشکیل یک پایه قوی بسیار ضروری است، در سال اول ایجاد یک تنه مستقیم تا ارتفاع ۱۰۰-۸۰ سانتیمتر لازم است. میوه کنار بر روی شاخساره های سال جاری تشکیل می‌گردد، لذا با عملیات هرس، درخت را وادار به شاخه‌های جدید نموده و از این طریق می‌توان محصول بیشتری داشت. حذف شاخه‌های ضعیف و بیمار و شکسته جهت رشد جدید ضرورت دارد.

زمان هرس: زمان هرس کنار در مناطق مختلف متفاوت است. بهترین زمان هرس در اردیبهشت ماه بعد از برداشت محصول و قبل از خواب می‌باشد.

تغذیه و کود دهی کنار: درختان بارور کنار نیاز به ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ گرم ازت و ۴۰۰ تا ۸۰۰ گرم فسفر و ۱۰۰ تا ۲۰۰ گرم پتاسیم در هر درخت با توجه به سن و شرایط خاک و آب‌وهوای منطقه دارند، زمان مصرف کود حیوانی و فسفر حدود ۳۰ روز بعد از هرس هست. کود ازته را باید طی ۳ مرحله و به ترتیب ۳۰-۹۰-۱۵۰ روز بعد از عملیات هرس مصرف شود. کود پتاس با توجه به شرایط خاک می‌بایست مصرف شود. معمولاً کود آلی ۳۰-۲۰ کیلوگرم به ازاء هر درخت و یا ۲۰-۳۰ تن در هکتار مصرف می‌شود و N.P.K بر اساس آزمون خاک انجام می‌گیرد. کنار معمولاً به مواد آلی واکنش بهتری دارد. در نتیجه بهتر است از مواد آلی استفاده کنیم. کود پایه بهتر است قبل از گل‌دهی صورت گیرد. محلول‌پاشی با کود اوره افزایش میوه و عمر ماندگاری آن را افزایش می‌دهد. بهترین زمان محلول‌پاشی با اوره با غلظت ۲- ۱ درصد پس از میوه نشینی می‌باشد.

آبیاری: هرچند که کنار درختی مقاوم به خشکی است؛ اما آب از عوامل مهم تعیین‌کننده میزان باردهی و کیفیت محصول در مناطق خشک‌سالی باشد با شروع فصل بارندگی کنار شروع به رشد رویشی می‌کند که بیشترین نیاز آبی کنار در مرحله میوه دهی (آبان و آذر) می‌باشد. در مرحله شکوفه دهی عملیات آبیاری باید متوقف گردد زیرا گل‌ها ریزش می‌کنند، با این وجود ماهی یک‌بار آبیاری سبب افزایش اندازه میوه‌ها و کیفیت آن‌ها می‌گردد.

حفظ رطوبت: کنترل علف‌های هرز و استفاده از مالچ مانند برگ خشک درخت ـ گراس ها ـ خاک اره ـ پوشش‌های پلاستیکی و ماسه می‌تواند در حفظ رطوبت مؤثر باشند.

کنترل علف‌های هرز: معمولاً با روش‌ها مکانیکی یا دستی انجام می‌گردد. شخم زدن بین درختان بلافاصله پس از هرس در فصل تابستان باعث می‌شود که خاک در معرض نور خورشید قرار گرفته و باعث کشته شدن حشرات و آفات و همچنین باعث نفوذ آب باران به درون خاک شود و در زمانی که بذور علف‌های هرز جوانه زدند بلافاصله پس از ظهور علف‌های هرز شخم زدن صورت گیرد، علف‌کش‌ها نیز جهت کنترل علف‌های هرز می‌توانند مورداستفاده قرار گیرند.

ریزش میوه: از زمان تشکیل میوه تا حدود ۲ ماه پس از آن ریزش میوه در کنار اتفاق می‌افتد که به علت عدم گرده افشانی یا تحلیل رفتن تخمدان ـ خسارت ناشی از آفات و بیماری‌ها ـ کاهش شدید رطوبت هوا و یا بالا و پائین رفتن دما باشد. کاربرد مواد تنظیم‌کننده رشد از قبیل ۵-T و ۴ و ۲ با غلظت ۵۰ – ۱۰ قسمت در میلیون D – ۴ و ۲ با غلظت ۱۰ تا ۲۰ قسمت در میلیون و NAA با غلظت ۵۰-۱۰ قسمت در میلیون تا اندازه‌ای ریزش میوه را کاهش می‌دهد.

آفات و بیماری‌های کنار

۱ ـ مگس سفید کنار (Acaudaleyrodes rachipora singh)

مگس سفید کنار در هر دو دوره میوه دهی و در تمام طول سال بر روی قسمت‌های رویشی درخت کنار به‌خصوص برگ‌ها فعال است. برای مبارزه با این آفت کاربرد سم اکتیلیک ۵۰ درصد به نسبت یک در هزار و در موقع ظهور حشرات کامل توصیه می‌گردد.

۲ ـ شپشک کنار (Parlatoria crypta)

شپشک کنار در قسمت‌های مختلف برگ به فراوانی ملاحظه می‌شود. شپشک کنار در مناطقی که کنار در بین درختان مرکبات کاشته شده مشاهده می‌شود سم‌پاشی با حشره‌کش دیازینون در آلودگی‌های جدید توصیه می‌گردد.

۳ ـ کرم برگ‌خوار کنار (Euzopherasp. Nearbigella)

این آفت به درون بافت برگ نفوذ کرده و بین دو لایه از بافت مزوفیل برگ به‌صورت مینوز تغذیه می‌کند و در اثر تغذیه کانال‌های مارپیچ مخصوصی ایجاد می‌کند. این آفت را می‌توان با سموم تماسی نفوذی در مراحل اولیه بروز آلودی کنترل کرد.

۴ ـ موریانه (Microcerotermes diaversus)

این آفت به درختان ضعیف کنار حمله می‌کند و در خاک‌های شنی شدت آن بیشتر است. تغذیه و آبیاری مناسب درختان باعث افزایش مقاومت درخت می‌گردد و شخم باغات کنار در اوایل بهار و پائیز موجب کاهش خسارت آفت می‌گردد.

۵ ـ مگس سفید (Carpomyia Vesuviana)

خسارت آفت توسط مرحله لاروی و از زمان تشکیل میوه شروع می‌شود. لاروها با تغذیه از میوه باعث فساد و ریزش میوه‌ها می‌شوند. جهت کنترل آفت شخم عمیق باغ در تابستان جهت از بین بردن شفیره‌ها ـ جمع‌آوری و از بین بردن میوه‌های آلوده است. سم‌پاشی شامل سه مرحله با حشره‌کش مونوکروتوفوس ۰۳/ درصد زمانی که میوه‌ها به اندازه نخود باشد، مرحله دوم ۱۵ روز بعد از مرحله اول با مالاتیون ۰۵/ درصد و مرحله سوم ۱۵ روز بعد از مرحله دوم با کارباریل ۱/۰ درصد پیشنهاد می‌گردد.

بیماری‌ها: سفید پودری کنار: بر اثر درجه حرارت پائین و ابری بودن هوا (رطوبت نسبی بالا) باعث شیوع این بیماری می‌گردد که با محلول‌پاشی با قارچ‌کش دینوکاپ به غلظت ۲/۰ درصد جهت کنترل بیماری توصیه می‌گردد.

روش‌های برداشت: برداشت میوه کنار به روش دستی و با تکاندن یا ضربه زدن به شاخه‌های درخت انجام می‌شود. برداشت میوه‌ها همراه با دمگل، عمر انبارداری آن‌ها را افزایش می‌دهد. برداشت میوه‌ها در چندین مرحله صورت می‌گیرد چون میوه‌ها به‌طور هم‌زمان به مرحله بلوغ نمی‌رسند. در یک فصل برداشت معمولاً ۴ تا ۵ مرحله برداشت میوه انجام می‌شود. درختان کنار پیوندی در مناطق گرمسیری در سال دوم تولید میوه می‌نمایند، به‌طورکلی در مناطق نیمه خشک و نیمه گرمسیری در باغ‌های تحت آبیاری مطلوب میزان محصول در درخت ۲۰۰-۸۰ کیلوگرم می‌باشد.

انبارداری: میوه‌های کنار را پس از برداشت تا زمان عرضه به بازار می‌توان در دمای معمولی ۳۵-۲۵ درجه سانتی‌گراد نگهداری کرد. بهتر است که میوه‌ها در وسایلی مانند گونی و کیسه‌های پلاستیکی سوراخ‌دار ـ کیسه‌های پارچه‌ای و درون جعبه‌های میوه انبار شوند. با توجه به نوع رقم و شرایط انبار میوه‌ها می‌توانند برای مدت ۴ تا ۱۵ روز بدون تغییر کیفیت، طعم و بو نگهداری شوند. عمر نگهداری میوه‌ها را می‌توان با انبار کردن در اتاقک‌های خنک دوجداره طولانی‌تر نمود.

خواص

میوه: میوه کنار غنی از مواد قندی و ویتامین‌ها (A, B, C) و غنی از مواد معدنی به‌ویژه فسفر، کلسیم و آهن است. از میوه کنار محصولاتی همچون آب میوه کنار، شکلات کنار، شربت کنار، مربای میوه کنار، میوه خشک شده تهیه می‌کنند. میوه نارس آن قابض و نفاخ و رسیده آن دیرهضم و خوردن دویست گرم آن مسهل صفرا از معده و روده هاست و حرارت را کاهش می‌دهد. خوردن میوه رسیده ترش آن بازکننده گرفتگی‌های مجاری و کشنده کرم معده و روده است. برای سردمزاجان مضر است و باید با سکنجبین خورده شود. سرخ‌کرده و بوداده میوه کنار خیلی قابض است و برای اسهال و زخم روده و تب‌های گرم مناسب است. دانه پخته آن قابض است. ضماد کوبیده آن برای شکستگی اعضاء و تقویت آن‌ها مفید است. اگر دانه پخته آن را تا حدی که غلیظ شود بپزند و به اعضاء بدن بمالند، برای رفع سستی بدن مفید است.

برگ: ضماد برگ کنار و شستن بدن در حمام با برگ کنار برای زخم‌ها، پاک کردن چرک بدن، تقویت موی سر، جلوگیری از ریزش مو و تقویت اعصاب بسیار مفید است. از برگ کنار برای ضدعفونی و تحمل بدن در درجه حرارت بالا و کاهش تبخیر پوست استفاده می‌شود. عصاره سدر به‌ویژه در مورد بیماری‌های قارچی پوست اثر ضد قارچی دارد. در تولید ابریشم نیز می‌توان از برگ‌های کنار برای تغذیه کرم ابریشم استفاده کرد.

ریشه: خوردن آب جوشانده و پخته ریشه مغذی و مفید است، حدود ۲۰۰ گرم ریشه را بیرون آورده، تمیز کرده و پوست آن را خراش داده و در آب ریخته و می‌جوشانند تا عصاره ریشه بیرون آید تا آب آن سرخ رنگ شود. پس از صاف کردن عصاره آن را می نوشند. عصاره ریشه برای چاق شدن بدن و درخشندگی رنگ چهره سودمند است.

صمغ: صمغ پخته این درختان به‌منظور رفع شوره و خارش سر استفاده می‌شود.

گل: زنبورعسل از گل گونه‌های مختلف کنار تغذیه می‌کند. از درخت کنار جهت جنگل‌کاری و بیابان‌زدایی، حصار و بادشکن استفاده می‌شود.

وزن	20 گرم
نام فارسی	کنار
نام علمی	Ziziphus spina – cristi
خانواده	مخروطیان (Rhamnaceae)