بذر طالبی سمسوری

طالبی با نام علمی Cucumis Melo Var.Cantalupensis مانند بقیه گیاهان خانواده Cucurbitaceae طالب آب‌وهوای گرم و آفتابی است. آنها گیاهان یک‌ساله‌اند و احتیاج به فصل رشد طولانی دارند. طالبی بومی آسیا و به‌احتمال‌زیاد ایران است. طالبی در مناطقی کاشته می‌شود که بین آخرین سرمای بهاره و او بین سرمای پاییزه حدود 140 روز فاصله باشد. هوای مرطوب مناسب رشد آن‌ها نیست و میوه آن‌ها در این نوع هوا شیرین نمی‌شود ضمن اینکه هوای مرطوب در آن‌ها موجب اشاعه بیماری‌های قارچی می‌شود. هوای گرم و خشک باعث شیرین‌تر شدن میوه در این گیاه می‌گردد. همین‌طور هوای ابری مناسب رشد خربزه نیست. این گیاه یک‌پایه بوده و گل‌های نر و ماده از هم جدا و حشرات در گرده‌افشانی آن‌ها نقش دارند. طالبی سمسوری یا Magenta Melon شبیه یک توپ گرد بوده و دارای یک گوشت نارنجی و آناناسی و شیرین‌مزه است. پوست آن نازک و دارای عطر دل‌نشینی بوده و رنگ پوست آن سفید و دارای شیارهای موازی و سبز است. هرچه رنگ آن زرد روشن‌تر باشد رسیده‌تر و شیرین‌تر است. این رقم زودرس و شیرین بوده و کامل مناسب و سازگار با آب‌وهوای ایران تولید شده است.

ویژگی‌ها

 پوشش دهی برگی عالی که از آفتاب‌سوختگی میوه جلوگیری می‌کند.

 میوه‌ای گرد شکل همراه با رگه‌های جذاب.

 حفره تخم نسبتاً کوچک همراه با گوشتی سفت.

 میوه دهی بالا همراه با بوته‌ای قوی.

 میان‌رس است (حدود 95 تا 105 روز بعد از کاشت).

 توربندی مناسبی دارد.

 بسیار شیرین و مطبوع است

خاک

هرچند که خربزه در طیف وسیعی از انواع خاک‌ها کشت می‌شود ولی تنها در خاک‌های حاصلخیز که دارای مواد غذایی آلی و معدنی کافی باشند بهترین نتیجه را می‌دهند. بهترین زمین برای کاشت این گیاه خاک‌های شنی و سبک با pH بین 5/5 تا 7 است. در کشت باید به این نکته توجه کرد که خربزه در زمین‌های سنگین و رسی رشد خوبی ندارد و باید کمی هوموسی و دارای مواد آلی باشد. خربزه از جمله صیفی‌هایی است که مواد غذایی زیادی از زمین جذب می‌کند، به همین دلیل استفاده از کودهای شیمیایی کامل ازت فسفر و پتاسیم توصیه می‌شود.

نور

نور کامل و آفتاب مستقیم برای این گیاه مناسب است. هوای ابری و بارانی در موقع رسیدن میوه باعث می‌شود که خربزه طعم مطبوع و کیفیت لازم را پیدا نکند.

آبیاری

صرف‌نظر از اینکه در باغچه یا در گلدان می‌کارید همیشه خاک آن را باید مرطوب نگهدارید. مخصوصاً زمانی که گیاه در حال رشد است باید همیشه خاک آن خیس باشد. البته باید گلدان و یا خاک باغچه شما زهکشی مناسبی داشته باشد زیرا که آبیاری زیاد نیز موجب گندیدن گیاه می‌شود.

کاشت

کشت خربزه به‌صورت مستقیم صورت می‌گیرد به خاطر اینکه ریشه‌های آن حساس به جابه‌جایی است. در مناطق معتدل بذر آن را مستقیماً در اواخر یا اواسط بهار در محل اصلی می‌کارند و در مناطق گرمسیر بذر آن در اواسط زمستان کاشته می‌شود. آب‌وهوای مناسب برای خربزه یک فصل نسبتاً طولانی عاری از یخبندان همراه با نور فراوان و حرارت هوای خشک و رطوبت کافی خاک است. کشت طالبی مانند بقیه گیاهان هم‌خانواده به‌صورت جوی پشته و کپه‌ای و به روش نمکاری است. تعداد 3 الی 5 بذر خیس‌خورده در هر کپه کاشته می‌شود. بعد از سبز شدن تعداد بوته‌ها به 2 یا 3 و گاهی به یک بوته کاهش داده می‌شود و این زمانی است که بوته 4 برگی شده باشد فاصله بین دو بته حدود 60 تا 100 سانتی‌متر و فاصله دو خط کشت بین 2 تا 3 متر است. برای داشتن محصولی زودرس یا در مناطقی که دوره رشد کوتاه است می‌توان در گلخانه یا شاسی داخل گلدان‌های جیفی پات اقدام به کشت کرد و در زمان مناسب بوته‌های آماده‌شده در جیفی پات را به محل اصلی منتقل نمود. مقاوم کردن بوته‌ها قبل از انتقال به محل اصلی الزامی است.

داشت

مراقبت‌های لازم پس از کاشت نشاء عبارت‌اند از آبیاری، دفع علف‌های هرز و سله شکنی است. پس از کشت آبیاری اهمیت زیادی دارد. به‌طوری‌که یک دوره خشکی شدید باعث ریزش گل‌ها و میوه‌ها می‌شود. پس از انتقال نشا باید ابتدا روزانه آبیاری صورت گیرد و پس از آن بسته به نوع خاک و شرایط آب و هوایی هر 7 روز یک‌بار باید آبیاری انجام گیرد.

برداشت

زمان برداشت به عوامل مختلفی بستگی دارد، این گیاه گونه‌های زودرس، میان‌رس و دیررسی دارد. لذا موقع برداشت آن‌ها به نوع واریته هم بستگی دارد. از دیگر عوامل زمان برداشت فاصله تا بازار مصرف است. اگر بازار نزدیک باشد بهتر است دیرتر برداشت شود تا شیرین‌تر شود و کامل برسد ولی درصورت دوری بازار مصرف توصیه می‌شود زودتر برداشت شود چون میوه‌های رسیده شدید در هنگام جابجایی آسیب می‌بیند.

خواص طالبی

طالبی یکی از بهترین منابع ویتامین آ است و مملو از بتاکاروتن بوده که در بدن تبدیل به ویتامین آ می‌شود. بتاکاروتن یک آنتی‌اکسیدان بسیار عالی است که از سرطان پیشگیری می‌کند، کلسترول را کاهش می‌دهد و درصد بیماری‌های قلب و عروق را به طرز چشمگیری کم می‌کند. این ویتامین در بهبود بینایی و حفظ سلامت و طراوت پوست، نقش ارزنده‌ای دارد. به‌علاوه بتاکاروتن بالای طالبی، مانع بروز آب مروارید در سالمندان می‌شود. طالبی همچنین حاوی ویتامین ث و علاوه بر آن، مواد مغذی دیگری مثل پتاسیم، اسید فولیک، فیبر، منیزیم، ید و ویتامین‌های ب 6 است. وجود مجموعه‌ای از ویتامین‌ها به‌خصوص ویتامین‌های گروه ب در این میوه، آن را به ماده‌ای بسیار خوب برای تنظیم متابولیسم در بدن تبدیل کرده و ازاین‌رو میوه‌ای بسیار مفید برای افزایش وزن کودکان و نوجوانان و افراد لاغر است.

طالبی میوه‌ای خنک و اشتهاآور است و به دلیل دارا بودن درصد بالای آب، فیبر و مواد معدنی مناسب، ادرارآور و ملین است. مصرف این میوه همچنین به افرادی که از کم‌خونی رنج می‌برند توصیه می‌شود. مطالعات نشان داده است که افرادی که از آسم رنج می‌برند در صورت استفاده از میوه‌هایی که خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالایی دارند، کمتر دچار حملات تنفسی می‌شوند. ازاین‌رو مصرف طالبی برای کسانی که سل ریوی دارند، مفید است. طالبی و گرمک به دلیل دارا بودن مقدار زیادی فیبر برای کسانی که از یبوست رنج می‌برند، مفید است. همچنین میوه‌هایی که پتاسیم بالایی دارند نظیر طالبی، موز، سیب و… از بروز نارسایی قلبی جلوگیری کرده و در صورت بروز، از شدت آن می‌کاهند. ازآنجاکه کلسترول، فشارخون و هموسیستیئن بالا، زمینه‌ساز بروز بیماری‌های قلبی هستند، مصرف طالبی به دلیل دارا بودن مواد مغذی برای کنترل این سه فاکتور مفید است و در سلامت قلب نقش کارآمدی دارد. البته افرادی که از بیماری قند رنج می‌برند در مصرف طالبی باید جانب احتیاط را رعایت کنند. همچنین دانشمندان با تحقیق بر پوست میوه‌هایی مثل خربزه و طالبی دریافته‌اند که پوست این میوه‌ها می‌تواند منبعی برای مسمومیت غذایی باشد؛ ازاین‌رو شستن کامل میوه‌ها بسیار توصیه می‌شود.