بذر گل حنا الوان

گل حَنا (Impatiens walleriana) که با عنوان buzzy lizzy یا balsam نیز شناخته می‌شود دارای گونه های مختلفی می باشد که امروزه گل‌های حنا با رنگها و شکلهای مختلف به صورت پر گل و پنج گلبرگ و همچنین به صورت هیبرید و تک رنگ و برگهای سبز یا ابلق توسط اصلاح نباتات تولید شده است. نام یک گونه از سرده Impatiens است که در شرق آفریقا از کنیا تا موزامبیک می‌روید. گل های حنا با ۵ گلبرگ به قطر ۲ تا ۵ سانتی متر بوده و ارتفاع بوته معمولاً بین ۲۰ تا ۵۰ سانتی متر دیده می شود و برگهای ۳ تا ۱۲ سانتی‌متری دارد. گل‌های این گیاه از پنج گلبرگ پنج سانتی‌متری تشکیل شده و بعضی از گونه ها خارهای یک سانتی‌متری دارند.

یکی از نام هایی که گل حنا با آن شناخته می شود نام touch-me-not به معنای به من دست نزن می باشد، در برخی شهرهای آذربایجان  آن را سولماز می نامند که به معنای نامیرا بوده که دیل نام گذاری آن همیشه به گل بودن گیاه است.گل حنا با گونه های مختلفی که دارد یکی از گلهای محبوب برای کاشت در پارک ها و باغ ها در سراسر جهان است.گل حنا باید از تابش آفتاب شدید دور باشد یا اگر در آفتاب شدید قرار دارد باید به طور منظم آبیاری شود و خاک خشک نشود در صورتی که گیاه آب کافی نداشته باشد در زیر نور شدید آفتاب دوام نمی آورد.گل حنا را علاوه بر کاشت در باغچه میتوان در گلدان های آویز کاشت، گلدان های زیبایی را به وجود می آورد.

کاشت

تکثیر از طریق بذر و قلمه زنی راه های رایج تکثیر گل حنا می باشد، ساقه های جوان دارای برگ به راحتی درون آب جوانه می زنند.اولین قدم برای کاشت بذر گیاهان زینتی انتخاب خاک مناسب می باشد، برخی از خاک های باغچه ممکن است مانع سبز شدن بذر و مرگ جوانه بشود.بهترین ترکیب خاک برای کاشت این بذر شامل :  ۳۰ درصد کوکوپیت + ۵۰ درصد پیت ماس یا ورمی کمپوست + ۲۰ درصد پرلیت دانه ریز. ابتدا بذر ها را داخل آب ولرم بریزید تا به مدت چند ساعت خیس بخورند .( حداقل ۳ تا ۱۰ ساعت ) این عمل باعث شده تا پوست خارجی بذرها نرم و شکسته شود و جوانه زنی تسریع شود. بذرها به طور طبیعی بعد از این مدت باید ته طرف بروند.

بذر گل را نشاء کنیم یا مستقیم بکاریم؟

برای اینکه تصمیم بگیریم بذرها را نشاء کنیم یا مستقیم بکاریم باید چند نکته را مد نظر داشته باشیم:

۱٫ در چه فصلی قرار داریم؟ اگر هوا هنوز سرد است باید اقدام به نشاء کردن در محیطی گرم همانند منزل یا گلخانه کنیم و بعد از اتمام سرما به محل اصلی کاشت در فضای باز (باغچه یا باغ) منتقل کنیم، اگر نه در فصل گرم سال هستیم میتوانید به راحتی در فضای باز اقدام به کاشت مستقیم در گلدان و باغچه کنیم.

۲٫ قصد کاشت در گلدان دارید یا باغچه؟ در صورتی که میخواهید اقدام به کاشت در گلدان کنید کاشت مستقیم مناسب است ولی برای کاشت در باغچه و برای اینکه فواصل کاشت منظم باشد نشاء کردن بذرها توصیه می شود. بذر ها را میتوانید در گلدان یا سینی نشاء و یا حتی لیوان های یکبار مصرف نشا کنید یا اینکه مستقیم در محل اصلی بکارید، نشاء کردن نسبت به کاشت مستقیم مزایای بیشتری دارد.

نشاء کردن بذر

ظرف کشت خود (لیوان یکبار مصرف یا سینی نشاء) را با خاک مورد نظر پر کنید، سپس اقدام به آبیاری کنید تا آب از انتهای ظرف کشت خارج شود و خاک نشست کند.سپس سوراخی ریز به عمق ۰٫۵ تا ۱ سانتی متر ایجاد کنید و یک یا دو عدد بذر را داخل آن قرار دهید و سپس با خاک ورمی کمپوست روی بذر ها بریزید، البته میتوانید از همان ترکیب خاک نیز بر روی بذر بریزید ولی استفاده از کمپوست باعث به وجود آمدن نشاء هایی قوی تر می شود.دمای ایده آل برای کاشت بذر ۱۵ تا ۲۵ درجه می باشد و نیاز به محیطی خیلی گرم ندارد.اکنون ظرف کاشت را به محیطی مناسب ببرید و با اسپری خوب آبیاری کنید تا آب به بذر ها برسد و خاک کاملاً مرطوب شود.تا قبل از جوانه زدن بذرها نباید اجازه دهید سطح خاک خشک شود، اگر ظرف کاشت را در مقابل آفتاب مستقیم قرار داده اید مشکلی نیست ولی باید بیشتر مراقب بود تا خاک رطوبتش را از دست ندهد، چون بذر در عمق کمی کاشته شده که به سرعت ممکن است در مقابل آفتاب خشک شود و جوانه بمیرد.بعد از اینکه نشاء چهار برگه شد و رشد کافی کرد آنها را به گلدان اصلی یا باغچه منتقل کنید.

اگر میخواهید گلدان را در منزل نگه داری کنید حتماً باید محیطی پرنور را برایش درنظر بگیرید، پشت پنجره ی جنوبی با حداقل ۸ ساعت نور در روز ایده آل می باشد، اگر این شرایط را نمیتوانید فراهم کنید باید از نورهای کمکی (فلورسنت)  استفاده کنید برای این کار باید چراغ فلورسنت را در فاصله ی ۸ تا ۱۰ سانتی متری گیاه قرار دهید.

کاشت مستقیم در باغچه

برای کاشت مستقیم بذر اولین نکته که باید به آن توجه نمود دمای محیط کاشت می باشد، برای کاشت مستقیم در گلدان و در منزل در هر فصلی میتوان اقدام نمود ولی برای کاشت مستقیم در گلدان و فضای باز یا در باغچه باید بعد از گرم شدن هوا و اتمام سرما اقدام به کاشت بذر کرد.دمای محیط کاشت باید ۱۵ تا ۲۵ درجه باشد.ابتدا کود دامی پوسیده را بر روی بستر باغچه میریزیم و به عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر زیر و رو می کنیم تا مخلوط شود سپس اقدام به آبیاری مناسب می کنیم تا خاک کاملاً خیس شود بعد از گذشت چند ساعت از آبیاری بذر ها را با فاصله ی ۱۰ تا ۲۰ سانتی متر از یکدیگر در عمق ۲ تا ۳ سانتی متری قرار می دهیم و بر روی آن خاک قرار می دهیم.سپس به آرامی اقدام به آبیاری می کنیم به طوری که بذر ها جابجا نشود و منتظر سبز شدن آنها می مانیم.تا قبل از جوانه زنی خاک هرگز خشک نشود.

کاشت مستقیم در گلدان

برای کاشت مستقیم بذر در گلدان ابتدا مطمئن می شویم که ته گلدان سوراخ های مناسبی برای خروج آب اضافی دارد سپس به ارتفاع ۴ سانتی متر کف آن ماسه درشت میریزیم و سپس گلدان را با ترکیب خاکی که در بالا گفته شد پر میکنیم و خوب آبیاری میکنیم تا خاک نشست کند و آب از ته گلدان خارج شود.اکنون بذر ها را در عمق ۲ برابر طول بذر (حدوداً ۰٫۵ تا ۱ سانتی متر) و در فواصل ۵ تا ۱۰ سانتی متری می کاریم و روی آن را با کمپوست پوسیده یا همان ترکیب خاک اصلی پر می کنیم و به آرامی آبیاری می کنیم، بهتر است با افشانه یا اسپری آبیاری شود تا بذر ها جابجا نشود.تا قبل از جوانه زنی بذرها اجازه ندهید خاک خشک شود و همیشه مرطوب باشد، بعد از جوانه زنی بذرها باید گلدان در جای پر نور باشد .اگر اقدام به نگهداری گلدان در آپارتمان میکنید باید توجه نمود که میزان نور دریافتی روزانه ۷ تا ۸ ساعت باشد.آبیاری گیاه باید هر چند روز یک بار هنگامی که سطح خاک کمی خشک شد انجام شود.تا قبل از جوانه زنی بذر ها و در صورتی که هوا خیلی گرم نبود میتوانید گلدان را با مشما شفاف کاور کنید (بپوشانید) تا با بالا رفتن رطوبت و دما جوانه زنی سریع تر اتفاق بیفتد.

آفات

مهمترین آفت گل حنا ، کنه ها هستند. در زمانی که کنه ها تازه حمله کرده اند به دلیل تغذیه از کلروپلاست ها ، لکه های نقطه ای روی برگ ها مشاهده می‌شود و در صورت از بین نبردن کنه ها ، برگها کم کم کوچک و زرد شده و می ریزند .این حملات از نوک ساقه و جوانه های جدید شروع می شود.برای از بین بردن کنه ها از کنه کش ها به تنهایی یا مخلوط با سموم سیستمیک استفاده می شود. دیگر آفت مهم گل حنا شپشک ها هستند که در انتهای دمبرگ و زاویه بین دمبرگ و ساقه مستقر می شوند و از گیاه تغذیه می کنند.پوره ها در گیاهان آلوده به سادگی در تمام قسمت های گیاه به صورت دانه های بسیار ریز سفید و شیری قابل مشاهده هستند که بعد از بلوغ بیشتر در انتهای دمبرگ و نوک ساقه ها قرار می گیرند و پاهای خود را از دست می دهند. شپشک ها به دلیل ایجاد سپر مومی در اطراف خود مانع از نفوذ سموم غیر روغن می شوند. بهترین زمان مبارزه ، هنگام خروج شپشک ها از تخم و توسط سموم تماسی و سیستمیک می باشد.

وزن	10 گرم
نام فارسی	حنا الوان
نام انگلیسی	Busy Lizzy
نام علمی	Impatiens walleriana
خانواده	Balsaminaceae
رنگ گل	رنگارنگ
رنگ برگ	سبز
زمان کاشت	اوایل بهار
زمان گل دهی	خرداد تا اوایل پاییز