فلفل گیاهی است یکساله که درجه حرارت پایین باعث کم شدن دوره رشدش میشود. در بعضی از مناطق که آبوهوا مساعد باشد، ممکن است ساقه خشبی شود و بیش از یک سال عمر کند و بهصورت گیاه دوساله درآید. وقتیکه ساقه اصلی آن ۱۰ تا ۱۲ برگ تولید میوه میکند. سپس شاخههای جانبی آن به وجود میآیند که در انتهای آنها گلها ظاهر میشوند. در بعضی از ارقام آن بوته عرضی رشد کرده، روی زمین پهن میشود. برگها بهصورت ساده، منفرد، بیضی شکل و متناوب روی ساقه قرار دارند. اگر بر اثر جابهجا شدن بوته انتهای ریشه قطع نشود، ممکن است تا عمق ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتری در داخل خاک رشد کند. هر گل فلفل دارای گلبرگ پیوسته است که به رنگ سفید یا ارغوانی دیده میشود. گاهی رنگ پرچمها بهصورت آبی دیده میشود و حشرات در گردهافشانی آن نقش مهمی ایفا میکنند. میوه آن بهصورت سته است که دارای تعداد زیادی بذر است و داخل آن از چند حفره یا قسمت تشکیل شده است که ممکن است بین ۲ تا ۴ و گاهی تا ۵ قسمت متغیر باشد. گاهی روی یک بوته تمام انواع میوه با حفرههای مختلف دیده میشود.
فلفل تند تایلندی همانطور که از نامش پیداست نوعی فلفل تند میباشد که بومی مناطقی از تایلند و چین است. به دلیل اینکه این گیاه برای اولین بار در تایلند رشد کرد و شناخته شد به آن فلفل تند تایلندی میگویند. این نوع فلفل طعم تندی دارد و یکی از فلفلهای تند جهان میباشد که در دنیای شناخته شده و بسیار پرطرفدار است.فلفل تند تایلندیبهصورت گیاهی علفی و بهصورت بوتهای کوتاه رشد میکند. فلفل تند تایلندی گیاهی یکساله است که از طریق بذر به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم (کاشت نشاء) تکثیر میشود. رشدی سریعی دارد طوری که پس از گذشت دو تا سه ماه بارورشده و محصول میدهد. این نوع فلفل دارای درجه تندی 750000 اسکوویل است. اسکوویل در واقع نوعی واحد چشایی میباشد که شخصی به نام ویلر اسکوویل آن را ابداع نموده است. این گیاه در گلدان رشد به نسبت خوبی دارد و بهراحتی در گلدان نیز رشد میکند، میتوانید این گیاه را در گلدان و حیاط باغچه خود پرورش دهید و از محصول تازه استفاده کنید. باردهی بالایی دارد. ارتفاع این نوع فلفل بسته به شرایط اقلیمی متغیر و بین 40 تا 100 سانتیمتر و گاهی بیشتر و کمتر نیز است.
فلفل تند تایلندی گلهای کوچکی دارد که این گلها درنهایت به میوه تبدیل میشود. برگهای سبز رنگی دارد که شیارهای ظریفی در آن وجود دارد. اندازه این نوع فلفل که بهصورت باریک و دراز میباشد 5 سانتیمتر است. زمانی که این نوع فلفل رسید به رنگ قرمز تبدیل میشود. از این نوع فلفل استفادههای مختلفی میشود. خواص بسیاری دارد. مهمترین ویژگیهای فلفل تند تایلندی عبارتاند از: این نوع فلفل طعم تندی دارد. در بیشتر مناطق رشد میکند. قابلیت رشد در گلدان و حیاط خانه را دارد. بهصورت باریک و دراز است. باردهی بالایی دارد. خواص بسیاری دارد. بومی مناطق شرق آسیا ازجمله چین و تایلند است.
احتیاجات آبوهوایی
فلفل مانند گوجه فرنگی و بادمجان یک سبزی فصل گرم است. فوقالعاده به سرما حساس است. کلیه احتیاجات آبوهوایی، کودی، اعمال زراعی آن شبیه گوجه فرنگی و بادمجان است. ذکر این نکته لازم است که شاید فلفل خشکی را بهتر تحمل کند. مقادیر نامناسب آب و حرارت دو عامل مهم در افتادن گل و میوه آن است. حرارت زیاد و رطوبت کم باعث ریزش گل و میوه میگردد. در طول دوره رشد، دما نباید از ۳۵ درجه سانتیگراد بیشتر شود و یا از ۱۸ درجه سانتیگراد پایینتر رود. مناسبترین دما برای رشد فلفل بین ۲۱ تا ۲۹ درجه سانتیگراد است. شایانذکر است که دما در شب در تشکیل میوه تأثیر بسزایی دارد. چنانچه دما در شب پایینتر از ۵/۱۶ درجه سانتیگراد و یا بالاتر از ۲۴ سانتیگراد برسد، میوه تشکیل نمیشود.
خاک مناسب
خاکهای لوم شنی که رطوبت را تا اندازهای در خود نگه میدارد، برای فلفل مناسب است. فلفل نسبت به کودهای آلی و شیمیایی عکسالعمل مثبت نشان میدهد. pH بین ۵/۶ تا ۵/۷ برای رشد آن مناسب است؛ ولی در pH کمتر از ۵/۶ تا ۵/۵ نیز میتواند بهخوبی رشد کند و محصول بدهد. فلفل pH کمی اسیدی را بهتر از گوجه فرنگی و بادمجان تحمل میکند. البته خاکهای کمی اسیدی را میتوان با آهک اصلاح نمود.
کاشت
فلفل را میتوان مانند گوجه فرنگی و بادمجان مستقیماً کاشت و یا خزانهگیری کرد. حدود ۵۰۰ تا ۹۰۰ گرم بذر برای تهیه نشا برای یک هکتار زمین کافی است. بوتهها ممکن است ۷ تا ۱۰ هفته در خزانه باقی بمانند. فلفل را در جوی و پشته نشا میکنند. عرض پشتهها که همان فاصله دو خط کشت است، حدود ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر و فاصله دو بوته روی خط کشت بین ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر متغیر است.
برای کاشت در گلدان نیز میتوانید از ترکیب خاکبرگ و کود حیوانی و خاک باغچه استفاده کنید. البته اگر میخواهید گلدان را در منزل نگهدارید بهتر است برای دوری از آفات و بیماریهای خاک باغچه و کود حیوانی از خاکهای آماده همانند کمپوست استفاده کنید. داخل گلدان گودالهای کوچک ایجاد کنید. اکنون نشاء را از جای خود به همراه خاک اطراف ریشه بردارید و در حفرهای که در گلدان ایجاد کردهاید بکارید. بهتر است مقداری از ساقه نیز درون خاک برود. حال با دست خاک اطراف نشاء را فشار دهید. گلدان را خوب آبیاری کنید و در محیطی پرنور و گرم (دمای ۲۱ تا ۳۰ درجه) قرار دهید و منتظر رشد آن باشید. اگر میخواهید گلدان را در منزل نگهداری کنید حتماً باید محیطی پرنور را برایش در نظر بگیرید، پشت پنجره جنوبی با حداقل ۸ ساعت نور در روز ایده آل است. اگر این شرایط را نمیتوانید فراهم کنید باید از نورهای کمکی (فلورسنت) استفاده کنید. برای این کار باید چراغ فلورسنت را در فاصله ۸ تا ۱۰ سانتیمتری گیاه قرار دهید. (معمولاً برای فلفل میتوانید در روز حدود ۱۵ ساعت از این نور بهره ببرید). آبیاری باید هر چند روز یکبار هنگامیکه سطح خاک خشک شد انجام شود. آبیاری بیشازحد باعث ریختن گلها و آسیب دیدن گیاه میشود. گلهای فلفل بهطور طبیعی در محیط بیرون از خانه گردهافشانی میشوند و به محصول تبدیل میشوند. ولی اگر گلدانها را داخل منزل و پشت پنجره یا حتی داخل بالکن نگهداری نمودهاید باید برای گردهافشانی دستبهکار شوید. برای گردهافشانی از یک قلممو یا یک عدد گوش پاککن میتوانید کمک بگیرید. گوش پاککن را بهآرامی به گرده بساک گل نر مالش دهید و آن را به کلاله گل ماده منتقل کنید. بعد از گردهافشانی گلها بهمرور تبدیل به فلفل میشوند. اجازه دهید تا فلفل به حداکثر اندازه خود برسد و سپس با قیچی یا چاقو بهآرامی آن را از بوته جدا کنید. فلفل سبز شیرین در ابتدا سبز بوده و اگر خیلی روی بوته بماند اکثر اوقات طعم شیرینی دارد ولی ممکن است بستگی به شرایط کاشت اعم از آبیاری و خشکی و رطوبت هوا طعم آن بهتندی برود.
اهمیت غذایی و دارویی
ارزش غذایی فلفل خیلی زیاد است. فلفل دارای انواع ویتامینهای A، B۱، B۲، نیاسین و C است. بخصوص فلفل از نظر ویتامینهای A از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنین فلفل دارای املاح کانی فراوان است. عناصری هم چون کلسیم، فسفر، آهن، سدیم و بهخصوص پتاسیم در فلفل به حدود وفور وجود دارد. همچنین فلفل دارای پروتئین، چربی، کربوهیدرات و ترکیبات فیبری است. بیش از ۹۰ درصد وزن فلفل را آب تشکیل میدهد. تندی فلفل مربوط به ترکیبات فنولیک به نام کاپسا ایسین میباشد که مقدار آن در ارقام مختلف فلفل متفاوت است و قرمزی رنگ فلفل در هنگام رسیدن میوه مربوط به ترکیبات مختلف شیمیایی به نام کاپ سانتین، کاپ سانوهین، کاپ سوربین، زی زانتین، کریپتوزانتین و لوتئین است که برای خوشرنگ و خوشطعم کردن غذا به آن اضافه میکنند. از فلفل بهعنوان دارو استفاده میشود و آن در درمان روماتیسم، سوءهاضمه، ناراحتیهای اعصاب و لمباگو تجویز میگردد. چگونگی برداشت فلفل به نوع فلفل و طرز مصرف آن بستگی دارد. ارقام فلفل شیرین را وقتی برداشت میکنند که میوههای آنها هنوز سبز هستند؛ ولی باید به رشد کاملشان رسیده باشند. این نوع فلفل را بهعنوان سبزی مصرف مینمایند. برای تهیه ادویه باید میوه کاملاً رسیده و قرمز باشد.
آفات و بیماریها
از آفات مهم فلفل میتوان از شتهها، تریپس، کرم شبپره زمستانه، ککهای گیاهی و انواع مختلف نماتدها همچون Root-knot-nematode نام برد. از بیماریهای مهم فلفل آنتراکنوز، پژمردگی باکتریایی، لکه برگی، پوسیدگی میوه، سفیدک حقیقی، بیماری بوته میری فیتوفترایی فلفل و بیماریهای ویروسی قابل ذکر است.
فلفل دارای ویتامینهای A، B، B6، C، پروتئین، کالیم، کلسیم، منیزیم، چربی، روغن، فیبر، بتاکاروتن، هیدروکربن، شکر، بیوفلاونیدن، کپساسین و آنتی اکسیدان است که باعث جلوگیری از سرطان دستگاه گوارشی و پائین آوردن کلسترول خون و افزایش جریان خون میگردد. فلفل باعث ترشح آنتی باکتریها و جلوگیری از عفونت رودهها میگردد و در تسکین و آرامش اعصاب قبل از خواب نقش بسزایی دارد. همچنین به دستگاه گوارشی در هضم غذا کمک میکند.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.